Icma.az
close
up
RU
Böyük mütəfəkkir Mirzə Ələkbər Sabirin doğum günüdür

Böyük mütəfəkkir Mirzə Ələkbər Sabirin doğum günüdür

Icma.az, Cebheinfo saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.

Bu gün Azərbaycan şairi, inqilabçı-satirik, mütəfəkkir, ictimai xadim Mirzə Ələkbər Sabirin doğum günüdür.

"Cebheinfo.az" xatırladır ki, Ələkbər Zeynalabdin oğlu Tahirzadə 1862-ci ildə Şamaxıda anadan olub. Atası Zeynalabdin Tahirzadə oğlu Ələkbəri səkkiz yaşına çatanda mollaxanaya qoyur və o, 12 yaşına qədər mədrəsədə oxuyur.

Mirzə Ələkbər Sabir 1874-cü ildə şair və pedaqoq Seyid Əzim Şirvaninin məktəbinə daxil olur, burada ümumtəhsil fənləri, eləcə də Azərbaycan və rus dilləri üzrə təhsil alır. S.Ə.Şirvani ilə şəxsi təmaslar Sabirin şair kimi formalaşmasına böyük təsir göstərir. Farsca şeirləri tərcümə edir və Azərbaycan dilində şeirlər yazmağa başlayır.

M.Ə.Sabir 1887-ci ildə Şamaxıda yaxın qohumlarından olan Billurnisə adlı qızla ailə həyatı qurur. Bu nikahdan onun səkkiz qızı və bir oğlu dünyaya gəlir. Çoxuşaqlı ailənin başçısı kimi, Sabir çətinliklə dolanır, hətta sabun bişirib satmağa məcbur olur. 1902-ci ildə Şamaxıda baş verən dəhşətli zəlzələ görkəmli şairin də evsiz-eşiksiz qalmasına səbəb olur. Beləcə, onun həyatı daha da çətinləşir. M.Ə.Sabir Abdulla Şaiqlə Şamaxıda ilk görüşü zamanı demişdi:

"Bir çox adamın batini kirini təmizləmək əlimizdən gəlmir. Zahiri kirini təmizləmək üçün sabun bişirmək peşəsini qəbul etmişəm".

XX əsrin əvvəllərindən etibarən Sabirin şeirləri mətbuat səhifələrində görünməyə başladı. 1903-cü ildə "Şərqi-rus" qəzetində onun şeiri çap olunub. Bir qədər sonra isə o öz şeirlərini "Həyat" qəzetində çap etdirir. 1906-cı ildə "Molla Nəsrəddin" jurnalının ən fəal müəlliflərindən biri məhz Mirzə Ələkbər Sabir idi.

O zamandan Cəlil Məmmədquluzadə ilə M.Ə.Sabir arasında dostluq münasibətləri yarandı. Hər iki sənətkar yaltaq ruhaniləri, satqın ziyalıları satira atəşinə tutur və bu səbəbdən də hədə-qorxu və təhdidlərə məruz qalırdılar. Buna görə imzasını tez-tez dəyişməli olan şair "Molla Nəsrəddin" jurnalında 36 gizli imza ilə çıxış etmişdir. 1908-ci il aprelin 11-də Bakı quberniya ruhani idarəsində imtahan verən M.Ə.Sabir mayın 7-də Tiflisə gedərək Qafqaz Şeyxülislam İdarəsindən ana dili və şəriət müəllimi diplomu alır. Lakin o, bir müddət Şamaxı məktəblərindən birində köməkçi müəllim işləyir.

Həmin ilin sentyabr ayında isə "Ümid" məktəbini açmağa nail olur. 60-a qədər şagirdin təhsil aldığı məktəbdə dərslər yeni tədris üsulu ilə aparılırdı. Həmçinin ana dili, fars dili, hesab, coğrafiya və təbiətə dair məlumatlar verilir, Quran və şəriət dərsləri tədris edilirdi. Sabirin seçilmiş əsərlərinin "Hophopnamə" adlandırılması "Hophop" imzası ilə əlaqədardır. Onun "Fəhlə", "Əkinçi", "Oxutmuram, əl çəkin" şeirləri oxucular tərəfindən bu gün də çox sevilir.

1910-cu ilin əvvəllərində Bakıya gələn Sabir "Zənbur" jurnalında, "Günəş" və "Həqiqət" qəzetlərində işləyir. Elə həmin ilin axırında xəstəlik səbəbindən geriyə, Şamaxıya qayıdır. 1911-ci ilin may ayında o, müalicə üçün Tiflisə gedib, dostu C.Məmmədquluzadənin evində qalır.

"Molla Nəsrəddin"in əməkdaşları şairə böyük qayğıkeşlik göstərirlər. Həkimlər şairə cərrahiyyə əməliyyatı aparmağı təklif edirlər. Lakin o buna razı olmur və Şamaxıya qayıdır. 1911-ci il iyulun 12-də vəfat edir. Şairin məzarı Şamaxıda "Yeddi Guşə"də yerləşir. Vəfatından bir il sonra, 1912-ci ildə onun şeirləri "Hophopnamə" adı ilə çap olunur. M.Ə.Sabirin xatirəsinin əbədiləşdirilməsinə hər zaman dövlət tərəfindən xüsusi diqqət göstərilmişdir.

Bakı şəhərində şairin adına kitabxana təsis edilmiş (1919), Bakıda (1922) və Şamaxıda (1962) Sabirin heykəli ucaldılmışdır. Sabirabad rayonu Mirzə Ələkbər Sabirin adını daşıyır. Bundan başqa, müxtəlif şəhərlərdəki küçələr, texnikum və məktəblər də onun şərəfinə adlandırılıb. Şairin anadan olmasının 100 illik yubileyi 1962-ci ildə böyük təntənə ilə qeyd olunub.

"Cebheinfo.az"

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:101
embedMənbə:https://cebheinfo.az
archiveBu xəbər 30 May 2025 10:43 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see168

Erkən ölüm riskini artıran əsas amillər BƏLLİ OLDU TERAPEVT AÇIQLADI

16 Oktyabr 2025 16:17see151

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see147

Xəstəxanada əməkdar artistə infeksiya keçib Durumu ağırdır

16 Oktyabr 2025 15:58see138

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see138

Kreml Tramp Putin danışıqlarını dəyərləndirib

16 Oktyabr 2025 23:31see136

Tramp Putinə təzyiqləri artırmağa hazırdır Britaniyalı ekspert

16 Oktyabr 2025 18:31see133

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see133

Yanacaqdoldurma məntəqələri benzini qatqılarla kəsməyə başlayıb...

16 Oktyabr 2025 18:26see131

“Trampla 2 saatlıq danışıq zamanı Putin Moskvanın sülhün əldə edilməsində maraqlı olduğunu vurğulayıb” Uşakov

16 Oktyabr 2025 23:19see130

Tramp: Hazırda Rusiyaya qarşı yeni sanksiyaların tətbiqi üçün ən münasib vaxt deyil

17 Oktyabr 2025 03:21see128

Finlandiyalı aktyor İsa Məsih obrazını canlandıracaq...

16 Oktyabr 2025 22:45see126

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see125

Tramp: ABŞ Tomahawk raketlərinin ehtiyatlarını tükədə bilməz

17 Oktyabr 2025 01:09see124

Orban Putin Tramp görüşü barədə: Biz hazırıq!

17 Oktyabr 2025 04:35see124

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see123

Səhiyyə Nazirliyində İsrailin ölkəmizdəki səfiri ilə görüş keçirildi FOTO

16 Oktyabr 2025 16:50see120

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see119

Rusiya 4 bölgə üzərində 23 Ukrayna PUA sını vurub

17 Oktyabr 2025 04:22see118

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see118
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri