Baltik dənizinin dibində aşkarlanan nəhəng daş dövrü qurğusu Blinkerwall

Alimlər Avropada, Baltik dənizinin dərinliklərində təəccüblü şəkildə nəhəng bir qurğu aşkarlayıblar. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, Blinkerwall adlandırılan bu daş strukturu təxminən 11.000 il əvvələ – daş dövrünə – aid edilir və çox azsaylı ovçu-toplayıcıların əməkdaşlığı ilə inşa edildiyi ehtimal olunur.

Bu cür qədim və iri miqyaslı struktura Avropada nadir hallarda rast gəlinir. Həmin dövrdə qitənin əksər hissəsi azsaylı əhali ilə məskunlaşmışdı. Almaniyanın Rostok Universitetindən arxeoloq Marsel Bradtmöllerin sözlərinə görə, buzlaq dövründən sonrakı mərhələdə Şimali Avropada yaşayan insanların sayı yəqin ki, 5.000 nəfərdən az olub. Bu cəmiyyətlərin əsas ərzaq mənbələrindən biri geniş tundralarda mövsümi olaraq köç edən şimal maralı sürüləri idi.

Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, Blinkerwall həmin köç edən maralları ovlamaq məqsədilə inşa edilib. Qurğunun məqsədi heyvanların təbii hərəkət trayektoriyasını daraldaraq onları ovçuların daha asan tuzağa sala biləcəyi sahələrə yönəltmək olub. Ümumilikdə 1.673 daşın diqqətlə düzülməsi ilə yaradılan bu qurğu, ovçulara maralları geniş ərazilərdən "şüşə boğazı" formasında dar hissələrə yönəltməyə və orada tələyə salmağa imkan verib.

Bu təsirli daş divar, Baltik dənizinin bugünkü səviyyəsindən xeyli aşağıda yerləşdiyi dövrdə – hələ dənizin duzlu su xüsusiyyətinə malik olmadığı vaxtlarda – tikilib. Bu da onu göstərir ki, qurğu müasir iqlim şəraitindən xeyli fərqli bir mühitdə yaradılıb.

Daş dövrü gözlənildiyindən daha mürəkkəb imiş

Arxeoloqlar bu tapıntının, qədim insan icmalarının əvvəl düşünüləndən daha mürəkkəb strukturlar qura bildiyini göstərdiyini bildirirlər. Məhdud resurslara baxmayaraq, bu qədər planlı və böyük bir qurğunun inşası həmin insanların sosial təşkilatlanma, mühəndislik və ətraf mühit biliklərinin yüksək səviyyədə olduğunu ortaya qoyur.

Bu tapıntı dünyanın müxtəlif yerlərindəki oxşar strukturlarla da maraqlı uyğunluq təşkil edir. Məsələn, Qərbi Asiya və Şimali Afrikadakı "səhra uçurtmaları" və Huron gölünün dibində yerləşən 9.000 illik ov tələləri, minlərlə il əvvəl bir-birindən uzaq regionlarda yaşayan insanların oxşar ov strategiyaları inkişaf etdirdiyini göstərir. Bu paralelliklər, bilik və ideyaların zamanla geniş coğrafiyalara yayıla bildiyini düşündürür.

Blinkerwall SEASCAPE layihəsi çərçivəsində öyrənilir

Bu qədim qurğu, "SEASCAPE" adlı fənlərarası elmi layihə çərçivəsində detallı şəkildə tədqiq olunur. Alimlər strukturun dəqiq olaraq nə zaman və hansı üsullarla inşa edildiyini, hansı materialların və texnikaların istifadə olunduğunu müəyyənləşdirməyə çalışırlar.

Aydın