Icma.az
close
up
RU
BİZİM TƏQVİM:16 noyabrda baş vermiş tarixi hadisələri

BİZİM TƏQVİM:16 noyabrda baş vermiş tarixi hadisələri

Bizim media portalından verilən məlumata əsasən, Icma.az bildirir.

16 noyabr Beynəlxalq Tolerantlıq Günüdür. BMT-nin nizamnaməsində tolerantlığın tərifi belə verilib: “Hamı bir-birinə dözümlülük nümayiş etdirərək mehriban qonşular kimi birlikdə dinc yaşamalıdır”.
Bəs, noyabrın 16-da dünyada daha nələr olub?
1. İspan sərkərdəsi Fransisko Pizarro 168 nəfərdən ibarət hərbi birliyi ilə 80 min nəfərlik orduya komandanlıq edən İnka imperatoru Atahualpanı 1532-ci ilin 16 noyabrında məğlub edərək onu əsir götürdü.
2. 1849-ci ilin 16 noyabrında çar Rusiyası məhkəməsi "Cinayət və cəza" romanının müəllifi, yazıcı Fyodor Dostoyevskiyə “Hökumət əleyhinə hərəkətlərinə görə” maddəsilə ölüm cəzası kəsdi. Sonradan ölüm cəzasını “kürək cəzası” ilə əvəz etdilər.
3. Dövrünün ən böyük tikililərindən biri olan Süveyş kanalının çəkilişi 1869-cu ilin 16 noyabrında başa çatdırılıb. Vaxtilə dünyanın iqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş ən iri dövlətləri tərəfindən bu kanalın inşasına külli miqdarda vəsait sərf olunub. Hazırda Misir Ərəb Respublikası büdcəsinin xeyli hissəsini Süveyş kanalından gələn gəlir təşkil edir. 
4. Bu gün Macarıstan xalqının milli bayramı – Müstəqillik Günüdür. Şərqi Avropanın bu ölkəsi 1918-ci ildə Avstriya-Macarıstan imperiyası dağıldıqdan sonra 16 noyabrda müstəqilliyini elan edib.
5. 1918-ci ilin bu günündə Azərbaycan Demokratik Respublikasının xarici işlər naziri Əlimərdan bəy Tobçubaşov İstanbulda Qacarlar dövlətinin səfiri Mirzə Mahmud xanla görüşüb.
6. 1920-ci ilin bu günündə Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutu təsis olunub. Bu ali təhsil ocağı hazırda Azərbaycan Neft Akademiyası adlanır.
7. İşğalçı orduların baş komandanı, general Harrinqtona 1922-ci ilin 16 noyabrında rəsmən müraciət edən son Osmanlı sultanı Vəhdətdin İstanbulda həyatının təhlükədə olduğunu və İngiltərəyə sığınmaq istəyini bildirib.
8. 16 noyabr 1938-ci ildə həmin ilin 10 noyabrında həyata gözlərini yuman Türkiyə Cümhuriyyətinin qurucusu Mustafa Kamal Atatürkün cansız bədəni İstanbulun Dolmabahçe Sarayında tabuta qoyuldu.
9. 1945-ci il noyabrın 16-da İngiltrənin paytaxtı Londonda 44 ölkənin hökumət nümayəndələri BMT-nin təhsil, elm və mədəniyyət məsələləri üzrə bölməsini – UNESCO-nu təsis etdilər.
10. 16 noyabr 1967-ci ildə mərkəzi Amerika Birləşmiş Ştatlarında olan Beynəlxalq Şeir Forumu Fazil Hüsnü Dağlarcanı “Yaşayan ən böyük türk şairi” seçib.
11. 1988-ci ilin bu günündə Benazir Bhutto (1953-2007) Pakistanın Baş naziri seçilib. Bununla da o, müsəlman dünyasında hökumət başçısı vəzifəsinə seçilən ilk qadın kimi tarixə düşüb. 2007-ci ilin dekabrında terror aktı nəticəsində həlak olub.
16 noyabrda həm də bu tarixi şəxsiyyətlər xatırlanır:
1. Bu gün Azərbaycanın əfsanəvi qəhrəmanı, partizan, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Mehdi Hüseynzadənin xatirə günüdür. İkinci Dünya Müharibəsi zamanı - 1942-ci ildə Stalininqrad ətrafında döyüşlərdə iştirak edib, ağır yaralanaraq əsir düşüb. Faşistlərin Ukrayna, Polşa, İtaliya və Yuqoslaviya hərbi əsir düşərgələrində olub. Yuqoslaviyada əsirlərin hərbi düşərgədən qaçmasında mühüm rol oynayıb (1918-1944).
2. 16 noyabr 1906-cı ildə dünya şöhrətli xalçaçı rəssam, dekorativ sənət ustası Lətif Kərimov (1906-1991) anadan olub.
3. 16 noyabr 1938-ci ildə məşhur aktyor, rejissor Abbas Mirzə Şərifzadə (12.12.1893 - 1938) dünyasını dəyişib. Sənətkar Stalin repressiyalarının qurbanı olub, İran dövlətinə casusluq etməkdə ittiham olunaraq güllələnib. 1956-cı ildə ölümündən sonra ona bəraət verilib.
4. 16 noyabr 1995-ci ildə Xalq artisti Zemfira Əliyeva (1941- 1995) vəfat edib. "Böyük dayaq" filmində (1962) yaratdığı Pərişan obrazı ilə məşhurlaşıb. Gəncə və Naxçıvan teatrlarında, 1988-1995-ci illərdə Akademik Milli Dram Teatrında çalışıb.
Surxay Atakişiyev, Bizim.Media

