Icma.az
close
up
RU
Əhməd bəy Ağaoğlu adında Şuşada küçə olması zəruri idi Türkoloqalim

Əhməd bəy Ağaoğlu adında Şuşada küçə olması zəruri idi Türkoloqalim

Sherg.az saytından verilən məlumata əsasən, Icma.az məlumatı açıqlayır.

Xankəndidə Ənvər Paşanın adına küçə var, Nuru Paşa adına da küçənin olması sevindirici olardı


Şuşada küçələrin birinə Azərbaycan və Türkiyə ictimai-siyasi xadimi, mütəfəkkir, publisist, türkoloq-alim Əhməd bəy Ağaoğlunun adı verilib. Bu barədə tanınmış jurnalist, Qarabağ və Şuşa mövzusunun tədqiqatçısı, yazıçı-publisist Kərim Kərimli sosial şəbəkədə sözügedən küçədən fotoşəkil paylaşaraq məlumat verib: "Yeni Şuşada Əhməd bəy Ağaoğlu küçəsi...".

 Məlumat üçün bildirək ki, Əhməd bəy Ağaoğlu 1869-cu ildə Şuşa şəhərində anadan olub. 1888-ci ildə Paris hüquq məktəbinə daxil olan Əhməd bəy Ağaoğlu təhsilini davam etdirməklə yanaşı, şəhərin ədəbi-elmi mühiti ilə ünsiyyət yarada bilib. Əhməd bəy Ağaoğlunun fransız mətbuatında müntəzəm çıxışları 1890-cı ildən başlayıb. O, “Jurnal de Deba”, “Nuvel Revyu” və başqa mətbuat orqanlarında Şərqin tarixi, mədəniyyəti, ədəbiyyatı haqqında məqalələr dərc etdirib. Məhz bu illərdən başlayaraq o, Tiflisdə çıxan “Qafqaz” qəzeti ilə əməkdaşlığa başlayıb və bu əməkdaşlıq onun publisistik fəaliyyətinin canlanmasında mühüm rol oynayıb. 1897-ci ildə milyonçu Hacı Zeynalabdin Tağıyevin dəvətilə Bakıya gələn Əhməd bəy Ağaoğlu Əlimərdan bəy Topçubaşovun redaktorluğu ilə nəşr olunan “Kaspi” qəzetilə əməkdaşlıq etməklə yanaşı, həm də Ali Ticarət Məktəbində fransız dili müəllimi işləyib. 1898-1904-cü illərdə “Kaspi” qəzetində Əhməd bəyin ədəbiyyatımız, mədəniyyətimiz, sosial-siyasi həyatımız, dini dünyagörüşümüz barəsində çox sayda yazıları çap olunub. Əhməd bəy 1905-ci ildə nəşrə başlayan “Həyat” qəzetinə Əli bəy Hüseynzadə ilə birlikdə redaktorluq edib, daha sonra “İrşad”, “Tərəqqi” və rusca “Proqres” qəzetini çıxarıb. O, bu dövrdə fəal siyasi mübarizəyə qoşulub, 1906-cı ilin payızında “Divai” firqəsinin əsasını qoyub. Bu firqə Azəri türkünün siyasi təfəkkürünün, milli mənlik şüurunun formalaşmasında, xüsusilə erməni-daşnak təcavüzündən qorunmasında müstəsna xidmətlər göstərib.1909-cu ildə Əhməd bəy Ağaoğlu Türkiyəyə mühacirət edərək ədəbi-elmi və siyasi fəaliyyətini orada davam etdirib. Türkiyə Cümhuriyyətinin qurucusu Mustafa Kamal Atatürkün yaxın dostu, silahdaşı, onun apardığı İstiqal savaşının fəal müdafiəçilərindən biri olub. Cümhuriyyətin ilk illərində onun yüksək dövlət vəzifəsinə təyin olunmasında bu münasibət mühüm rol oynayıb. Atatürk köhnə silahdaşı Əhməd bəyin xətrini daim əziz tutaraq “Bu qafa yalnız bir türkdə ola bilər” - deyib və ona böyük dəyər verib. Onu da xatırlaq ki, Xankəndi şəhərində də küçə və prospektlərə tanınmış simaların adları verilib. Onlar arasında Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, Pənahəli Xan, Hüseyn Cavid, Mirzə Ələkbər Sabir, Cabbar Qaryağdı kimi adlarla yanaşı, Ənvər Paşa da var. 


AMEA Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunun şöbə müdiri, türkoloq-alim Faiq Ələkbərli "Sherg.az"a deyib ki, Şuşada, Xankəndidə tanınmış tarixi şəxsiyyətlərin, dövlət xadimlərinin adlarının küçələrə verilməsi təqdirəlayiq haldır. Alimin sözlərinə görə, Əhməd bəy Ağaoğlu adında Şuşada küçə olması da müsbət və zəruri idi:

 "Əhməd bəy Ağaoğlu Şuşada dünyaya göz açıb və nəinki Azərbaycan, bütün türk dünyası üçün dəyərli siyasət, dövlət adamı olub, mütəfəkki ömrü yaşayıb. Yaxşı olar ki, Əhməd bəy Ağaoğlunun tanınmış övladlarının, məsələn Sürəyya Ağaoğlunun da adını daşıyan küçə olsun, onun da adı əbədiləşdirilsin. Sürəyya Ağaoğlunun böyük xidmətləri olub, Türkiyənin ilk qadın vəkilidir. Səməd Ağaoğlu da önəmli şəxslərdən olub. O cümlədən, tanınmış tarixçi, araşdırmaçı, hüquqşünas, yazıçı-publisist Hüseyn Baykara (Qara Hüseynov) da Şuşada anadan olub. Sonradan Türkiyədə mühacirət həyatı yaşayıb. Hüseyn Baykara Cümhuriyyət dönəmini yazıb. Onun adına da küçə verilməsi yaxşı olardı. Qasım bəy Zakir, Firudin bəy Köçərli, Nəcəf bəy Vəzirov, Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev və digər şəxslərin də adları müxtəlif formada Qarabağda əbədiləşdirilə bilər. Məzh Şuşa və Xankəndidə bu cür şəxslərin adlarının olması, təbliği çox vacibdir. Xankəndidə Ənvər Paşanın adına küçə var. Nuru Paşa adına da küçənin olması sevindirici olardı. Nuru Paşa Azərbaycan xalqı üçün, Qarabağ üçün çox önəmli, tarixi rol oynayıb. Şuşa uğrunda siyasi-hərbi cəhətdən mübarizə aparmış, mücadilə vermiş insanların adlarının əbədiləşdirilməsi faydalı olardı. Bu, gələcək nəslin milli-vətənpərvərlik ruhunda yetişməsində mühüm rol oynaya bilər".  

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:90
embedMənbə:https://sherg.az
archiveBu xəbər 14 Yanvar 2025 08:08 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see225

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see208

Qazaxıstan və Azərbaycan arasında süni intellekt və İT sahəsində əməkdaşlıq üçün böyük potensial var Nazirliyin İdarə rəhbəri

20 Oktyabr 2025 17:30see194

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see194

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see189

Məşhur tennisçi Devis Kubokunun finalında oynamayacaq

20 Oktyabr 2025 21:39see185

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see179

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see165

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see153

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see148

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see146

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see145

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see142

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see141

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see139

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see139

Xalq artistindən İDDİALI FOTOSESSİYA

20 Oktyabr 2025 17:22see136

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see131

Türkiyəni sarsıdan cinayətlə bağlı daha bir nəfər saxlanıldı

21 Oktyabr 2025 01:51see130

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see129
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri