Icma.az
close
up
RU
“BRİKS dollara qarşı alternativlərin yaradılması prinsipindən geri çəkilməyəcək”

“BRİKS dollara qarşı alternativlərin yaradılması prinsipindən geri çəkilməyəcək”

Xalqcebhesi saytına istinadən Icma.az xəbər verir.

Əli Zülfüqaroğlu: “Yeni rezerv valyutaların yaranması qaçılmazdır”

BRİKS ölkələri Vaşinqtonun 150% tarifləri tətbiq etmək və həmçinin onlarla ticarəti dayandırmaq hədəsindən sonra hesablaşmalarda dollara öz alternativlərini yaratmaq planlarından əl çəkib.

Bunu ABŞ Prezidenti Donald Tramp deyib.

O, BRİKS ölkələrinin yeni valyuta yaratmaq istədiklərini, bəlkə də Çin yuanından istifadə etməyi planlaşdırdıqlarını, lakin Vaşinqtonun təhdidindən sonra fikirlərini dəyişdiklərini vurğulayıb.

Məsələni şərh edən Ədalət, Hüquq, Demokratiya (ƏHD) Partiyasının İdarə Heyətinin üzvü, siyasi şərhçi Əli Zülfüqaroğlu bildirib ki, hazırda dünya nizamında xaotik mərhələnin başlamasının təməl səbəbi qlobal maliyyə sisteminin çöküşüdür: “Bunu təsəvvür etmək üçün tarixi proseslərə nəzər salmaq mütləqdir. İkinci Dünya müharibəsinin nəticəsi olaraq, dollar funt sterlinqi əvəzlədi və dünyanın rezerv valyutası oldu. Eyni zamanda müstəqil hesab olunan mərkəzi banklar daha sonra bir növ FED-in flialı statusunu daşımağa başladı: “1971-ci ildə isə ABŞ-ni idarə edən FED qızıla indeksli dolların qarşılıqsız çap edilməsinə nail oldu və beləliklə də dünyada neft və qazın dollarla satılmasını təmin etməklə petrodollar sisteminin əsasını qoydu. Bu gün dünyanın milli gəliri 100 trilyon, xarici borc 300 trilyon dollardır. Dünyada FED, Beynəlxalq Hesablaşmalar Bankı, Beynəlxalq Valyuta Fondu və s. beynəlxalq maliyyə təsisatlarının dövriyyəsində olan dollar kütləsi bütün dünyanın milli gəlirindən dəfələrlə çoxdur. Yəni arxasında əmtəə olmayan dollar və eyni zamanda bir sıra milli vayutalar o həddə çatıb ki, partlayış-hiperinflyasiya qaçılmazdır. Ona görə də bu sitemin davam etdirilməsi mümkünsüz olduğu üçün yeni maliyyə sisteminə ehtiyac yaranıb. Bundan istifadə edən dövlətlər dollar təzyiqindən xilas olmaq üçün müxtəlif ittifaqlar yaradırlar. Çünki dünyada ABŞ və Rusiya başda olmaqla bu sistemə qarşı təkbaşına mübarizə aparacaq dövlət mövcud deyil”.

Ə.Zülfüqaroğlu əlavə edib ki, BRİKS də bu missiyanı həyata keçirmək üçün qurulan təşkilatdır: “İndiyə qədər, yəni İkinci Dünya müharibəsindən sonra dünya nizamını dövlətlər deyil, qlobal maliyyə təsisatları, onların törəmələri olan və bütün sahələri əhatə edən mondialist təşkilatlar formalaşdırıb. Bununla da dünya hakimiyyəti qurublar. Hazırda bu düzən dağılır və bu proses özü ilə böhran, geosiyasi dağıntılar gətirməklə, hərbi toqquşmalara səbəb olmaqla yanaşı, həm də dövlətlərin faiz boyunduruğundan xilas olması üçün yeni fürsətlər yaradır”.

Ekspert diqqətə çatdırıb ki, buna görə də, xüsusilə Trampın hakimiyyətə gəlməsindən sonra qarşıdurma vəziyyətində olan dövlətlər arasında konsensus əldə olunur, müttəfiq dövlətlər arasında isə qarşıdurma yaranır: “Bütün arzuolunmaz vəziyyətə və maraq toqquşmasına rəğmən yeni dünya nizamını milli dövlətlər anlayışının formalaşdıracağı halda dünyada yeni və əvəvlki dövrlərlə müqayisədə ədalətli sistem qurula bilər. Bunun üçün isə BRİKS hazırda mərkəzi güc rolunu oynayır. Eyni zamanda Tramp administrasiyasının özü belə dollar əsarətindən qurtulmaq üçün müxtəlif dövlətlərin dəstəyinə ehtiyac duyur. Yəni Tramp Birləşmiş Ştatların hegemoniyasının davam etməsində maraqlı ola bilər, amma heç bir halda təkqütblü dünyanın mövcudluğunu saxlaya bilməz. Artıq dünya geridönüşü mümkün olmayan bir mərhələyə qədəm qoyub. BRİKS-də zəif bənd Hindistandır və Birləşmiş Ştatların yeni administrasiyası ilə əməkdaşlıqda maraqlı olan Hindistanın fərqli mövqe nümayiş etdirmə ehtimalı nəzəri cəhətdən mümkündür. Amma düşünürəm ki, BRİKS-in dollara qarşı alternativlərin yaradılması prinsiplərindən geri çəkilməsi bu qurumda təmsil olunan dövlətlərin intiharı deməkdir. Yeni dünya nizamında qlobal oliqarxiyanın deyil, dövlətlərin formalaşdıracağı yeni maliyyə sistemi və yeni rezerv valyutaların yaranması qaçılmazdır və vazkeçilməz şərtdir. Ona görə də BRİKS uzaq perpektivə heablanan hədəfləri prioritet hesab edir və geri çəkiləcəyini düşünmürəm”.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:83
embedMənbə:https://www.xalqcebhesi.az
archiveBu xəbər 26 Fevral 2025 23:16 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see206

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see197

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see191

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see176

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see167

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see154

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see150

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see133

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see133

Tramp etmədi, Orbanın da fikri yoxdur Putinlə bağlı məsələyə reaksiya

22 Oktyabr 2025 12:18see132

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see127

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see127

Ştutqart la oyundan öncə Fənərbaxça da 4 itki

22 Oktyabr 2025 20:14see127

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see125

TRAMP İSRAİLİ HƏDƏLƏDİ “Mən ərəb ölkələrinə söz vermişəm...”

23 Oktyabr 2025 17:40see123

İlk qadın gəmi kapitanı ekranda

23 Oktyabr 2025 10:17see123

Bürcündən məhrum uşaqlar...

22 Oktyabr 2025 14:41see120

Politoloq: 2026 cı ildə sülh sazişinin reallaşması gözlənilir

22 Oktyabr 2025 17:51see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri