İki dildə danışmağın gözlənilməz üstünlüyü üzə çıxdı

Mayami Universitetinin alimləri iki dildə danışan uşaqların birdilli həmyaşıdları ilə müqayisədə daha yaxşı çoxtaskarlığa (çoxtapşırıqlılıq) və özünü idarə etmə qabiliyyətinə malik olduğunu müəyyən ediblər. Araşdırmanın nəticələri “Journal of Experimental Child Psychology” (JECP) jurnalında dərc olunub.
Araşdırmada 7-12 yaş arası 112 uşaq iştirak edib. Onların koqnitiv qabiliyyətləri qiymətləndirildikdə, ikidillilərin monodilli həmyaşıdlarına nisbətən daha yaxşı çoxşaxəli bacarıq və impulsiv davranışa daha yaxşı nəzarət nümayiş etdirdiyi aşkar edilmişdir.
Nəticələr autizm spektri pozğunluğu (ASD) olan uşaqlar üçün xüsusilə əhəmiyyətli idi. Alimlərin fikrincə, belə uşaqlar çox vaxt planlaşdırma, konsentrasiya və eyni vaxtda bir neçə işi yerinə yetirməkdə çətinlik çəkirlər. ASD olan ikidilli iştirakçılar arasında icraedici fəaliyyətdə irəliləyişlər müşahidə edilmişdir. İkidillilər digər insanların duyğularını və nöqteyi-nəzərini daha yaxşı başa düşmək qabiliyyətini nümayiş etdirdilər ki, bu da tez və rahat sosial uyğunlaşmaya kömək etdi.
Mütəxəssislərin fikrincə, dillər arasında tez-tez keçid beynin özünə nəzarət və konsentrasiyaya cavabdeh olan sahələrini aktivləşdirir, bu da koqnitiv bacarıqları yaxşılaşdırır və öyrənməyə kömək edir.
Almaz Həsənli