Alimlər zamanda səyahət etməyin yolunu tapıblar

...Yeni araşdırmalar göstərib ki, kvant səviyyəsində zaman adi müdrikliyin əksinə olaraq hər iki istiqamətdə axıb keçə bilər. Kvant fizikasının tənlikləri ayrı-ayrı hissəciklər üçün zamanın istiqamətinə məhdudiyyətlər qoymur, lakin böyük sistemlərdə zaman keçmişlə gələcəyi ayırmağa başlayır.

Kvant fiziklərinin son tədqiqatları kvant səviyyəsində zamanın hərəkəti ilə bağlı inqilabi konsepsiyanı ortaya çıxarıb.

Alimlər kəşf ediblər ki, zaman həm irəli, həm də geri axıb keçə bilir ki, bu da ənənəvi riyazi fikirlərə ziddir. Kvant səviyyəsində mexanikanın əsas qanunları zamanın tərsinə çevrilməsini nümayiş etdirir: ayrı-ayrı hissəciklər zamanın istiqamətinə məhdudiyyət olmadan mövcud ola bilər.

Bununla belə, Scientific Reports jurnalına görə, böyük sistemlərdə fizika keçmişlə gələcəyi ayırd etməyə başlayır.

Surrey Universitetinin tədqiqatçıları müəyyən ediblər ki, onların ətraf mühiti ilə qarşılıqlı əlaqədə olan kvant sistemləri iki əks zaman oxunu saxlamağa qadirdir.

Əvvəllər vaxtın dönməzliyinin ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqə zamanı istilik itkisi ilə bağlı olduğuna inanılırdı, lakin bu, lazımsız bir məhdudiyyət olduğu ortaya çıxdı.

...Riyazi sübut hələ əldə edilməsə də, elm adamları iki oxlu zamanın təbiətdə adi bir hadisə ola biləcəyini düşünürlər. Bu kəşfin kosmologiya üçün əhəmiyyətli təsiri ola bilər: açıq sistem kimi Kainatın Böyük Partlayışdan sonra əks istiqamətdə inkişaf edən iki zaman oxuna malik olması mümkündür.

Bununla belə, tədqiqatçılar xəbərdarlıq edirlər ki, bu fundamental kəşf yekun nəticələrə gəlməzdən əvvəl əlavə anlayış tələb edir.

Əli Babayev