Icma.az
close
up
RU
Kamran Bağırov Qarabağın Ermənistana birləşməsinə qərar vermiş iclasa necə gəlib?

Kamran Bağırov Qarabağın Ermənistana birləşməsinə qərar vermiş iclasa necə gəlib?

Icma.az bildirir, Azpost saytına əsaslanaraq.

Azərbaycan Kommunist Partiyasının sabiq birinci katibi Kamran Bağırov 1988-ci ilin fevralında Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin Xalq Deputatları Sovetinin Qarabağın Ermənistana birləşdirilməsi barədə qərar qəbul etdiyi sessiyasında  iştirak edib.

AzPost bildirir ki, bu barədə Ermənistanın sabiq prezidenti Robert Köçəryan memuarlarını yazdığı “Həyat və azadlıq” kitabında qeyd edib.

Xatırladaq ki, 20 fevral 1988-ci il tarixində DQMV-nin Xalq Deputatları Sovetinin sessiyasında Dağlıq Qarabağın Azərbaycan SSR-dən Ermənistan SSR-nin tərkibinə keçməsi barədə qərar qəbul edilib. Bu qərar çox böyük rezonans doğurub və Qarabağ probleminin kəskinləşməsində öz mənfi rolunu oynayıb.

Koçaryan öz memuarında həmin iclas və onun ətrafında baş verənlər barədə yazıb. Onun yazdığından məlum olur ki, hələ 1987-ci ilin dekabrın 1-də Dağlıq Qarabağdan olan nümayəndə heyəti Moskvaya gedərək DQMV-in Ermənistana birləşdirilməsi üçün minlərlə ermənin imzaladığı müraciəti Sov.İKP Mərkəzi Komitəsinin qəbul otağına təqdim ediblər.

Bir aydan sonra- 1988-ci ilin yanvarında Moskvaya daha bir nümaynədə heyəti yola düşüb: “Mərkəzi Komitədə bzim nümayəndələrə cavab verərək demişdilər ki, baş verənlərə anlayışla yanaşırlar. Ancaq bu məsələyə yalnız sosial-iqtisadi müstəvidə baxılacaq. Bildirmişdilər ki, SSRİ-də buna bənzər iyirimiyə yaxın problem var. Onlardan biri barədə qərar verilsə bu zəncirvari reaksiya doğuracaq” –deyə sabiq prezident qeyd edib.

Onun yazdığından məlum olur ki, Moskvadan gələn məlumat ermənilər arasında ruh yüksəkliyi yaratmayıb. Əksnə gərginliyi daha da artırıb. Qarabağda ermənilərin kütləvi mitinqləri və nümayişləri başlanıb: Dağlıq Qarabağın bütün dövlət müəsissələrində kollektiv yığıncaqlarında, ilk partiya təşkilatlarında müzakirələr gedirdi. Mövzu bir idi: Dağlıq Qarabağın Ermənistana verilməsi…”

Yığıncaqlar bir-birinin dalınca yekdilliklə qərar qəbul edirlər: “Yuxarı orqanlardan DQMV-in Ermənistana birləşdirilməsi məsələsini həll etməyi xahiş edirik”.

Bundan sonra Azərbaycan rəhbərliyi hərəkətə keçir. Bakı Dağlıq Qarabağa məsul şəxslər göndərmək qərarını qəbul edir.

“Azərbaycan Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsindən müxtəlif məsul şəxslər gələrək mitinqləri dayandırmaq üçün bizi dilə tutmağa çalışırdılar. Onlar bir az özlərini itirmiş kimi görünürdülər. Bakıda nə etmək lazım olduğunu bilmirdilər”- deyə Koçaryan yazıb.

1988-ci il fevralın ortalarında sovet ordusunun hissələri Xankəndinə (keçmiş Stepanakertə) yeridilir. Bakı isə şəhərə ətraf rayonlardan əlavə milis qüvvələri göndərir.

Koçaryan qeyd edir ki, Dağlıq Qarabağda bütün şəhər küçəyə çıxdı və mitinqlər müddətsiz keçirilməyə başlandı: “Əsas tələb DQMV Xalq Deputatları Sovetinin deputatlarının sessiyasını çağırmaq və DQMV-in Ermənistana birləşdirilməsi barədə qərar qəbul etmək idi”.

Fevralın 20 -də  növbədənkənar sessiyasının çağırılması üçün vilayət sovetinin deputatlarının imzalarının yığılması başlanır. Sessiyanın gündəliyində bir məsələ – DQMV-in Azərbaycanın tərkibindən çıxarıb Ermənistanın tərkibinə keçmək barədə qərar vermək salınmışdı:  “Bu imzaları yığmaq çətin olmadı” –deyə Koçaryan vurğulayıb.

Fevralın 19-da Azərbaycan SSR-nin rəsmi agentliyi “Azərinform” məlumat yayır ki, Sov. İKP Mərkəzi Komitəsi heç bir ərazi məsələlərini müzakirə etməyib və belə müzakirələrə də hazırlaşmır.

Buna etiraz olaraq Dağlıq Qarabağda tətil elan olunur. Bu SSRİ-də görünməmiş bir addım idi.

Səhəri gün Azərbaycan Kommunist Partiyasının birinci katibi Kamran Bağırov, Yaşin və digər vəzifəli şəxslər Stepanakertə gəlirlər. Onlar Vilayət Sovetinin sessiyasını keçirilməsinin qarşısını almağa çalışıblar.

Kamran  Bağırov güc strukturlarına deputatların iclasa gəlməsinin qarşısını almağa göstəriş verir.

Koçaryan yazır ki,  biz dolanbac yollarla deputatları gətirərək sessiyanın baş tutmasını təmin etdik: “Axşam kvorumu təmin edə bildik. Saat 21.00-da sessiya başladı. Vilayət Sovetinin meydanı adamla dolu idi. Qəfildən heç kimin gözləmədiyi halda sessiyaya Kamran Bağırov, Yaşin, DQMV-in rəhbəri Boris Kevorkov və Vilayət Sovetinin digər məsul şəxsləri gəldi. İlk olaraq  Kamran Bağırov çıxış etdi. O xalqlar dostluğu,  qardaşlığından danışdı. Dedi ki, biz 70 ildir bir yerdə Azərbaycanın tərkibində yaşayırıq. Daha sonra Bağırov sərt şəkildə dedi ki, bir qrup məsuliyyətsiz millətçi xalqı ağılsız addım atmağa təhrik edir.  O vəd etdi ki, yaxın zamanlarda Vilayətlə bağlı buraxılmış səhvləri düzəldəcəklər. Qeyd etdi ki, sessiyanın ərazi məsələlərini həll etmək hüququ yoxdur və Qarabağ Azərbaycanın tərkibində qalacaq”.

Bu çıxışdan sonra erməni deputatlar danışmağa başlayıb.

Onlar sessiyanın bütün məsələlər üzrə qərar qəbul etməyə səlahiyyəti olduğunu iddia ediblər: “Kamran Bağırov çıxış edənlərin sözünü tez-tez kəsir, problemlərin həll olunacağını deyirdi.  Amma sessiyanın yönünü dəyişdirə bilmədilər”.

Bundan sonra Kamran Bağırov və digərləri sessiyanı tərk edirlər. Azərbaycanın siyasi rəhbərliyi iclas zalından çıxdıqdan sonra sessiya isə Dağlıq Qarabağın Azərbaycanın tərkibindən çıxarılaraq Ermənistana birlşdirilməsi barədə qərarı qəbul edir.

Fevralın 21-də isə Sov.İKP-nin Siyasi Bürosunun  “Dağlıq Qarabağdakı hadisələrə dair” qətnaməsi  çıxır. Sənəddə DQMV Vilayət Sovetinin qəbul etdiyi qərarın “ekstremistlərin və millətçilərin fəaliyyəti nəticəsində qəbul edildiyi” vurğulanırdı.

Bu qərardan sonra Dağlıq Qarabağda vəziyyət gərginləşir.

2 gün sonra Əsgəran rayonu ərazisində Ağdam və Əsgəran rayonunun azərbyacanlı sakinlərinin dinc nümayiş başlanır. Burada ermənilər atəş açaraq 2 azərbaycanlı gənci qətlə yetirirlər.

Bununla da Qarabağ münaqişəsində ilk qan tökülür.

Azərbaycan hakimiyyəti ilk vaxtlar münaqişənin xalqdan gizli saxlamağa çalışıb. 1987-ci ilin sonları və 1988-ci ilin fevralına qədər olan müddət ərzində çox dar çərçivədə Ermənistanda və Qarabağda açıq erməni iddialarının başlanması barədə məlumat olub.

Azərbaycan Ali Sovetinin sabiq deputatı Maksim Musayev 1998-ci ildə mərhum Kamran Bağırovla bağlı görüşü barədə KİV-ə müsahibəsində danışarkən deyib ki, sabiq birinci katib 1988-ci ildə Xankəndində etdiyi səfərini xatırladıb və problemin həlli üçün lazımi qətiyyət göstərmədiklərini etiraf edib: “Gərək biz o vaxt Moskvanın göstərişlərinə baxmayıb erməni separatçılığına qarşı qəti mövqe tutaydıq, onları yerində oturdaydıq. Gərək mən 1988-ci ilin fevralında Xankəndində elə çıxış edəydim, elə qəti mövqe tutaydım ki, ermənilər lap məni güllələydilər. Bəlkə də onda məsələ bu dərəcədə böyüməz, torpaqlar işğal olunmazdı”. 

Kamran Bağırov 1982-88-ci illərdə Azərbaycana rəhbərlik edib. Qarabağ probelminin dalğası onu hakimiyyətdən salıb. 1988-ci ilin mayında onu xələfi, diplomat Əbdürrəhman Vəzirov əvəz edib.

Azpost.info

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az-ı izləyin.
seeBaxış sayı:56
embedMənbə:https://azpost.info
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

İranlı nazirə qarşı impiçment elan etdi

02 Mart 2025 19:34see204

22 ildən sonra ikinci Oskar ını qazandı Gecənin digər qalibləri

03 Mart 2025 09:34see166

ABŞ nin maliyyə naziri: Kiyev iqtisadi sazişi qəbul etmək üçün sülh müqaviləsini imzalamalıdır

03 Mart 2025 01:15see142

Baş katib Ukraynada atəşkəs hazırlığına çağırış edib

03 Mart 2025 00:13see132

Miroslav Kloze: “Mahirə qarşı kin saxlamıram”

03 Mart 2025 01:39see130

Nüvə təhlükəsi azalır, amma Rusiyanın Avropa ilə müharibə riski artır

03 Mart 2025 00:26see126

Buz bağlayan şəlalələr Nağıllar dünyasına bənzəyən Laza kəndi

03 Mart 2025 01:13see124

Tez hazırlanan sıyıq və pürelərin sağlamlığa TƏHLÜKƏSİ KONKRET

02 Mart 2025 19:41see124

ABŞ Ukrayna ilə nadir torpaq metalları üzrə müqaviləni imzalayacaq? Nazirdən AÇIQLAMA

03 Mart 2025 09:41see124

Bakıda narkokuryerlikdə şübhəli bilinən şəxsdən 4 kq tiryək və marixuana aşkarlanıb

03 Mart 2025 14:34see123

Maskın ixtisar etdiklərini Moskva ilə Pekin TOPLAYIR

03 Mart 2025 14:36see122

“Barselona” mövsüm sonuna qədər doğma stadiondan məhrum qalacaq

04 Mart 2025 00:58see121

Ceyhun Bayramov Qui Yeop Son ilə görüşüb

03 Mart 2025 21:27see119

Emosional sarsıntılar və çaşqınlıqla üzləşməyə hazır olun...

04 Mart 2025 02:00see117

Messi niyə son matçda oynamayıb? Baş məşqçisi səbəbi dedi

03 Mart 2025 13:31see117

Bakıda şəhidin ailə üzvləri faciəli şəkildə HƏLAK OLDULAR

03 Mart 2025 23:41see116

Volodimir Zelenski Kral Çarlsla görüşdü

03 Mart 2025 00:21see113

Ronaldosuz “Əl Nəsr” Tehranda heç heçə oynadı

04 Mart 2025 00:34see110

Cənubi Qafqazda sülh üçün səylərimkzi artırdıq

03 Mart 2025 21:16see109

Slovakiya Aİ sammitinin Ukrayna ilə bağlı qərarını bloklaya bilər

04 Mart 2025 03:00see108
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri