Düşənbə görüşü: Azərbaycanın regional liderliyinin növbəti təsdiqi

Beynəlxalq siyasətin mürəkkəb labirintində bəzən bir görüş, bir qərar, bir jest bütün balansları dəyişdirə bilir. Çünki dövlətlərarası münasibətlərdə hər addım sadəcə protokol qaydası deyil, uzunmüddətli strateji maraqların toqquşduğu və ya uzlaşdığı nöqtədir. Bəzən bir liderin bir cümləsi yeni ittifaqlar yaradır, bir baxışı siyasi xəritələri dəyişir, bir jesti isə tarixin istiqamətini müəyyənləşdirir. Diplomatiya yalnız sənədlər və bəyanatlardan ibarət deyil, həm də psixoloji üstünlüyün, siyasi uzaqgörənliyin və mənəvi gücün incə oyunudur. Dünyada az sayda lider tapılar ki, bu oyunun qaydalarını öz zəkası, iradəsi və ədalət hissi ilə dəyişdirə bilsin. 2025-ci il oktyabrın 9-da Düşənbədə baş tutan görüş də məhz bu nadir hadisələrdən biri idi: bir görüş, amma tarix yaradan görüş.

Bu görüş təkcə iki ölkə arasındakı diplomatik əlaqələrin epizodu deyil, həm də müasir beynəlxalq münasibətlər sistemində Azərbaycan Prezidentinin siyasi qətiyyəti, dövlətçilik iradəsi və mənəvi ucalığının parlaq təcəssümü idi. Bu, sadəcə bir diplomatik jest deyil, Azərbaycan diplomatiyasının, İlham Əliyev məktəbinin, milli qürurun və beynəlxalq hüququn tarixi qələbəsidir. Rusiya prezidenti faciəvi aviasiya qəzası ilə bağlı bütün detalları şəxsən təqdim edərək istintaqın nəticələrini açıqladı, məsuliyyəti öz üzərinə götürdü. Bu görüş bir daha sübut etdi ki, İlham Əliyev təkcə Azərbaycan dövlətinin yox, bütövlükdə regionun ən güclü və düşünülmüş siyasət yürüdən lideridir. Prezidentimizin  çıxışında sərgilədiyi təmkin, siyasi etika və eyni zamanda dəmir məntiq bir daha göstərdi ki, Heydər Əliyev məktəbi bu gün İlham Əliyevin simasında yeni zirvələrə yüksəlib. İlham Əliyev - dahi dövlət xadimi Heydər Əliyevin ideyalarının canlı daşıyıcısı, onun dövlətçilik fəlsəfəsinin müasir dövrdə parlaq davamçısıdır. Sələfi kimi o da yalnız siyasət yürütmür - siyasət yaradır, istiqamət müəyyənləşdirir, reallıqları dəyişir. Onun rəhbərliyi altında Azərbaycan beynəlxalq aləmdə söz sahibi olan, iradəli və prinsipial mövqeyilə hörmət qazanan bir dövlətə çevrilib. Prezident İlham Əliyevin çıxışında ən təsirli məqamlardan biri onun faciə qurbanlarına və ailələrinə yönələn humanist münasibəti idi. O, hadisəni sıradan bir hadisə kimi yox, insani faciə kimi qiymətləndirdi və məsələni hər zaman diqqət mərkəzində saxladığını vurğuladı. Bu, dövlət başçısının şəfqətə, mərhəmətə və mənəvi dəyərlərə sadiq bir lider olduğunu göstərdi. Humanizm İlham Əliyevin siyasətində sadəcə bir anlayış deyil, yol xəritəsidir. O, insan həyatını, ailə dəyərlərini, ədaləti və şəffaflığı hər şeydən üstün tutur. Bu da onu dünyanın bir çox siyasi liderlərindən fərqləndirən əsas xüsusiyyətdir.
Görüşün digər vacib istiqaməti iqtisadi-ticari münasibətlərin genişləndirilməsi idi. Rusiya prezidenti qeyd etdi ki, iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi ötən il 6 faiz, bu il isə 16 faizdən çox artıb. Bu fakt Azərbaycanın iqtisadi diplomatiyasının səmərəliliyini və İlham Əliyevin xarici siyasətinin çoxşaxəli inkişaf modelini bir daha təsdiqləyir. Prezident İlham Əliyev isə cavab çıxışında bu münasibətlərin həm iqtisadi sahədə, həm də bütün digər istiqamətlərdə uğurla inkişaf etdiyini vurğuladı. Azərbaycan-Rusiya münasibətləri bu gün qarşılıqlı etimad, hörmət və strateji tərəfdaşlıq üzərində qurulub. Ölkəmiz bu gün regionun enerji, logistika və təhlükəsizlik sahələrində güc mərkəzinə çevrilib.

Bu tarixi görüşün ən böyük mənası ondan ibarət oldu  ki, Azərbaycan artıq çoxdandır heç kimin “kiçik qardaşı” deyil. Azərbaycan bərabərhüquqlu, güclü və prinsipial dövlət kimi hər bir beynəlxalq müzakirədə öz sözünü deyir, ədaləti bərqərar edir. Rusiya kimi nəhəng bir güc mərkəzinin rəhbəri belə İlham Əliyevin siyasi iradəsi qarşısında məsuliyyət hiss edirsə, deməli, Azərbaycan diplomatiyası artıq qlobal miqyasda da nüfuz amilinə çevrilib. Düşənbə görüşü bir daha göstərdi ki, İlham Əliyev müasir dünyanın ən balanslı, həm də ən güclü liderlərindən biridir. O, hər bir hadisəyə ağıl, təmkin, ədalət və mərhəmətlə yanaşır, dövlət maraqları məsələsi ortaya gələndə isə dəmir iradə nümayiş etdirir. Bu hadisə Azərbaycan Prezidentinin beynəlxalq aləmdə qazandığı mənəvi və siyasi qələbənin rəsmi etirafıdır. Dünya mediası bu görüşü geniş işıqlandırdı. Düşənbədə yazılan tarix bir daha göstərdi ki, İlham Əliyevin timsalında Azərbaycanın qətiyyətli səsi dünyanın hər yerində eşidilir.

Kəramət QƏNBƏROV
Beynəlxalq hüquq üzrə ekspert