İran yeni pulun üstünə Qarabağ rəmzləri vurdu...

Sədrəddin Soltan: “Bununla da türklərin qədim idman oyunu olan çövkənin farsa da aid olduğunu göstərmək istəyir”

Xalqımızın millı-mənəvı dəyərlərinin tarıxən formalaşmış va genış yayılmış nümunələrindən biri də “Çövkən”’ oyunudur. Komanda oyun növu olan çövkən yarışları eramızın birinci mınilliyinin ortalarında meydana gəlib, yüzillər ərzində Azərbaycan, Orta Asiya, İran, Türkiyə, Iraq və digər ölkələrdə məşhur olub. Çövkənin qədim Azərbaycan oyunu olmasını sübut edən çoxlu sayda faktlar var.

Bu günlərdə İran Mərkəzi Bankı yeni 200 min tümənlik (2 milyon rial) əskinaslar dövriyyəyə buraxıb. Yeni əskinasın üzərində Azərbaycan mədəni irsinə aid Qarabağ atı və çövkən yarışı təsvir olunub. Maraqlıdır, İran pulunun üzərində niyə türklərə məxsus qədim element yer alıb? Tehran bununla hansı mesajı verməyə çalışır?

“Çovkən oyununun İran pulunun üzərində həkk olunması İran hakimiyyətinin tam olaraq farslaşdırılmasını göstərir”

Siyasi şərhçi Sədrəddin Soltan “Bakı-Xəbər”ə şərhinə bildirdi ki, çövkən oyunu türklərə aid bir idman növüdür. Bu oyun əsasən Pakistan, Əfqanıstan, Türküstan, indiki İran ərazisində geniş yayılıb: “Ölkəmizdə də çövkən oyunu ilə bağlı mühüm addımlar atılıb, federasiya və komanda yaradılıb. İran hakimiyyəti sıradan geri qalmamaq və çövkən oyununun ona da aid olduğunu göstərmək üçün 200 minlik tümənin üzərinə belə bir illüstrasiya çap etdirib. İran bu pulun üzərinə çövkən oyununu çap etdirməklə onun farslara məxsusluğunu göstərməyə çalışır. Bununla da türklərin qədim idman oyunu olan çövkənin farsa da aid olduğunu göstərmək istəyir. Yəni Azərbaycanın qədim idman oyununa qərəzli şəkildə şərik çıxır. Görünür, iran türklərin milli-mədəni abidələrini mənimsəyir. Eyni zamanda qaşqay türklərinin geyim və adət-ənənələri də başqa etnik qrupun adına qeydiyyata alınır. Yəni onların milli-mədəni irsi də mənimsənilir”.

Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, İran qeyd edilən pulun üzərinə məlum illüstrasiya çap etdirməklə türk adət-ənənələrini, geyimlərini, mədəniyyətini mənimsəmək, farslaşdırmaq istəyir. Bu assimilyasiyaya görə İranda fars əyalətinin Şiraz şəhərində cari il 3 dəfə etiraz aksiyası keçirilib. Çovkən oyununun İran pulunun üzərində həkk olunması İran hakimiyyətinin tam olaraq farslaşdırılmasını göstərir.

Günel CƏLİLOVA