Icma.az
close
up
RU
Azərbaycanda hansı universitet adına uyğun fəaliyyət göstərmir? ARAŞDIRMA

Azərbaycanda hansı universitet adına uyğun fəaliyyət göstərmir? ARAŞDIRMA

Icma.az bildirir, Bizim media portalına istinadən.

Azərbaycanda ali təhsil müəssisələrinin bəzisi institut, bəzisi universitet və ya akademiya kimi fəaliyyət göstərir.
İnstitut daha çox müəyyən bir mövzular üzrə tədqiqatlar aparmaq məqsədilə yaradılır.
Azərbaycanda da elmi tədqiqatla məşğul olan bir neçə institut mövcuddur. Bəzi ölkələrdə isə institutlar universitetlərin bir hissəsi olmaqla fəaliyyətini davam etdirirlər.
Akademiya isə müəyyən sahə üzrə ali və əlavə təhsil proqramlarını həyata keçirən və tətbiqi elmi tədqiqatlar aparan ali təhsil müəssisəsidir. Yəni akademiyada elmi tədqiqatlara böyük üstünlük verilir, fəaliyyətində təhsildən çox tədqiqat yer tutur.
Elə ötən həftə bu məsələyə toxunan elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev AMEA-nın Ümumi yığıncağında çıxışı zamanı deyib ki, qurumlara "universitet", "akademiya", "institut" kimi adların verilməsinə yenidən baxmalıyıq.
"Azərbaycanın bəzi ali təhsil müəssisələri çox spesifik, ixtisaslı fəaliyyət göstərir. Bir qurumun adını "institut"dan dəyişib "universitet" edəndə ölkədə elm inkişaf etmiş olmur", - nazir bildirib.
Bəs Azərbaycandakı ali təhsil müəssisələrinin fəaliyyəti adlarına uyğundurmu?
Mövzu ilə bağlı Bizim.Media-ya danışan təhsil eksperti Nadir İsrafilov deyib ki, təhsilimiz müxtəlif təsirlərin "laboratoriya mərkəzi"nə çevrilib:
“Bu müddət ərzində “hazırda Azərbaycan universitetlərinin demək olar ki, əksəriyyətində təhsilin keyfiyyəti qiymətləndirilmir və yüksək ixtisaslı mütəxəssis hazırlığından danışmaq qeyrı mümkündür” mesajını verməklə, yaranmış vəziyyətin acı mənzərəsinə diqqət çəkənlər də az olmayıb. Belə çıxırdı ki, təhsilimiz həqiqətən müxtəlif islahatların, dəyişikliklərin, təsirlərin "laboratoriya mərkəzinə” çevrilib. Belə çıxır ki, bir zamanlar ixtisaslı kadr hazırlığı ilə yanaşı, həm də ciddi elmi araşdırmalar, sanballı tədqiqatlar aparan institutlarımız universitetlərə çevrildikdən sonra, loru dildə desək, Əli aşından da olub, Vəli aşından da".
O bildirib ki, əvvəllər anlayışa uyğun mahiyyət fərqi də vardı:
"Təhsil elmsiz, elm təhsilsiz ola bilməz deyə-deyə nəyə görə təhsilimizin həm eninə, həm də dərininə inkişafında ortaq məxrəci tapa bilməməyimiz sualı bu günümüzdə də aktuallığını saxlamaqdadır.
Çox da uzaq olmayan bir vaxtlar alış-veriş etmək üçün ixtisaslaşmış mağazalar və bir də univermaq adlanan ictimai iaşə obyektləri olduğu kimi, ali təhsil almaq üçün də institutlar, bir də universitet fəaliyyət göstərirdi. Ayrı-ayrı mağazalarda təyinatına uyğun olaraq ərzaq, ya da sənaye və ya təsərrüfat malları satılardı. Univermaqlar isə universallığı ilə seçilərdi.
Eyni prinsiplər təhsil müəssisələrinə də şamil edilirdi. İnstitutlar tələb-təklif prinsipi əsasında xalq təsərrüfatının müxtəlif sahələri üçün ixtisaslı kadr hazırlığını həyata keçirməli, universitet ali təhsilin bütün səviyyələri üzrə geniş spektrli mütəxəssislər yetişdirməli, akademiya isə öz növbəsində fundamental və tətbiqi elmi tədqiqatlar aparan ali təhsil müəssisəsi funksiyasını daşıyırdı.
Bəlkə də Sovet dövründə yaranan elmi baza, yetişən kadrlar müstəqillik dövründə bizə kadr böhranı yaşamağa qoymadı. Sadəcə olaraq, o dövrün Pedaqoji İnstitutunun buraxdığı müəllim kadrları ilə indiki müvafiq profilli universitetlərin kadrlarını müqayisə edin".
Ekspert dünya təcrübəsində hələ də məşhur institutların elə institut kimi də fəaliyyət göstərdiklərini qeyd edib:
"Əgər beynəlxalq inteqrasiyaya istinad ediriksə, dünya təcrübəsində Kaliforniya Texnologiya institutu, Stokholm Kral Texnologiya institutu, Kiyev Politexnik institutu, Tbilisi Dövlət İdarəetmə institutu, Daşkənd Dövlət Hüquq institutu kimi yüzlərlə institut bu gün də öz əvvəlki statusunda fəaliyyətini davam etdirir.
Norveçdə 6 universitet olduğu halda, 25 institut mövcuddur. Qonşu Gürcüstanda isə 26 dövlət ali məktəbindən yalnız 8-i universitetdir.
Çexiyada ancaq elmlər namizədi və doktorlar hazırlayan ali məktəblər universitet adlanır. 1636-cı ildə kollec formasında fəaliyyətə başlayan Harvard universiteti isə müxtəlif illər boyu müxtəlif fakültələr açmaqla və təkamül yolu ilə yalnız 200 ildən sonra universitetə çevrilib. Daim ən nüfuzlu reytinqlərin "onluğunda” birincilər sırasında qərarlaşan, 75 Nobelçi məzunu olan Massaçusets institutu ənənəsinə sadiq qalaraq bu günümüzədək institut adlanır".
Günay Şahmar, Bizim.Media

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:114
embedMənbə:https://bizim.media
archiveBu xəbər 25 Fevral 2025 11:52 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see254

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see231

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see174

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see167

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see159

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see152

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see148

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see148

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see135

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see135

Azərbaycanın “AI 92” markalı benzini idxal və ixrac etdiyi ölkələr SİYAHI

18 Oktyabr 2025 17:24see132

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see127

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see126

Yuxusuz halda sükan arxasına əyləşməyin! DYP dən həftəsonu XƏBƏRDARLIĞI

18 Oktyabr 2025 10:41see125

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see124

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see124

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see123

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see123

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri