Azərbaycan ABŞ üçün daha böyük əhəmiyyət daşıyır
“ABŞ yaxın 4 ildə boğazlar və dəhlizlər uğrunda ciddi mübarizə mərhələsinə daxil olur. Belə ki, Donald Tramp prezident seçilmədən öncə Panamanın ABŞ-a verilməli olduğunu açıq şəkildə bəyan etdi. Ekspertlər iddia edir ki, Tramp bu addımı Çinin artan iqtisadi gücü və bu artımda Panama kanalının əhəmiyyətini nəzərə alaraq atır. Çinin Panama kanalı üzərindən artan iqtisadi maraqları bənzər formada son illərdə Zəngəzur dəhlizinin açılması fikirləri ilə də paralellik təşkil edir. ABŞ-ın Ermənistanla imzaladığı strateji tərəfdaşlıq haqqında sazişin də əsas məqsədi Vaşinqtonun regiona gəlişi və dəhlizə nəzarəti ələ almaq olduğu qeyd edilir”.
“Hazırda Zəngəzur dəhlizinin açılması bir çox dövlətlər üçün böyük önəm daşıyır. Bu, həm Avropa dövlətləri, həm də Asiya dövlətləridir. Eyni zamanda, Zəngəzur dəhlizi Azərbaycan və Türkiyə, bütövlükdə türk dünyası üçün böyük əhəmiyyət daşıyır. Təbii ki, bu baxımdan Zəngəzur dəhlizinin açılma ehtimalı həddindən artıq yüksəkdir. Üstəlik, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev əminliklə bəyan edib ki, Zəngəzur dəhlizi açılacaq. Bu o deməkdir ki, Zəngəzur dəhlizinin açılması qarşısında olan bütün əngəllər qaldırılacaq və dəhliz əvvəl-axır fəaliyyətə başlayacaq”.
Bu fikirləri AzNews.az-a açıqlamasında siyasi şərhçi Elçin Xalidbəyli deyib.
Siyasi şərhçi qeyd edib ki, ABŞ-ın Zəngəzur dəhlizinin açılmasında maraqlı olmasına bu, ilk növbədə ABŞ və Avropa Birliyi arasındakı iqtisadi-ticari rəqabətin istiqamətlərindən asılıdır.
“Çünki hazırda Çinlə yanaşı, Avropa Birliyi də ABŞ-ın iqtisadi-ticari rəqibləri sırasında yer alır. Ola bilər ki, Amerika Birləşmiş Ştatları həm Avropanın, həm də Asiyanın, o cümlədən Çinin iqtisadi-ticarət fəaliyyətini nəzarətdə saxlamaq üçün bu iki tərəf arasında böyük önəm daşıya biləcək Zəngəzur dəhlizinin nəzarətə alınmasında maraqlı olsun. Ancaq burada bir önəmli məqam var ki, hazırda geopolitik, həmçinin qlobal proseslər və zaman Ermənistanın əleyhinə işləyir. Ermənistanda Donald Trampın hakimiyyətə gəlişindən ciddi narahatlıq duyurlar. Hesab edirlər ki, Donald Trampın prezidentliyi dönəmində Amerika Birləşmiş Ştatlarının Cənubi Qafqaz siyasəti Bayden administrasiyasının dövründə olduğundan ciddi şəkildə fərqlənəcək. Ermənistan Amerika Birləşmiş Ştatları ilə strateji tərəfdaşlıq müqaviləsi imzalamış olsa belə, Amerika Birləşmiş Ştatlarının Cənubi Qafqazdakı real strateji tərəfdaşı rolunda məhz Azərbaycana üstünlük verilə bilər. Bunun da olduqca ciddi səbəbləri mövcuddur. Azərbaycan Cənubi Qafqazda daha dəyərli dövlətdir. İqtisadi və enerji faktorları Ermənistandan ön planda yer alan bir dövlət olan Azərbaycan, Amerika Birləşmiş Ştatları üçün daha böyük əhəmiyyət daşıyır. Həmçinin Azərbaycanın həm də geopolitik iradə mərkəzi olması baxımından da Amerika Birləşmiş Ştatları üçün əhəmiyyəti böyükdür. Bu baxımdan hesab etmək olar ki, yaxın aylarda artıq Ağ Evin yeni Cənubi Qafqaz siyasətinin ilkin faktorları, istiqamətləri üzə çıxmağa başlayacaq və biz onda təxmin edə biləcəyik ki, Zəngəzur dəhlizinin gələcək taleyi necə olacaq. Eyni zamanda, Amerika Birləşmiş Ştatları ilə Azərbaycanın qarşılıqlı münasibətləri hansı istiqamətlərə yönələcək”.
Rəfiqə NAMAZƏLİYEVA