Dünyada məcburi köçkünlərin sayı 83 milyonu ötüb

Qeyri-hökumət təşkilatlarının məlumatına görə, silahlı münaqişələr, təbii fəlakətlər və daha da pisləşən iqlim dəyişikliyi səbəbindən bütün dünyada məcburi köçkünlərin sayı yeni yüksək həddə çatıb.
“Deutsche Welle” xəbər verir ki, Norveç Qaçqınlar Şurasının (NRC) və onun təsis etdiyi Daxili Köçkünlərin Monitorinqi Mərkəzinin (IDMC) Cenevrədə dərc etdiyi hesabata görə, 2024-cü ildə dünyada təxminən 83,4 milyon insan yaşayış yerlərini tərk edərək ölkələrinin digər bölgələrinə köçmək məcburiyyətində qalıb.
Son altı il ərzində bütün dünyada məcburi köçkünlərin sayı iki dəfədən çox artıb: 2018-ci ildə bu rəqəm 40,6 milyon, 2020-ci ildə 54,1 milyon, 2022-ci ildə 69,8 milyon nəfər olub.
Bundan başqa, 2024-cü ildə məcburi köçkünlərin 90%-i (təxminən 73,5 milyon) münaqişələr və zorakılıqlar səbəbindən belə vəziyyətə düşüb, sənəddə deyilir. Bu, 2018-ci illə müqayisədə 80% çoxdur. Təkcə vətəndaş müharibəsi bürümüş Sudanda 11,6 milyon məcburi köçkün var ki, bu da digər ölkələrdən çoxdur. Suriyada bu rəqəm 7,4 milyon, Kolumbiyada 7,3 milyon, Konqo Demokratik Respublikasında 6,2 milyon, Yəməndə 4,8 milyon nəfər olub.
Təbii fəlakətlər ən çox Əfqanıstanda (1,3 milyon), Çadda (1,2 milyon), Filippində (1 milyon), Efiopiyada (757,000) və Somalidə (733,000) olmaqla, 10 milyona yaxın insanın öz ölkələrinə qaçmasına səbəb olub. Ekspertlərin fikrincə, bu kateqoriyadakı daxili yerdəyişmələrin təxminən 99,5%-i iqlim dəyişikliyi ilə bağlı fəlakətlərlə bağlıdır.
IDMC-nin baş direktoru Alexandra Bilak hesabatı təqdim edərək, ən həssas təbəqələrə ən çox zərbə vuran münaqişə, yoxsulluq və iqlim dəyişikliyinin birləşməsinə işarə edib. Onun sözlərinə görə, insanların məcburi köçkünlüyünün səbəbləri və nəticələri çox vaxt bir-birinə qarışır, böhranları daha da mürəkkəbləşdirir və məcburi köçkünlərin problemlərini kəskinləşdirir.
Öz növbəsində, Norveç Qaçqınlar Şurasının rəhbəri Yan Egelann əmindir ki, yeni rəqəmlər qlobal həmrəylik üçün həyəcan siqnalı kimi xidmət etməlidir. “Hər dəfə humanitar maliyyə vəsaiti kəsiləndə başqa bir məcburi köçkün qida, dərman, təhlükəsizlik və ümid əldə etmək imkanını itirir,”-o əlavə edib.
Almaz Həsənli