Çatbotlarla ünsiyyət psixoz YARADIR

Son zamanlar süni intellektlə işləyən çatbotlarla ünsiyyət adi vərdişə çevrilib. Amma indi məlum olur ki, süni intellektlə işləyən çatbotlarla ünsiyyət psixi pozğunluqların inkişafına təkan verə bilər. 

“Cebheinfo.az” xəbər verir ki, Danimarkadakı Orhus Universitetindən psixiatr Seren Denesen belə nəticəyə gəlib. 

Onun sözlərinə görə, son iki il ərzində dünyada süni intellekt üzrə köməkçilərlə uzunmüddətli qarşılıqlı əlaqənin istifadəçilərdə davamlı delusional inancların formalaşmasına səbəb olduğu hallar getdikcə daha çox olub. Onların bir çoxu fövqəltəbii güclərə malik olduqlarına, xüsusi bir missiya üçün seçildiklərinə və ya chatbotun “onlarla gizli dialoq apardığına” inanmağa başlayıblar.

O, bu təhlükə ilə bağlı ilk xəbərdarlığı hələ 2023-cü ildə, ChatGPT və ya Gemini kimi çatbotların "insan kimi" davranışının qeyri-sabit psixikası olan insanlarda koqnitiv dissonansa səbəb ola biləcəyinə inandığı zaman dərc etdidib. Halbuki o zaman bu, fərziyyə kimi qəbul edilirdi. Bu gün müəllifin fikrincə, qohumlardan, istifadəçilərdən və jurnalistlərdən süni intellektlə qarşılıqlı əlaqənin psixoz üçün tətikçiyə çevrildiyi hallar haqqında real mesajlar gəlməyə başlayıb.

"Biz çatbotlarla söhbətlərin 16 saatlıq seanslara çevrildiyini görürük, burada süni intellekt böyüklük və ya təqib ideyalarını gücləndirir. Bu, təsadüfi deyil, modellər təsdiq prinsipi ilə öyrədilir: istifadəçi nə qədər razıdırsa, bot da öz münasibətini bir o qədər tez-tez təkrarlayır", - psixiatr qeyd edib.

Ən çox müzakirə olunan məsələlərdən  biri, ChatGPT ilə danışdıqdan sonra reallıq illüziyasını məhv etməyə qadir olan "Böyük Ruhların" bir hissəsi olduğuna inanan  bir mühasiblə bağlıdır. Süni intellekt ona dərman qəbul etməyi dayandırmağı tövsiyə edib və o, uça biləcəyinə əmin olub.

Neyropsixologiya nöqteyi-nəzərindən süni intellektin təsir mexanizmi insanlarda deliriumun necə inkişaf etdiyinə bənzəyir - artıq formalaşmış münasibətin sistematik təsdiqi və ziddiyyətli siqnallara məhəl qoymamaqla. Diqqəti saxlamağa çalışan alqoritmlər istifadəçi ilə razılaşmağa meyillidir və bu, reallığın təhrif olunmuş qavrayışını gücləndirə bilər.

Psixiatrın sözlərinə görə, süni intellektin psixi sağlamlığa təsirinin sistematik tədqiqatlarına ehtiyac var: klinik hadisələrin toplanması, qurbanlarla müsahibələr və müxtəlif dialoq ssenariləri ilə idarə olunan təcrübələr.

Xəzər
"Cebheinfo.az"