Fantastikanın sərhədində: KİV Soyuq müharibənin ən maraqlı tanklarını açıqladı

1947–1991-ci illəri əhatə edən Soyuq müharibə dövrü SSRİ və ABŞ arasında texnoloji yarış meydanına çevrilmişdi və bu mübarizədə tanklar xüsusi yer tuturdu. Nüvə müharibəsi təhlükəsinə baxmayaraq, zirehli texnikanın inkişafı dayanmadı – əksinə, mühəndislər döyüş maşınlarını daha sürətli, daha effektiv və bəzən sadəcə inanılmaz dizaynlı etməyə çalışırdılar. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, "SlashGear” həmin dövrün ən maraqlı tanklarını təqdim edib:

Archer – britaniyalı mühəndislərin cəsarətli gedişi

İkinci Dünya müharibəsi zamanı yaradılan və Soyuq müharibə dövründə də istifadə edilən Archer tankının fərqliliyi onun topunun arxaya istiqamətlənməsində idi. Bu xüsusiyyət "vur və qaç” taktikasına üstünlük verirdi – tank geri çəkilərkən dönməyə ehtiyac duymurdu.

M67 Zippo – gözündən qaçmaq mümkün olmayan alov püskürən tank

Amerikanın Zippo adlı tankı məşhur çaxmaqdan ilhamlanaraq adlandırılmışdı. Xarici görünüşcə 90 mm-lik adi topa bənzəsə də, əslində bu, düşmən mövqelərini saniyələr içində yandırmağa qadir olan alov püskürən tank idi.

Stridsvagn 103 – qülləsiz, amma xarakterli tank

İsveç istehsalı olan Strv 103 dünyada qülləsiz ilk tank idi. Top sabit vəziyyətdə idi və nişan almaq üçün bütün korpus hərəkət etdirilirdi. Turbin mühərriki və alçaq silueti bu tankı həm aşkarlanmaz, həm də izsiz edirdi.

M60A2 Starship – amerikalı raket-tank

"M60A2 Starship” qeyri-rəsmi olaraq "Ulduz gəmisi” adlandırılırdı. Bu tank 152 mm-lik top-raket buraxıcıya malik idi və həm adi mərmilər, həm də idarə olunan raketlər ata bilirdi. Amma mürəkkəb texnologiyası və təhlükəli geri təzyiq səbəbilə geniş tətbiq olunmadı.

T95 – məsafəölçmə texnologiyasının sınaq meydanı

Amerikanın T95 tankı yeni texnologiyalar üçün sınaq platforması idi. Onun OPTAR adlı məsafəölçən sistemi işıq impulsları vasitəsilə hədəfləri müəyyənləşdirməyə çalışırdı. Sistem etibarsız olsa da, gələcəkdə M1 Abrams üçün lazer məsafəölçənlərin yaradılmasına yol açdı.

Chrysler TV-8 – UFO-ya bənzəyən tank

Yumurta formalı qülləyə malik bu eksperimental tankda ekipaj, sursat və mühərrik bir yerdə yerləşirdi. Maşın yalnız videokameralarla idarə olunurdu. Dizaynı onu nüvə partlayışının zərbə dalğasından qorumaq üçün nəzərdə tutulmuşdu. Amma layihə taxta modeldən o tərəfə keçmədi.

Obyekt 279 – SSRİ-nin atom təhdidinə cavabı

Dörd tırtıllı və aerodinamik gövdəli bu sovet tankı nüvə partlayışının zərbəsinə tab gətirmək üçün hazırlanmışdı. Lakin mürəkkəb texniki quruluşu və çətin texniki xidməti onu seriyalı istehsaldan kənar qoydu.

1K17 "Sıxılma” – lazer silahlı tank

Qərbdə Stiletto kimi tanınan bu məxfi sovet layihəsi adi top əvəzinə lazer sistemindən istifadə edirdi. Məqsəd – düşmən raket sistemlərinin optik mexanizmlərini sıradan çıxarmaq idi. Bu ideya fantastik görünsə də, bir neçə prototip həqiqətən hazırlanmışdı.

Zamanını qabaqlayan texnologiyalar

Bu tankların əksəriyyəti kütləvi istehsala və ya real döyüşlərə çatmasa da, hər biri hərbi tarixdə iz qoyub. Onlar mühəndislərin yeni dövrün çağırışlarına verdiyi yaradıcı cavabları təmsil edir. Nüvə müharibəsi təhlükəsinin real göründüyü dövrdə bu tanklar sadəcə zirehli maşınlar deyil, həm də təhlükəli dünyada təhlükəsizlik axtarışının və texnoloji inamın simvolu idilər.

Tankların gələcəyi: Ukrayna təcrübəsi

Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Quru Qoşunları Ehtiyatçılar Şurasının sədri İvan Timoçko bildirib ki, müasir döyüş meydanında zərbə dronlarının üstünlüyünə baxmayaraq, tankların döyüşdən silinməsi hələ tezdir. Onun sözlərinə görə, tanklar piyadanın dəstəklənməsi, düşmənin atəş nöqtələrinin və ön xəttdəki mövqelərinin məhv edilməsi üçün istifadə olunur. Hazırda tanklar kolona ilə tətbiq olunmur, lakin şəhər döyüşləri və ya müəyyən obyektlərdə çoxsaylı düşmənə qarşı sürətli reaksiya üçün çox effektiv qalırlar.

Alpər