Hansı hallarda vitamin qəbuluna ehtiyac var?

Vitaminlər bədəndə qurucu və pozucu proseslərdə mühüm rol oynayan orqanik maddələrdir. Həmçinin bu maddələr hüceyrə bərpası və həyati funksiyaların davamı üçün də vacibdir. Lakin qida vasitəsilə alınan vitaminlərin bədəndəki istifadəsi bəzi hallarda yetərli olmaya bilər. Xüsusilə xroniki xəstəliklər zamanı bağırsaqlarda sorulma problemi yarana bilər və gündəlik vitamin tələbatı arta bilər. Bu səbəbdən günümüzdə vitamin əlavələrinə olan tələbat artıb.

Pravda.az bildirir ki, vitaminlərin düzgün dozada və həkim nəzarətində istifadə olunması çox vacibdir.

Vitamin əlavələrinə ehtiyac aşağıdakı hallarda ortaya çıxır:

Bağırsaq və həzm problemləri: Xüsusilə gluten həssaslığı, gastrit kimi xəstəliklərdə vitamin sorulması pozulur.

Hamiləlik və laktasiya dövrü: Ana və körpə üçün mühüm vitaminlər, erkən doğumun qarşısının alınması və beyin inkişafı üçün vacibdir.

Yaşlılıq dövrü: Osteoporoz riski və görmə funksiyalarının zəifləməsi ilə əlaqədar olaraq D, K, A və C vitaminlərinə ehtiyac arta bilər.

Xroniki xəstəliklər: Piylənmə, diabet, insulin direnci və autoimmün xəstəliklərdə balanssız qidalanma səbəbindən əlavə ehtiyac yaranır.

Günəş işığı çatışmazlığı: D vitamininin təbii şəkildə sintez olunmaması səbəbilə xaricdən qəbul vacib olur.

Zərərli vərdişlər: Siqaret, alkoqol və digər maddələrin istifadəsi vitamin ehtiyatlarının tükənməsinə səbəb ola bilər.

Uşaqların inkişafı: Zəka səviyyəsinin və bədən inkişafının dəstəklənməsi üçün kompleks vitaminlər tövsiyə olunur.

Vitaminlərin həddindən artıq qəbulu hansı fəsadlara yol açır?

A vitamini: Həddindən artıq qəbul zamanı qusma, təzyiq artımı, dəridə quruma və saç tökülməsi görülə bilər.

B və C vitaminləri: Əksər hallarda böyük risk yaratmasa da, yüksək dozalarda ishal, baş ağrısı və böyrək daşı riski yarada bilər.

E vitamini: Qanın laxtalanmasını azaldaraq qanaxma riskini artıra bilər.

K vitamini: Əksinə, qan laxtalanmasını artıra bilər.

D vitamini: Kalsium səviyyəsini yüksəldərək böyrək daşı, damar problemləri və ürək-böyrək çatışmazlığına səbəb ola bilər.

Vitamin əlavələrinin düzgün istifadəsi necə olmalıdır?

Bəzi vitaminlər birlikdə daha təsirli olur: Məsələn, D və K vitaminləri birlikdə alındıqda kalsiumun sorulmasını artırır.

Qarşılıqlı təsirlərə diqqət: A və E vitaminlərini K vitamini ilə birlikdə almaq tövsiyə edilmir.

Yağda və suda həll olan vitaminlər: A, D, E, K vitaminləri yağlı yeməklərlə, B və C vitaminləri isə su ilə tək başına alınmalıdır.

Saat seçimi: Vitaminlər əsasən səhər və ya günorta saatlarında qəbul edilməlidir.

Doza və müddət: Adətən 2-3 ay istifadə edilir, bəzi hallarda 6 ayadək uzadıla bilər. Həkim nəzarəti mütləqdir.

Əminə Bayramova