Alimlər: Əriyən buzlaqlar milyonlarla insanın həyatı üçün təhlükə yaradır

2024-cü ildə dünya buzlaqları yenidən - üçüncü ildir ki, kütləsini itirib. Bu, son 6 ildə buzlaqların əriməsinin rekord həddə çatmasından xəbər verir ki, bu da təkcə ətraf mühit üçün deyil, milyonlarla insanın həyatı üçün də ciddi təhlükə yaradır. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə Ümumdünya Meteorologiya Təşkilatı (WMO) məlumat yayıb.

Buzlaqlar və buz təbəqələri Yer kürəsinin şirin suyunun təxminən 70%-ni saxlayır və dağlıq bölgələr planetin "su qüllələri" rolunu oynayır. Onların yoxa çıxması milyonlarla insanın su təchizatını təhdid edib.

1975-ci ildən bəri dünya 9 trilyon tondan çox buzlaq buzunu itirib - bu, Almaniya ölçüsündə və 25 metr qalınlığında buz blokuna bərabərdir. İndiki ərimə sürəti ilə Qərbi Kanada, ABŞ, Skandinaviya, Mərkəzi Avropa, Qafqaz və Yeni Zelandiyadakı buzlaqların əksəriyyəti XXI əsrin sonuna qədər yox ola bilər.

İsveçrə Buzlaqların Monitorinqi Xidmətinin məlumatına görə, buzlaqların məcmu kütləsi itkisi 450 milyard tona çatıb və 2024-cü il rekordlar başlayandan bəri dördüncü ən böyük itki ili olub. Ən pis nəticə 2023-cü ildə qeydə alınıb.

"2022-ci ildən 2024-cü ilə qədər biz indiyə qədər qeydə alınmış ən böyük buzlaq kütləsi itkisini gördük", deyə WMO rəhbəri Celeste Saulo bildirib.

Skandinaviya, Svalbard arxipelaqı və Şimali Asiyadakı buzlaqlar xüsusilə ağır zərbə alıb, itkilər rekord səviyyəyə çatıb.

WMO-nun Su və Kriosfer Departamentinin direktoru Stefan Uhlenbroek bildirib: "Biz bir çox məsələlər üzrə danışıqlar apara bilərik, lakin buzun ərimə nöqtəsi kimi fiziki qanunlar dəyişdirilə bilməz".

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir ki, buzlaqları xilas etməyin yeganə yolu istixana qazı emissiyalarını təcili olaraq azaltmaqdır. Əks halda bəşəriyyət fəlakətli nəticələrlə üzləşə bilər.

Aydın