Kreml daxilində yeni güc düzəni: Lavrov uzaqlaşdırılır?

Sergey Lavrovun son həftələrdə ictimaiyyət qarşısında görünməməsi və Təhlükəsizlik Şurasının mühüm iclasında iştirak etməməsi Rusiyanın siyasi elitasında dərin struktur dəyişikliyinin başlanğıcını göstərir.

Xarici İşlər Nazirliyində Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin (FTX) araşdırmalara başlaması, Lavrovun yaxın çevrəsindən olan Andrey Sokolovun saxlanılması və Lavrovun Prezident Yanında Məşvərət Şurasından uzaqlaşdırılması Kremlin daxilində loyallıq və təsir zonalarının yenidən paylanmasından xəbər verir.

Lavrov uzun illər Putinin xarici siyasət strategiyasının baş memarı, Rusiya diplomatiyasının “sabit sütunu” hesab olunurdu. Lakin Ukrayna müharibəsi, Qərblə toqquşma və sanksiyaların dərinləşməsi fonunda diplomatik resursların tükənməsi onun fiqurunu əvvəlki qədər funksional etməyib. Kremlin yeni doktrinası artıq diplomatiyadan çox iqtisadi dayanıqlıq və texnokratik idarəetmə üzərində qurulur. Lavrovun yerinə Prezident Administrasiyasının rəhbər müavini Maksim Oreşkinin gətirilməsi bu kursun rəmzidir. Oreşkin iqtisadi sistemin memarlarından biri, sanksiyalara uyğun iqtisadi modelin qurulmasında əsas rol oynamış şəxsdir. Bu addım diplomatik fiqurun iqtisadi praqmatizmə tabe edildiyini göstərir.

Eyni zamanda, Lavrovun yerinə mümkün namizədlər arasında Sergey Narişkin, Sergey Ryabkov və Kiril Dmitriyev kimi balanslı, Qərblə əlaqələri tam qırmadan sistemə uyğun fiqurların gündəmə gəlməsi Putinin xarici siyasət idarəetməsində texnokratik modernizasiya mərhələsinə keçdiyini göstərir. Bu, Kreml daxilində “sərt güc” və “idarə olunan diplomatiya” xəttləri arasında kompromis axtarışıdır. Putin Lavrov kimi köhnə məktəb diplomatı ilə yollarını sakit şəkildə ayırmaqla həm sistemdəki gərginliyi azaldır, həm də yeni nəsil idarəçilərə meydan açır.

Bütün bu proseslər göstərir ki, Lavrovun kənarlaşdırılması təkcə şəxsi qərar deyil, Kremlin daxilində yeni siyasi memarlığın formalaşmasıdır. İndi əsas məqsəd Qərbə qarşı sərt ritorikanı qorumaqla yanaşı, daxildə sabitliyi təmin edən, iqtisadi və hərbi təzyiqlərə davamlı idarəetmə modelini möhkəmləndirməkdir. Lavrovun dövrü Rusiya diplomatiyasında balans siyasətinin simvolu idisə, indiki mərhələ artıq texnokrat və strateji praqmatizmin hakim olduğu yeni Kreml nizamının başlanğıcını göstərir.

Ruslan Zəngəzur