Bu ölkədə pis əhval ruhiyyədə olan insanlar cəzalandırılır

Çinin Kiberməkan administrasiyası yeni internet təmizləmə əməliyyatı elan edib. Bu təşəbbüs, düşünüldüyü kimi, fırıldaqçılıq və ya onlayn təhlükəsizliklə mübarizə aparmaq məqsədi daşımır... əksinə, pessimistliklə mübarizə aparmaq məqsədi daşıyır! "Birtərəfli olaraq mütləq və pessimist hissləri təbliğ edən" istənilən məzmun hədəfə alınır: "zəhmət və təhsil faydasızdır" kimi ifadələrdən tutmuş, ümidsizliyə, "dünya yorğunluğuna" səbəb olan və ya iş, evlilik və təhsillə bağlı qəsdən narahatlıq yaradan video və paylaşımlara qədər.

Lent.az-ın xarici mediaya istinadla xəbərinə görə, tənzimləyicilərin sözlərinə görə, əməliyyat qısa videoları, canlı yayımları, sosial media platformalarını və forumları hədəf alacaq. Xüsusilə, hakimiyyət orqanlarının fikrincə, müəyyən gender, regional və ya sinif fərqləri yaradan məzmuna diqqət yetiriləcək. "Pozitiv" düşüncə qaydalarını pozan hesab müəyyən edildikdən sonra onun trafiki məhdudlaşdırılacaq, məzmunu qadağan ediləcək və hesab bloklanacaq.

Tənzimləyicilərin hərəkətləri artıq konkret nəticələr verib: məlumatlara görə, Weibo 16.000-dən çox məzmunu silib və 1200-dən çox istifadəçiyə tədricən qadağalar və ya hesabların bağlanmasını tətbiq edib. Geriyə baxanda, bu, Çin onlayn məkanının ilk genişmiqyaslı "təmizlənməsi" deyil, lakin ilk dəfədir ki, xüsusi olaraq pessimizmi və mənfi hissləri hədəf alır.

Tənzimləyicilər həmçinin bəzi istifadəçiləri "matris" hesabları yaratmaqda, saxta ekspert kimi təqdim etməkdə və iqtisadiyyat, maliyyə, sosial təminat və hökumət siyasəti haqqında narahatlıq və kütləvi panika "satmaq" üçün şayiələr yaymaqda günahlandırıblar.

Buna baxmayaraq, bu addımların konteksti ilk baxışdan olduqca aydındır: kampaniya Çində iqtisadi çətinliklər və artan işsizlik fonunda başlanır. Analitiklər və şərhçilər qeyd edirlər ki, bir çox vətəndaş üçün iqtisadi perspektivlərin azalması təbii olaraq narahatlıq və tənqid yaradır və hökumət təkcə siyasi və ya makroiqtisadi tədbirlərlə deyil, həm də onlayn çıxışı məhdudlaşdırmaqla cavab verir. 

Bununla belə, sosial narahatlığın artmasının iqtisadi və sosial çətinliklərə təbii bir cavab olduğunu və hökumətin repressiv tədbirlərinin siyasi cəhətdən mənalı olsa da, fundamental demokratik prinsiplərə zidd olmadığını xatırlamaq vacibdirmi?

Rəsmi ritorikaya paralel olaraq, hakimiyyətin "mənfi" hesab etdiyi gənclər hərəkatları ilə bağlı konkret silinmələr və qadağalar nümunələri ortaya çıxır - xüsusən də stressi və karyera prioritetlərini azaldan və senzuraların xüsusi hədəfinə çevrilən "kürəyi üstə uzanmaq" (tang ping) tendensiyası. Beynəlxalq medianın məlumatına görə, bu fenomeni təbliğ edən və ya sadəcə müzakirə edən bir sıra videolar və hesablar silinib və ya müvəqqəti olaraq bloklanıb.