Alternativ enerjinin digər sahələrdən niyə asılıdır? EKOLOQ SƏBƏBLƏRİ AÇIQLADI

Ölkəmizdə enerji sektorunun ən böyük tələbatı və gəlir mənbəyi olan neft-qaz sənayesi ölkə iqtisadiyyatı üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır.

Lakin qlobal enerji bazarlarında baş verən dəyişikliklər, iqlim dəyişiklikləri və təbii resursların məhdudluğu ölkənin enerji strategiyasını daha da diversifikasiya etməyə ehtiyac yaradıb.

Bu mənada, alternativ enerji mənbələrinin, xüsusilə günəş və külək enerjisinin inkişafı Azərbaycanın enerji sektorunda daha dayanıqlı və müstəqil bir gələcək qurma potensialını təmin edə bilər. Azərbaycanda alternativ enerji mənbələrinin, xüsusilə günəş və külək enerjisinin inkişafı neftdən asılılığı azaltmaq üçün hansı imkanlar yaradır?

Mövzu ilə bağlı ekoloq Ənvər Əliyev Avtosfer.az-a açıqlamasında bildirib ki, təbii enerji mənbələrindən istifadə artıq bir çox ölkələrdə adi hala gəlib:

"Lakin məsələnin mahiyyəti ondadır ki, Azərbaycan və digər ölkələrdə bu enerji növlərinin potensialı hələ tam olaraq istismar olunmayıb. Azərbaycanda təbii enerjidən istifadə imkanları böyükdür, amma bəzi çətinliklərlə qarşılaşılır. Bu problemlər həm texniki, həm də coğrafi faktorlardan irəli gəlir.
Bakı ərazisi xüsusilə küləkli olduğu üçün bu regionda külək enerjisindən istifadə üçün böyük potensial mövcuddur. Şimaldan gələn külək axınları Azərbaycanın ərazisinə daxil olduqda, hava kütləsinin nisbətən rütubətli olması külək enerjisinin istifadəsini daha əlverişli edir.

Külək axınlarının Xəzər sahillərinə rahat şəkildə daxil olması həmin sahələrdə külək enerjisinin daha effektiv istifadə olunmasına imkan yaradır. Xəzər dənizinin Azərbaycan ərazisinə 825 km-lik sahəsi var, bu da həm suyun, həm də küləyin enerji potensialından faydalanmaq üçün əlverişli bir şərait yaradır.
Azərbaycanın bəzi bölgələri isə həddindən artıq quraq və yarımsəhra iqliminə malikdir. Məsələn, Naxçıvan, Ceyrançöl, Samur-Dəvəçi ovalığı və Qobustan ərazilərində günəş enerjisi potensialı yüksəkdir. Bu ərazilər günəş enerjisinin istifadəsi üçün ideal şəraitə malikdir. Lakin bu resursdan tam şəkildə istifadə etmək üçün əlavə infrastruktura ehtiyac var. Belə ki, günəş panellərinin istehsalı, quraşdırılması və enerji ötürülməsi məsələləri həll olunmalıdır”.

Ekoloq əlavə olaraq qeyd edib ki, əgər günəş panellərinin istehsalını öz ölkəmizdə inkişaf etdirə bilsək, həm daxili tələbatı ödəyə bilərik, həm də ixrac imkanlarını artıraraq iqtisadiyyata əlavə gəlir gətirə bilərik:
“Bunun üçün texnoloji və iqtisadi infrastrukturun inkişafı vacibdir. Bu həmçinin ətraf mühitin qorunmasına da müsbət təsir göstərəcək, çünki təbii enerjilərdən istifadənin ətraf mühitə zərəri ən azıdır.
Bundan əlavə, təbii enerji mənbələrindən istifadənin genişləndirilməsi ölkənin enerji təhlükəsizliyini artırmaq baxımından da mühüm əhəmiyyət daşıyır. Çünki enerji təchizatının diversifikasiyası, xarici təchizatçılardan asılılığın azaldılması və bərpa olunan enerji mənbələrinə investisiya qoyuluşu Azərbaycanın gələcəkdə enerji müstəqilliyini təmin etməsi üçün vacib addımlardır. Bu yanaşma həmçinin enerji bazarının stabil və davamlı inkişafına da müsbət təsir göstərər.
Nəticə etibarilə, təbii enerjidən istifadənin artırılması Azərbaycanın həm iqtisadi inkişafını sürətləndirəcək, həm də qlobal ətraf mühitin qorunmasına töhfə verəcək. Bu, həmçinin regionda enerji ixracatçısı rolunu daha da möhkəmləndirə bilər”.
Ənvər Əliyev sonda bildirib ki, bu sahədə  dövlət və özəl sektor arasında güclü əməkdaşlıq, yeni texnologiyaların tətbiqinin və beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsi vacibliyini qeyd edib.
Eltac Zülfüqaroğlu