Icma.az
close
up
RU
“BRİKS dollara qarşı alternativlərin yaradılması prinsipindən geri çəkilməyəcək”

“BRİKS dollara qarşı alternativlərin yaradılması prinsipindən geri çəkilməyəcək”

Xalqcebhesi saytına istinadən Icma.az xəbər verir.

Əli Zülfüqaroğlu: “Yeni rezerv valyutaların yaranması qaçılmazdır”

BRİKS ölkələri Vaşinqtonun 150% tarifləri tətbiq etmək və həmçinin onlarla ticarəti dayandırmaq hədəsindən sonra hesablaşmalarda dollara öz alternativlərini yaratmaq planlarından əl çəkib.

Bunu ABŞ Prezidenti Donald Tramp deyib.

O, BRİKS ölkələrinin yeni valyuta yaratmaq istədiklərini, bəlkə də Çin yuanından istifadə etməyi planlaşdırdıqlarını, lakin Vaşinqtonun təhdidindən sonra fikirlərini dəyişdiklərini vurğulayıb.

Məsələni şərh edən Ədalət, Hüquq, Demokratiya (ƏHD) Partiyasının İdarə Heyətinin üzvü, siyasi şərhçi Əli Zülfüqaroğlu bildirib ki, hazırda dünya nizamında xaotik mərhələnin başlamasının təməl səbəbi qlobal maliyyə sisteminin çöküşüdür: “Bunu təsəvvür etmək üçün tarixi proseslərə nəzər salmaq mütləqdir. İkinci Dünya müharibəsinin nəticəsi olaraq, dollar funt sterlinqi əvəzlədi və dünyanın rezerv valyutası oldu. Eyni zamanda müstəqil hesab olunan mərkəzi banklar daha sonra bir növ FED-in flialı statusunu daşımağa başladı: “1971-ci ildə isə ABŞ-ni idarə edən FED qızıla indeksli dolların qarşılıqsız çap edilməsinə nail oldu və beləliklə də dünyada neft və qazın dollarla satılmasını təmin etməklə petrodollar sisteminin əsasını qoydu. Bu gün dünyanın milli gəliri 100 trilyon, xarici borc 300 trilyon dollardır. Dünyada FED, Beynəlxalq Hesablaşmalar Bankı, Beynəlxalq Valyuta Fondu və s. beynəlxalq maliyyə təsisatlarının dövriyyəsində olan dollar kütləsi bütün dünyanın milli gəlirindən dəfələrlə çoxdur. Yəni arxasında əmtəə olmayan dollar və eyni zamanda bir sıra milli vayutalar o həddə çatıb ki, partlayış-hiperinflyasiya qaçılmazdır. Ona görə də bu sitemin davam etdirilməsi mümkünsüz olduğu üçün yeni maliyyə sisteminə ehtiyac yaranıb. Bundan istifadə edən dövlətlər dollar təzyiqindən xilas olmaq üçün müxtəlif ittifaqlar yaradırlar. Çünki dünyada ABŞ və Rusiya başda olmaqla bu sistemə qarşı təkbaşına mübarizə aparacaq dövlət mövcud deyil”.

Ə.Zülfüqaroğlu əlavə edib ki, BRİKS də bu missiyanı həyata keçirmək üçün qurulan təşkilatdır: “İndiyə qədər, yəni İkinci Dünya müharibəsindən sonra dünya nizamını dövlətlər deyil, qlobal maliyyə təsisatları, onların törəmələri olan və bütün sahələri əhatə edən mondialist təşkilatlar formalaşdırıb. Bununla da dünya hakimiyyəti qurublar. Hazırda bu düzən dağılır və bu proses özü ilə böhran, geosiyasi dağıntılar gətirməklə, hərbi toqquşmalara səbəb olmaqla yanaşı, həm də dövlətlərin faiz boyunduruğundan xilas olması üçün yeni fürsətlər yaradır”.

Ekspert diqqətə çatdırıb ki, buna görə də, xüsusilə Trampın hakimiyyətə gəlməsindən sonra qarşıdurma vəziyyətində olan dövlətlər arasında konsensus əldə olunur, müttəfiq dövlətlər arasında isə qarşıdurma yaranır: “Bütün arzuolunmaz vəziyyətə və maraq toqquşmasına rəğmən yeni dünya nizamını milli dövlətlər anlayışının formalaşdıracağı halda dünyada yeni və əvəvlki dövrlərlə müqayisədə ədalətli sistem qurula bilər. Bunun üçün isə BRİKS hazırda mərkəzi güc rolunu oynayır. Eyni zamanda Tramp administrasiyasının özü belə dollar əsarətindən qurtulmaq üçün müxtəlif dövlətlərin dəstəyinə ehtiyac duyur. Yəni Tramp Birləşmiş Ştatların hegemoniyasının davam etməsində maraqlı ola bilər, amma heç bir halda təkqütblü dünyanın mövcudluğunu saxlaya bilməz. Artıq dünya geridönüşü mümkün olmayan bir mərhələyə qədəm qoyub. BRİKS-də zəif bənd Hindistandır və Birləşmiş Ştatların yeni administrasiyası ilə əməkdaşlıqda maraqlı olan Hindistanın fərqli mövqe nümayiş etdirmə ehtimalı nəzəri cəhətdən mümkündür. Amma düşünürəm ki, BRİKS-in dollara qarşı alternativlərin yaradılması prinsiplərindən geri çəkilməsi bu qurumda təmsil olunan dövlətlərin intiharı deməkdir. Yeni dünya nizamında qlobal oliqarxiyanın deyil, dövlətlərin formalaşdıracağı yeni maliyyə sistemi və yeni rezerv valyutaların yaranması qaçılmazdır və vazkeçilməz şərtdir. Ona görə də BRİKS uzaq perpektivə heablanan hədəfləri prioritet hesab edir və geri çəkiləcəyini düşünmürəm”.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:75
embedMənbə:https://www.xalqcebhesi.az
archiveBu xəbər 26 Fevral 2025 23:16 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see185

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see179

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see142

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see136

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see134

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see133

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see132

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see132

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see131

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see129

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see129

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see128

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see126

Rıbin və həyat yoldaşı öləcəkləri halda tək oğul övladlarına təlimatlar tərtib ediblər...

20 Oktyabr 2025 00:18see125

Sabah yağış yağacaq

19 Oktyabr 2025 13:05see124

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: 50 yaşdan sonra bu qidalar məhdudlaşdırılmalıdır

19 Oktyabr 2025 07:08see123

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see123

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see122

Sofiya Universitetində “Azərbaycan suveren dövlətçilik yolunda” sərgisinin açılışı

19 Oktyabr 2025 06:45see122

Qara zirə yağı: Hər dərdin dərmanı

20 Oktyabr 2025 05:06see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri