Ekspert: Özbəkistan üçün Aİ yə çıxışı sürətləndirmək baxımından Zəngəzur dəhlizi unikal imkan yaradır

Özbək ekspert: Zəngəzur dəhlizi Mərkəzi Asiya üçün yeni tranzit imkanları açır
Zəngəzur dəhlizi təkcə Özbəkistan üçün deyil, həm də bütövlükdə Mərkəzi Asiya və Cənubi Qafqaz üçün yeni tranzit imkanları açır.

APA-nın Daşkəndə ezam olunmuş əməkdaşı xəbər verir ki, bunu Özbəkistan Perspektivli Beynəlxalq Tədqiqatlar İnstitutunun eksperti Nərgiz Umarova bildirib.

O deyib ki, Özbəkistan Zəngəzur dəhlizinin açılmasını ilk dəstəkləyən Mərkəzi Asiya ölkələrindən biridir və bu mövqenin arxasında ciddi iqtisadi, geoiqtisadi səbəblər dayanır: “Özbəkistan üçün açıq dənizlərə, hətta region daxili ticarət yollarına çıxış məsələsi strateji əhəmiyyət daşıyır. Özbəkistan üçün əsas hədəf perspektivli bazarlara, xüsusilə Avropa İttifaqına çıxışı sürətləndirmək və yükdaşımaların vaxtını azaltmaqdır. Zəngəzur dəhlizi bu baxımdan unikal imkan yaradır. Potensial marşrutun açılması Özbəkistan üçün Avropaya məsafəni 300 kilometrdən çox qısalda bilər. Bu rəqəm sadə görünə bilər, amma logistika sahəsini yaxşı bilən mütəxəssislər üçün bu, nəqliyyat xərclərinin əhəmiyyətli dərəcədə azalması və yük dövriyyəsinin sürətlənməsi deməkdir”.

Ekspert qeyd edib ki, Özbəkistanın nəqliyyat sektorunun 2030-cu ilədək inkişaf konsepsiyasında tranzit potensialının artırılması, tranzit yüklərinin həcminin ikiqat artırılması və daşımaların ucuzlaşdırılması əsas hədəf kimi təsbit edilib: “Bu səbəbdən də ölkənin Zəngəzur dəhlizinə açıq və ardıcıl dəstəyi təsadüfi deyil. Özbəkistan bu mövqeyini ŞƏT sammitlərində, Türk Dövlətləri Təşkilatının toplantılarında və digər beynəlxalq platformalarda dəfələrlə bəyan edib. Zəngəzur dəhlizi təkcə Özbəkistan üçün deyil, həm də bütövlükdə Mərkəzi Asiya və Cənubi Qafqaz üçün yeni tranzit imkanları açır. Bu marşrut Orta Dəhlizin yükötürmə qabiliyyətini artıracaq, mövcud marşrutlarda – xüsusilə Bakı–Tbilisi-Qars dəmir yolu xəttində və Xəzər və Qara dənizləri limanlarında yaranan yüklənməni azaldacaq. Yüklərin coğrafi baxımdan yenidən bölüşdürülməsi isə region ölkələrinin tranzit gəlirlərini artırmaqla yanaşı, logistika infrastrukturuna təzyiqi də azaldacaq. Bununla yanaşı, Mərkəzi Asiya ölkələrinin öz daxilində də tranzit xətlərinin genişləndirilməsi istiqamətində ciddi addımlar atılır. Bu baxımdan Zəngəzur dəhlizinin açılması bütün region ölkələrinin maraqlarına cavab verir”.