Azərbaycanda keçirilən “UFC Fight Nites” turniri və yerli döyüşçülərin fəaliyyətinin təhlili

İyunun 21-də Bakıda 12 döyüşdən ibarət UFC Fight Nites adlı gecə keçirilib. Əvvəlcə turnirin fəxri qonaqlarını qeyd etmək istərdim ki, onların arasında yüngül çəkidə keçmiş və hazırkı UFC çempionları Həbib Nurməhəmmədov və İslam Mahaçev, onlarla birlikdə Umar Nurməhəmmədov və Usman Nurməhəmmədov da var idi. Onlar birlikdə komanda yoldaşları Taqir Ulanbekovu dəstəkləməyə gəliblər. Qonaqlar arasında həmçinin 61 kq-da hazırkı UFC çempionu - Merab Dvalişvili, həmçinin 77 kq-da keçmiş çempion Belal Məhəmməd də olub. Turnirə həm də dünyaca məşhur rinq diktoru Bryus Baffer ev sahibliyi edib. Təşkilat rəhbəri Dana Uaytın təqdimata ehtiyacı yoxdur.

Azərbaycanlı döyüşçülərdən ilk olaraq Nazim Sadıxov çıxdı. Rəqib ABŞ-ı təmsil edən braziliyalı Tiaqo Motta olub. Qeyd edək ki, Nazimin küncünə 61 kq çəki dərəcəsində hazırkı UFC çempionu Merab Dvalişvili də daxil olub. Kəmər qazandıqdan sonra o, bir həftəyə yaxın vətənində Tbilisidə olub, Gürcüstanda keçirilən bayram və şərəf mərasimindən sonra “Serra Longo Fight” komandasındakı komanda yoldaşını dəstəkləmək üçün Bakıya uçub. İlk raund döyüşçümüz üçün kifayət qədər çətin oldu, o, hətta erkən məğlub ola da bilərdi, çünki Sadıxov arxası oktaqonun toruna çevrildikdən sonra rəqib ardıcıl ağır zərbələr endirdi. Amma döyüşçümüzün yaxşı dözümlülüyü sayəsində rəqib yoruldu və sürətini azaltdı, bu, Nazimin özünə gəlib 1-ci raundda başa vurmasına kömək etdi. Bir dəqiqəlik fasilədən sonra azərbaycanlı döyüşçü öz ustalığını və zərbə texnikasının səviyyəsini nümayiş etdirdi. Hər iki ayağı və əli ilə eyni vaxtda zərbə endirən Sadıxov təşəbbüsü öz əlinə aldı və yalnız bundan sonra rəqibi bir neçə ağır zərbə aldıqan sonra erkən qələbənin yaxınlaşdığı məlum oldu. 2-ci raundun sonunda rəqibinin onun zərbələrinə mane ola bilmədiyi və boks bacarığının bütün şöhrəti ilə nümayiş olunduğu, ardıcıl sarsıdıcı zərbələr və hakimin gözlənilən döyüşü dayandıracağı vəziyyətə düşdü. Turnir başa çatdıqdan sonra döyüşçülərin hər biri gecənin ən yaxşı döyüşünə görə mükafat aldı, qonorarlarından əlavə, Sadıxov və Motta hər biri 100 min dollarla varlandılar.

Növbəti iştirakçı yerli MMA məktəbinin məzunu, 35 yaşlı Tofiq Musayev oldu. Onun üçün bu döyüş UFC təşkilatında debütü idi, müqaviləsi 4 döyüş üçün bağlanmışdı. Onun rəqibi universal döyüşçü Maktıbek Orolbay (Qırğızıstan) idi. Döyüşçülərin çəkisinin ölçülməsinə bir neçə saat qalmış məlum oldu ki, Musayevin rəqibi lazım olan 70 kq çəkiyə nail ola bilməyəcək və döyüş uğursuzluq ərəfəsində olsa da, yerli tamaşaçılar qarşısında Tofiqin ruh yüksəkliyi bu döyüşü xilas edib və onun orta kateqoriyada (74,8 kq) keçirilməsi qərara alınıb. Döyüşçümüzün rəqibinin onsuz da çətin olduğunu nəzərə alsaq, döyüşün çox maraqlı keçəcəyi gözlənilirdi və bir çox MMA həvəskarlarımız Tofiqdən nokaut variantına meyl edirdilər.

Döyüş kəşfiyyatla başladı, döyüşçülər bir dəqiqəyə yaxın ayaq üstə dayandılar, burada Tofiq bir az daha fəal görünürdü. Amma sonradan Oralbayın güləş məharəti özünü göstərdi, əks-hücumların birində döyüşçümüzü ayağından tutdu və döyüşü yerə köçürməyi bacardı. Tofiqin yöndəmsiz vəziyyətdən çıxmaq üçün ümidsiz cəhdləri uğursuz alındı, döyüşdən əvvəl çəki fərqini nəzərə alsaq, qırğız döyüşçünün 1-ci raundda onun nəzarəti altında başa vurmasını bu mövqedə başa vurmaq istədiyi artıq bəlli idi. Bu raundun lap sonunda qolundan ağrılı tutaraq Tofiqi təslim olmağa məcbur edə bildi. Yalnız inana bilərik ki, nəticə çıxarılacaq və Musayev növbəti döyüşlərdə bizi sevindirəcək. Azərbaycan MMA məktəbi güləş dərslərinə xüsusi vaxt ayırmalıdır; müasir qarışıq döyüş sənətlərində bu idman növünün bacarığı olmadan böyük uğur gözləmək olmaz. Əksər hallarda təmsilçilərimizin əsas idman növləri kikboksinq, muay tay, karate və boksdur. Odur ki, grepplinq və ciu-citsuya daha çox diqqət yetirməyin vaxtı çatıb.

Həmin axşam oktaqona çıxan döyüşçülərimizdən sonuncusu ən təcrübəli təmsilçimiz Rafael Fiziyev oldu. Son 6 ildə UFC-də mübarizə aparan “Ataman” ləqəbli döyüşçü bu döyüşə son dərəcə konsentrasiyalı və hər cəhətdən: fiziki, psixoloji, taktiki, texniki cəhətdən hazırlaşmışdı. Fiziyev üçün bu, son dərəcə vacib döyüş idi. “Ataman” promouşendə yaxşı çıxış etdi, ilk 5-liyə yaxınlaşdı, lakin üç döyüşdən ibarət məğlubiyyət seriyası ilə sona çatdı, iki dəfə Castin Getji və Mateuş Qamrota diz zədəsi səbəbindən məğlub oldu. Ardıcıl dördüncü məğlubiyyət, nəhayət, Fiziyevin perspektivinə son qoya bilərdi və ən pis halda onun yüksəlişdə qalmasına belə təsir göstərə bilərdi. Belə ki, Rafael Bahamondeslə mübarizəyə təkcə qalib gəlmək arzusu ilə deyil, həm də ciddi məsuliyyət yükü ilə yanaşıb.

Rəqibinin antropometriya baxımından son dərəcə yöndəmsiz olmasına və onun küncündə hazırkı top döyüşçülərdən biri, keçmiş UFC çempionu və komanda yoldaşı Belal Məhəmməd olmasına baxmayaraq, “ataman” çililiyə açar tapmağı bacarıb. O, bədən üzərində işlədi, o cümlədən kəskin kiklərlə, çox kəskin yaxınlaşırdı və sonra dərhal məsafəni qət edirdi,beləcə Bahamondesin hücumlarını əla kəsirdi. İqnasio hətta güləşi işə salmağa çalışsa da, Fiziyev buna da hazır idi. Üstəlik, Rafael özü də bir neçə dəfə rəqibini yerə yıxmağı bacardı. Hər dəfə, Bahamondesin gözləmədiyi vaxtda tekdaunlar çox sürətli və mükəmməl vaxtla həyata keçirilirdi. Çox səriştəli oyun planı və onun demək olar ki, mükəmməl icrası sayəsində Fiziyev uğursuz seriyanı kəsərək qalibiyyət yoluna qayıtdı. Ən sevindiricisi odur ki, Rafael irəliləyiş nümayiş etdirdi. Torun yaninda güləşdən müdafiyəsi görünürdü və əla qorunma təmin olundu, raundlarda üstünlüyü təmin etmək üçün keçmələri düzgün bir şəkildə bağladı, hər üç raundda gücünü mükəmməl payladı və tez-tez olduğu kimi döyüşün sonuna qədər asitləşmədi. Buna bacariğli kik zərbələri sayəsində nayil olmağa alindi. Fiziyev bu cür zərbələrin həcmini azaltdı, ilk saniyədən finişi təqib etməyi dayandırdı və üslubuna bir az zəruri praqmatizm əlavə etdi. Bu tamaşaya təsir edibsə, heç də kritik deyil. Ancaq bu, gələcəkdə Fizievə daha çox dividend gətirəcəkdir.

Turnirin özü təşkilatçılıq baxımından ümumilikdə yüksək səviyyədə keçdi. UFC-nin rəhbəri Dana Uayt yenidən bura mütləq qayıdacaqlarını bildirib. Azərbaycanda MMA-nın populyarlaşmasına gəlincə, hesab edirəm ki, bu səviyyəli yarışın keçirilməsi bu idman növünün inkişafına yaxşı təkan verəcək. MMA son 10-15 ildə yalnız bəzi yerli tələbələrimiz - Azad Əsgərov, Şəhriyar Abbasov, Tofiq Musayev, Vüqar Kərəmov, Tural Rəhimov, Mehman Məmmədov, Nəriman Abbasov və başqalarının uğurları sayəsində inkişaf edib. Beləliklə, bu idman növü ölkədə populyarlıq qazanıb. Amma son illər diasporadan olan döyüşçülərimizin - Nazim Sadıxov və Rafael Fiziyevin uğurlu çıxışı öz təsirini göstərib. Birinci Bakıda doğulub və uşaq ikən ABŞ-a köçüb, orada Nyu-Yorkda, “Brighton Beach” bölgəsində böyüyüb. Rafael isə Qazaxıstanda anadan olub, Qırğızıstanda böyüyüb, lakin məşq şəraiti və əlverişli iqlim səbəbindən son 7-8 ildir ki, ailəsi ilə Taylandda yaşayır. Amma bu, döyüşçülərin öz tarixi vətənlərini təmsil etmələrinə mane olmadı və beynəlxalq arenada təmsil etdikləri ölkənin seçimində milli mənsubiyyət hissi rol oynadı. Gələcəkdə UFC-də hər il daha çox Azərbaycan təmsilçisinin olacağına inanmaq qalır. Ayrı-ayrılıqda qeyd etmək lazımdır ki, ölkəmiz MDB məkanında bu səviyyəli turnirə ev sahibliyi etmək şərəfinə nail olan Rusiyadan sonra ikinci olub.

Samir Həsənli