Başa alınan zədələr çəpliyə səbəb olur DİQQƏT

Övladınızın gözlərində fərqlilik müşahidə edirsiniz? Xüsusilə bir gözünün aşağı, digərinin isə fərqli istiqamətə baxdığını görürsünüzsə, çəplikdən şübhələnə bilərsiniz.
Pravda.az gözlərdəki çəplik haqqında vacib məlumatları təqdim edir:

Çəplik nədir?

Sağlam insanda gözlərin hərəkətləri bir-biri ilə paraleldir. Lakin müxtəlif səbəblərə görə bu sinxronluq poza bilər. Göz hərəkətlərindəki bu pozulma çəplik kimi tanınır. Çəplik zamanı gözlər eyni xətdə olmur və müxtəlif istiqamətlərə baxır. Bir göz düz baxarkən, digər göz adətən içəri, xaricə və ya yuxarıya doğru yönəlir. Bəzən isə hər iki göz birlikdə də sürüşə bilər.

Çəplik hansı səbəblərdən yaranır?

Çəpliyin meydana gəlməsinə bir çox səbəb təsir edə bilər. Dəqiq səbəb məlum olmasa da, göz ətrafındakı əzələ və sinirlərin idarəsində baş verən anormallıqlar çəpliyə yol aça bilər. Bununla yanaşı, başa alınan zədə və ya travma, gözlərdə meydana gələn yaralanmalar da çəpliyə səbəb ola bilər. Genetik amillər də çəpliyin yaranmasına təsir edə bilər. Ailədə çəplik varsa, uşaqlarda da bu problemin ortaya çıxma ehtimalı artır. Bundan əlavə:

Ananın hamiləlik dövründə keçirdiyi müxtəlif xəstəliklər,
Erkən və ya gec doğuş,
Doğuşdan sonra travmalar,
Yüksək hərarətli xəstəliklər,
Qıcolmalar,
Beyin şişləri,
Hidrosefaliya,
Beyin iflici,
Göz dərəcələrinin çox yüksək olması çəpliyin yaranmasına səbəb ola bilər.
Çəpliyin əlamətləri nələrdir?

Çəpliyin ən əsas ilkin əlaməti gözlərdə ani sürüşmələrdir. Əgər normal şəraitdə şəffaf olması lazım olan buynuz qişa və göz büllurunda bulanıqlıq varsa, mütləq həkimə müraciət etmək lazımdır. Çəplik doğuşdan gəlmə ola biləcəyi kimi, yetkin yaş dövründə də ortaya çıxa bilər. Xüsusilə, insanlarda ikili görmə və tarazlıq problemləri ilə özünü göstərir. Ən çox rast gəlinən əlamətlər bunlardır:

Gözlərin sinxron hərəkət etməməsi,
Başın və ya üzün bir tərəfə çevrilməsi,
Gəzinti zamanı tarazlığın pozulması,
İşıqlı mühitlərdə bir gözü qısmadan baxmaq,
Göz yaşarması,
Bulanıq görmə,
Üçölçülü görmə qabiliyyətinin itməsi,
Baş və göz ağrısı.
Çəplik növləri hansılardır?

Göz sürüşməsinin növü və yaranma səbəbinə görə çəplik aşağıdakı növlərə bölünür:

Göz sürüşməsinin növünə görə:
İçəri sürüşmə,
Uyğunlaşmaya bağlı içəri sürüşmə,
Xaricə sürüşmə.
Yaranma səbəblərinə görə:
Əzələ iflicinə bağlı çəplik,
Doğuşdan gələn çəplik,
Yetkinlik dövründə ortaya çıxan çəplik,
Gizli çəplik.
Çəplik necə diaqnoz və müalicə edilir?

Çəplik probleminin diaqnostikası olduqca asandır. Klinik göz müayinəsi ilə asanlıqla müəyyən edilə bilər. Çəpliyin müalicəsində erkən diaqnoz çox mühüm rol oynayır. Buna görə də yuxarıda sadalanan əlamətləri göstərən uşaqlar 4 yaşına qədər mütləq göz həkiminə aparılmalıdır.

Müalicənin ilk mərhələsi detallı müayinədir. Bu müayinə zamanı çəpliyin yaranma səbəbləri araşdırılır. Həmçinin göz sürüşməsinin dərəcəsi və varsa digər göz xəstəlikləri müəyyən edilir. Əgər xəstə uyğundursa, cərrahi müdaxilə tətbiq olunur və çəplik müalicə edilir. Əgər uşaqda göz tənbəlliyinə bağlı çəplik varsa, əməliyyatdan öncə damcı və ya tək gözün bağlanması üsulu ilə müalicə edilə bilər.
Əminə Bayramova