Azərbaycan xalqı Novruz bayramını qeyd edir

Bu gün Azərbaycan xalqı ən sevimli bayramlarından biri olan Novruz bayramını qeyd edir.

Oxu.Az xəbər verir ki, bu il Azərbaycana yaz fəsli martın 20-si saat 13:01:25-də daxil olacaq. Bu zaman gecə ilə gündüz bərabərləşəcək. Günəş ekliptika üzrə hərəkət edərək cənub yarımkürəsindən şimal yarımkürəsinə keçəcək. Həmin andan etibarən şimal yarımkürəsində yaz fəsli başlayacaq.

Yaz fəslinin uzunluğu 92 gün 17 saat 40 dəqiqə 46 saniyə olacaq. Təbiətin əbədi qanunları və kainatın dəyişməz nizamı ilə əlaqədar olan Novruz bayramı gecə ilə gündüzün bərabərləşdiyini xəbər verən ilk bahar günüdür. Novruzun qeyd edilməsi yeni ilin, yazın ilk gününün qarşılanması anlamına gəlir.

Tarixə nəzər salsaq, Novruz bayramının qədim dövrlərdən bəri qeyd edildiyini görərik. Məsələn, Sasanilər dövründə (e.ə. 224-651) Novruz bayramı dövlət səviyyəsində qeyd edilirdi. Hətta Əhəməni şahənşahı I Dara (e.ə. 522-486) Novruz bayramını rəsmi bayram elan etmişdi.

2009-cu il sentyabrın 30-da Novruz bayramı UNESCO tərəfindən qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil edilib. Bu, Novruz bayramının beynəlxalq səviyyədə tanınması və qorunması baxımından mühüm addım idi.

Qədim zamanlarda bir sıra xalqlar yaz fəslinin gəlməsini təbiətin canlanması ilə bağlayıb, bu münasibətlə şənliklər keçirib, onu yeni ilin başlanğıcı kimi bayram ediblər. Bəzi qədim inanclara görə, kainat dörd ünsürdən - su, od, torpaq və küləkdən yaranıb. Məhz bu səbəbdən də hər il Novruz bayramından əvvəl dörd çərşənbə qeyd olunur.

Novruz bayramının özünəməxsus adət-ənənələri var: qurşaq atmaq, qulaq falına çıxmaq, tonqalın üzərindən tullanmaq, səməni yetişdirmək, xonça bəzəmək, yumurta döyüşdürmək, qonaq getmək, şam yandırmaq, yallı getmək, Novruz oyunları oynamaq (məsələn, ənzəli) və s.

Novruz bayramına dair maraqlı inanclar da mövcuddur: "Qapıya atılan qurşağı boş qaytarmazlar", "Gizlin dinlənən evdən xoş söhbət eşidilərsə, bu, arzunun yerinə yetəcəyinə işarədir", "Tonqaldan tullanarkən bu ifadə deyilir: "Ağrım səndə, uğurun məndə", "Novruzda qohumların və qonşuların evinə qonaq gedərlər, onlara Novruz payı apararlar", "Bayram günü ailənin sayı qədər şam yandırarlar" və s.

Ümumiyyətlə, Novruz bayramı Azərbaycan xalqının milli-mənəvi dəyərlərini, adət-ənənələrini özündə əks etdirən ən qədim və ən sevimli bayramlardan biridir. Bu bayram insanları birləşdirir, onlarda xoş ovqat yaradır, yeni ümidlər, arzular oyadır.