Icma.az
close
up
RU
İrəvan Qərbi Azərbaycana qayıdışa razılaşmalı olacaq

İrəvan Qərbi Azərbaycana qayıdışa razılaşmalı olacaq

Cebheinfo saytından əldə olunan məlumata görə, Icma.az məlumat yayır.

“Hal-hazırda mən təsdiq edirəm ki, Sülh Müqaviləsində 300 min azərbaycanlının geri qaytarılması ilə bağlı bənd yoxdur”. 

Ermənistan xarici işlər nazirinin müavini Vahan Kostanyan mətbuata açıqlamasında belə deyib. Qeyd edək ki, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Rusiyanın “Rossiya Seqodnya" Beynəlxalq İnformasiya Agentliyinin Baş direktoru Dmitri Kiselyova müsahibəsində 300 min azərbaycanlının Ermənistanda məskunlaşmaq xahişi ilə Ermənistan Respublikası hökumətinə müraciət etdiyini bildirib:

“Ermənistandan gələnlərin icması var, onlar 1980-ci illərin sonunda -1990-cı illərin əvvəlində deportasiya olunmuş təxminən 300 min azərbaycanlıdır. Bu icma qayıtmaq, reinteqrasiya üçün onlara belə bir şəraitin yaradılmasına dair Ermənistan rəhbərliyinə rəsmi müraciət edib”.

 Ermənistan xarici işlər nazirinin müavini isə bununla bağlı jurnalistin sualına cavab verərkən 300 min azərbaycanlının geri qayıtmasına dair sülh sazişinin layihəsində hər hansı bəndin olmadığını bəyan etməklə kifayətlənib. Kostanyan başqa açıqlama verməkdən imtina edib və bildirib ki, yalnız Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü rəsmi şərh verə bilər. 

Ermənistan mediası qeyd edir ki, rəsmi İrəvan 300 min azərbaycanlının qaytarılması ilə bağlı ayrıca danışıqların aparılıb-aparılmaması ilə bağlı hələlik şərh verməyib. Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibinin məlumatı təsdiqləmək, belə açıqlamaların olub-olmaması, nə vaxt, hansı formatda daxil olması ilə bağlı sorğuya cavab vermədiyi bildirilir.

Vahan Kostanyanın açıqlaması Ermənistan hakimiyyətinin Qərbi Azərbaycan icmasının müraciətini cavablandırmaq niyyətində olmadığını göstərir. Yəni, Ermənistan Qərbi azərbaycanlıların öz tarixi torpaqlarına qayıtmasında maraqlı deyil. 

Buna baxmayaraq, Ermənistan müxtəlif beynəlxalq siyasi platformalarda Qarabağdan könüllü köçmüş ermənilərin geri qaytarılması məsələsini qaldırır və bu məqsədlə Azərbaycana qarşı sanksiyaların tətbiqinə çağırışlar edir. Rəsmi İrəvanın bu mövqeyi 2023-cü ilin sentyabr ayında keçirilmiş antiterror əməliyyatından əvvəl mövcud olmuş status-kvonu bərpa etmək istəyindən xəbər verir. 

Guya Qarabağdan qovulmuş erməni əhalinin öz evlərinə dönməsi barədə Avropa Parlamenti, ABŞ Konqresi və ayrı-ayrı ölkələrin rəsmiləri səviyyəsində məsələnin qaldırılması ilə paralel olaraq qondarma rejimin rəhbərliyinə daxil olan hərbi cinayətkarların azadlığa buraxılması ilə bağlı siyasi kampaniyanın aparılması əslində, separatçı qurumun bərpasına hesablanıb. Təbii ki, keçmişi geri qaytarmaq mümkün olmadığından, Azərbaycan öz ərazisində erməni separatizminin yenidən dirçəlməsinə yol verməz. 

Vaxtilə qondarma, işğalçı rejimin mövcud olduğu ərazilərdə Azərbaycanın dövlət suverenliyi artıq bərqərar olunub. 1988-ci ilə qədər keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətində yaşamış Azərbaycan vətəndaşları və onların övladları öz evlərinə qayıda bilərlər. 

Lakin onlar Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul etməlidir. Bundan başqa, yalnız Azərbaycan ərazilərinin işğalında, separaçılıq fəaliyyətində iştirak etməmiş, dinc azərbaycanlı əhaliyə qarşı soyqırım və etnik təmizləmə cinayətləri törətməmiş şəxslər bu hüququ əldə edə bilərlər. Qarabağda yaşamış erməni sakinlərin və onların ailə üzvlərinin böyük əksəriyyəti bu hərbi cinayətlərdə iştirak etdiyindən, birgəyaşayışdan imtina edərək könüllü köçüb getməyə üstünlük verdi. 

1988-1990-cı illərdə Ermənistandan deportasiya edilən azərbaycanlı əhali isə məcburi şəkildə öz evlərindən çıxarıldığına görə geri qayıtmaq hüququna malikdir. Qərbi azərbaycanlılar Ermənistan konstitusiyası və qanunvericiliyinin şərtlərini qəbul edərək erməni əhali ilə birgəyaşayışa razıdır. 

Azərbaycanlıların öz evlərinə qayıtması ilə bağlı sülh müqaviləsinin mətnində ayrıca bənd olmasa da, bu məsələ ikitərəfli razılaşma və ya beynəlxalq hüquqi prinsiplərin yaratdığı öhdəliklərə uyğun olaraq Ermənistan hakimiyyəti tərəfindən həll oluna bilər. Azərbaycan Prezidenti də Qərbi Azərbaycana qayıdışla bağlı sülh sazişi layihəsində hər hansı bəndin olduğunu deməyib. 

Rəsmi Bakı azərbaycanlıların Ermənistana dönüşünü sülhün davamlı və etibarlı olması üçün siyasi zəmanət hesab edir. Prezident İlham Əliyevin bu baxımdan, səsləndirdiyi fikir diqqəti xüsusi cəlb edir:

“...Onların 1990-cı illərin əvvəlində oradan deportasiyası o demək deyil ki, bu insanların qayıtmaq hüququ yoxdur. Ona görə də biz hələ bu günədək Ermənistan rəhbərliyindən azərbaycanlıların öz tarixi torpaqlarına reinteqrasiyası prosesini necə görmələri barədə cavab almamışıq. Zənnimcə, əgər bu iki proses paralel kursla gedərsə, onda bu, sülh üçün ən yaxşı ictimai ab-hava yaradacaq. 

Çünki sülh təkcə sülh sazişini imzalamaq demək deyil, bu, həm də ictimai konsensusdur”. 

Göründüyü kimi, Azərbaycan tərəfi sülhün yalnız siyasi və diplomatik müstəvidə deyil, həm də hər iki xalq arasında olmasını təklif edir. Münaqişənin yenidən bərpa olunmamasının vacib şərtlərindən biri də hər iki xalq arasında mövcud olan düşmənçiliyin aradan qalxması, yəni barışığa nail olunmasıdır. 

Ancaq rəsmi İrəvanın ictimai konsensusa can atmaması Ermənistanı monoetnik dövlət kimi saxlamaq cəhdindən xəbər verir. 

Əvəzində, Ermənistan tərəfi minlərlə ermənini Azərbaycana yerləşdirməyə çalışır. Yəni, Qarabağda ermənilər yaşadığı halda, azərbaycanlıların indiki Ermənistana buraxılmaması siyasəti aparılır. Azərbaycan belə bir təxribata təbii ki, icazə verməz. 

Əksinə, Ermənistan beynəlxalq platformalarda Qərbi azərbaycanlıların hüquqları məsələsinin qoyulması prosesinin qarşısını almaq imkanına malik deyil. Qərbi Azərbaycan icması beynəlxalq təşkilatların və məhkəmələrin qərarları əsasında öz evlərinə qayıtmaq hüququnu təmin edə bilər. Əgər belə qərar olarsa, Ermənistan hakimiyyəti buna qadağa qoya bilməz. 

Eyni zamanda, Azərbaycan Ermənistana qarşı işğal dövründə vurulmuş ziyana görə beynəlxalq instansiyalarda müxtəlif epizodlar üzrə məhkəmə iddiası qaldırıb. Azərbaycanın iddiası təmin olunarsa, ödəniləcək təzminatın məbləği Ermənistanın dövlət büdcəsindən on dəfələrlə çox olacaq. Ona görə də Ermənistan yaranmış vəziyyətdən çıxmaq üçün Azərbaycanın digər şərtləri kimi, Qərbi azərbaycanlıların qayıdışına da razılıq verməyə məcburdur. 

Müşfiq Abdulla
"Cebheinfo.az"

Bizi Telegramda izləyin

Problemlərinizi bizə yazın, şahidi olduğunuz hadisələri çəkib göndərin

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:112
embedMənbə:https://cebheinfo.az
archiveBu xəbər 20 Dekabr 2024 16:09 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see191

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see186

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see142

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see140

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see134

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see134

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see132

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see132

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see131

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see131

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see129

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see128

Rıbin və həyat yoldaşı öləcəkləri halda tək oğul övladlarına təlimatlar tərtib ediblər...

20 Oktyabr 2025 00:18see126

Sabah yağış yağacaq

19 Oktyabr 2025 13:05see125

Əməkdar artist Yadigar Muradovun vəziyyəti stabilləşib

19 Oktyabr 2025 18:49see125

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see125

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see125

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see124

Qara zirə yağı: Hər dərdin dərmanı

20 Oktyabr 2025 05:06see121

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri