Arktikanın sərt yolları: Buzqıranlar necə işləyir və digər gəmilərdən nə ilə fərqlənir?

Buzqıran nəhəng gəmilər sayəsində insanlıq qütb bölgələrini araşdıra, ekstremal şəraitdə gəmiçiliyi davam etdirə və yeni dəniz marşrutları aça bilir.

Qaynarinfo-nun məlumatına görə, "Slash Gear” yazır ki, buzqıranlar sadəcə gəmi deyil, buz və şaxta küləklərinin hökm sürdüyü yerlərdə yol açmaq üçün yaradılmış nəhəng maşınlardır.

Onların əsas vəzifəsi — digər gəmilərin təhlükəli Arktika sularında hərəkətinə yardım etməkdir. Çünki orada buzla toqquşma və ya "ilişib qalma” halları ölümcül nəticələrə səbəb ola bilər.

İqlim dəyişiklikləri və Arktika buzlaqlarının geri çəkilməsi ilə əlaqədar olaraq, getdikcə daha çox gəmi şimal marşrutlarını seçir. Bu isə buzqıranları təkcə elmi ekspedisiyalar üçün deyil, həm də ticarət, energetika və turizm sahələri üçün əvəzolunmaz edir.

Buzqıranları adi gəmilərdən fərqləndirən əsas xüsusiyyət onun gövdə quruluşudur. Buzqıranın burnu buzu "kəsmir”, əksinə, onun üzərinə qalxaraq gəminin çəkisindən istifadə etməklə buz təbəqəsini sındırır. Bu məqsədlə gəminin gövdəsi xüsusi dairəvi formaya malik olur və 5 santimetrə qədər qalınlaşdırılmış polad təbəqə ilə örtülür.

Bundan əlavə, beynəlxalq "Polar Class” (PC1–PC7) adlı təsnifat sistemi mövcuddur. Bu sistem gəminin buzlu şəraitdə üzmə qabiliyyətini müəyyən edir: ən yüksək PC1 kateqoriyası ilboyu Arktikada işləməyə, PC7 isə yalnız yay aylarında fəaliyyət göstərməyə imkan verir.

Dünyanın ən tanınmış buzqıranları arasında Rusiyanın "Arktika” adlı atom buzqıranı var ki, 3 metr qalınlığında buzu yara bilir. Finlandiyanın "Polaris” — mayeləşdirilmiş təbii qazla işləyən ilk buzqırandır. ABŞ-ın "Healy” adlı gəmisi isə alimlər üçün üzən laboratoriya rolunu oynayır və −50°C temperaturda belə buzları fasiləsiz qıra bilir.

Məhz bu nəhəng texnikalar sayəsində insanlıq qütb bölgələrini araşdırmaqda, ekstremal iqlim şəraitində gəmiçiliyi davam etdirməkdə və buzla bağlanmış dənizlərdə yeni yollar açmaqda davam edir.

Aydın