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:76
embedMənbə:https://bizim.media
archiveBu xəbər 16 Noyabr 2024 08:01 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Forma sponsorluq gəlirlərinə görə ən yaxşı 10 klub SİYAHI

16 İyul 2025 19:20see194

Vaqif Poeziya Günləri milli bir şifrədir Aqşin Yenisey

17 İyul 2025 05:32see136

Biz dəyərlərimizlə bir birimizə bağlıyıq

17 İyul 2025 10:35see129

Velosipedlərin parklanması üçün konstruksiyaların alınmasına bu qədər vəsait sərf ediləcək

17 İyul 2025 12:51see123

Azərbaycan, Türkiyə və Amerika İsrailə təzyiq göstərəcəklər Sərdar Cəlaloğlu

17 İyul 2025 16:11see115

Bakıda ikimərtəbəli evdə GÜCLÜ YANĞIN

17 İyul 2025 12:42see114

Livan druzlarının lideri: İsrail Suriyada xaos yaratmaq üçün bəzi druzlardan istifadə edir

16 İyul 2025 18:50see114

Azər Həşimov: Ölkə çempionatda sürpriz komanda olmağa çalışacağıq

16 İyul 2025 22:45see114

Paşinyan Dövlət Nəzarət Xidmətinin rəhbərini istefaya göndərdi

17 İyul 2025 16:54see113

“Neftçi” yeni ev formasını təqdim edib FOTO

16 İyul 2025 23:05see113

Çində imtahanda aşağı bal topladığına görə oğlan evdən qovuldu

18 İyul 2025 02:01see113

Gürcüstan Rusiyadan deportasiya olunmuş Ukrayna vətəndaşlarını sərhəddən buraxmır

16 İyul 2025 21:25see113

Taxıl biçini: hansı problemlər var?

16 İyul 2025 23:26see113

Orban: Ukrayna münaqişəsinin həlli üçün Putin və Tramp arasında görüşün keçirilməsi zəruridir

18 İyul 2025 02:19see113

Mbappe ilə bağlı araşdırmalar aparılır Polisə rüşvət verib?

17 İyul 2025 12:03see112

TƏBİİ TƏLƏ: Yayın kəşfi ağcaqanadların sonunu gətirəcək

17 İyul 2025 00:56see112

Tramp tezliklə qərar verəcək: FES sədri işdən çıxarılacaq

16 İyul 2025 20:36see111

Dollarla bağlı rezonans doğuran tələb Dəyişikliklər ola bilər

17 İyul 2025 09:10see111

Dondurma adı ilə buzlanmış süd satılır AÇIQLAMA

17 İyul 2025 18:19see110

Naxçıvanın enerji sistemi yenidən qurulur

17 İyul 2025 11:44see109
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri