BP şirkəti çökür?

BP şirkəti ciddi maliyyə problemləri yaşayır.

Bu fikir Bloomberg-in hazırladığı materialda əksini tapıb. Materialda qeyd olunur ki, BP bundan əvvəl 1998-ci ildə - neft qiymətləri 10 dollara qədər ucuzlaşanda da belə ağır vəziyyətə düşmüşdü.

O zaman şirkət vəziyyətdən ABŞ-ın Amoco şirkəti ilə birləşməklə çıxdı: “BP bu gün də oxşar mövqedədir. Onun gələcəyi qaranlıqdır. İnvestorlar onun strategiyasına, idarəçiliyinə və idarə heyətinə inamını itiriblər”.Bloomberg analitiklərinə görə, indi BP vəziyyətdən hansısa şirkətə birləşməklə çıxa bilər: “Tarix təkrarlanmır, ancaq qafiyələnir. BP-nin rəhbəri Helqa Lund telefonu götürməli və sövdələşməni müzakirə etməlidir - bu, şirkəti effektiv şəkildə satışa çıxarmalıdır. Əgər o, yaxşı oynasa, neft nəhəngi əldə olunan sövdələşməni “bərabərlərin birləşməsi” adlandıra bilər. Bəs o kimə zəng edə bilər? Əlbəttə ki, Shell Plc. Üstəlik, Böyük Britaniya hökuməti Shell-BP-ni Britaniya və hələ də London Fond Birjasında siyahıda saxlamaq üçün belə bir sövdələşməni təşviq etməlidir”.

Müəlliflərə görə, BP-nin 2020-ci ildən alternativ enerjiyə investisiyaları artırması yanlış addım olub. Buna görə də hazırda investorlar yenidən diqqətin qalıq yanacaq olan neft-qaza yönəldilməsini tələb edirlər. Bildirilir ki, son illərdə BP çox böyük zərərlə üzləşib: “BP-nin təxminən 75 milyard dollarlıq bazar dəyəri onun əvvəlki gücünün kölgəsidir. 2006-cı ildə şirkətin sərvəti 250 milyard dollar idi; hətta 1998-ci ildə, Amoco ilə birləşmədən əvvəl, 80 milyard dollar dəyərində idi. Birjada onun performansı dəhşətli idi. Uzaqlara baxsaq, vəziyyət heç də yaxşı görünmür - onun səhmləri son beş ildə 20 faiz ucuzlaşıb. Əlbəttə ki, şirkət ümidsiz deyil. Onun Meksika körfəzindəki biznesi misilsizdir və ticarət imkanları əfsanəvidir. Lakin qiymətləndirmək mümkün olmayan bir çox zəif fəaliyyət göstərən bölmələri də var”.

Müəlliflərin yazdığına görə, BP-nin Shell-ə birləşməsi böyük qazanc əldə etməyə imkan verər: Barclays Plc analitiklərinin hesablamalarına əsasən BP-Shell birləşməsi illik əməliyyat xərclərində 7,5 milyard dollar, kapital məsrəflərində 5 milyard dollar qənaətə imkan verər ki, bu da sövdələşmənin bir neçə il ərzində özünü doğrultması demək olar: “Üstəlik, BP-nin alınması Shell-in əsas problemlərini həll edəcək: 2030-cu ildən sonra artımı necə saxlamaq və onun ABŞ-dakı mövcudluğunu necə genişləndirmək. Shell rəhbərləri son illərdə çox yaxşı qərarlar qəbul ediblər. Shell hazırda 2026-cı ilin ortalarına qədər tamamlanmayacaq bir iş dönüşü üzərində cəmləşib, ona görə də BP ilə müqavilə indi şirkətin istədiyindən daha tez olacaq”.

Bloomberg ekspertləri bildirirlər ki, başqa variantlar da var: “BP TotalEnergies-i bərabərhüquqluların birləşməsinə inandırmağa çalışa bilər. Lakin Böyük Britaniya hökuməti şirkətin xarici ələ keçməsinə o qədər də həvəsli olmaya bilər. Avropa razılaşması olmadığı təqdirdə, BP ABŞ-ın çətin vəziyyətə düşən neft nəhəngi ConocoPhillips üçün cəlbedici ola bilər. Conoco-nun bazar dəyəri 135 milyard dollardır və bu, onu BP-dən təxminən iki dəfə böyük edir. Nəhayət, BP Yaxın Şərqin strateji investoruna müraciət edə bilər - yada Əbu-Dabi və Küveytin dövlət neft şirkətləri gəlir. Küveytlilər 1980-ci illərin sonunda BP-nin beşdə birindən çoxunu aldılar, baxmayaraq ki, London sonradan müdaxilə edərək Yaxın Şərq ölkəsini bir hissəsini satmağa məcbur etdi. Belə bir tarixlə sövdələşmə mürəkkəb ola bilər - lakin dövlət tərəfindən idarə olunan firmalar ticarət və LNG sahəsini genişləndirmək istəyirlər. Üstəlik, yeni səhmdarlar strateji istiqamətdə dəyişikliyə məcbur etsələr, BP-nin səhmlərində hər hansı sonrakı artımdan faydalanacaqlar.

BP-nin son illərdəki fəlakətli fəaliyyətini nəzərə alaraq, Səhmdarlar Şurası bütün variantları nəzərdən keçirməlidir”.

Qeyd edək ki, BP Azərbaycanın ən böyük neft-qaz layihələri olan AÇG və Şahdəniz-də operatordur.

Musavat.com