Makaron, ağ düyü, şirniyyat: Sakit qatil kimi orqanizmə təsir edir

 Şəmsiyyə Namazova: “Rasionunuzu yeniləyin, yoxsa bədəniniz sizi cəzalandıracaq” 

Rafinə olunmuş taxıl məhsulları qaraciyər xərçəngi riskini artırır. Son tədqiqat məlumatlarına görə, gündəlik pəhrizdə çoxlu təmizlənmiş lif aqressiv qaraciyər xərçəngi riskini artırır. Mütəxəssislər tərkibində zərif lif olan məhsulların istehlakını qanda iltihabı aktivləşdirən komponentlərin artması ilə əlaqələndirirlər. Xərçəng riski onun bədəndə yüksək səviyyədə olması ilə sıx bağlıdır.

Bir qrup alim qida lifinin bir növü olan emal edilmiş inulin qəbul edən siçanlar üzərində təcrübə aparıb. Sonradan sağlam görünən hər 10 siçandan birində qaraciyər xərçəngi inkişaf etdi.

Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, xərçəng şişləri inkişaf etdirən siçanlarda damar qüsuru səbəbindən qanda yüksək miqdarda öd turşusu var. Onların qanında xərçəngin əsas səbəblərindən biri olan iltihaba səbəb ola biləcək çox yüksək səviyyədə mikrob məhsulları var idi.

Heyvanlar iltihabı inkişaf etdirdikdə, onların bədənləri immun reaksiyasını zəiflədən və həmçinin immunitet sisteminin xərçəng hüceyrələrini aşkar etmək və öldürmək qabiliyyətini azaldan antiinflamatuar reaksiya inkişaf etdirərək cavab verdi. Həkimlər insanların da oxşar reaksiyaya sahib olduğuna inanırlar.

"Qanlarında yüksək səviyyədə safra turşusu olan və çox miqdarda təmizlənmiş taxıl istehlak etməyə başlayan kişilərin qaraciyər xərçəngi riskinin 40 faiz daha yüksək olduğu qeyd edildi".

Mütəxəssislər yüksək dərəcədə işlənmiş lif və zərif taxıl məhsullarını, xüsusilə də ağ düyü və buğdanı həddindən artıq ehtiyatla istehlak etməyi tövsiyə edirlər.

Təmizlənmiş taxılların yüksək istehlakı ürək xəstəliyindən yüksək ölüm riski ilə əlaqələndirilir.

Dietoloq Şəmsiyyə Namazova da “Sherg.az”a açıqlamasında deyib ki, rafinə olunmuş taxıl məhsulları bizim orqanizmimiz üçün uzunmüddətli dövrdə ciddi fəsadlar yarada bilər: 

“Ağ çörək, ağ unla hazırlanan makaronlar, ağ düyü və müxtəlif şirniyyatlar emal prosesindən keçdiyi üçün onların tərkibində təbii liflər, B qrupu vitaminləri və mikroelementlər demək olar ki, qalmır. Nəticədə, bu cür qidalar tez həzm olunur, qanda şəkəri sürətlə yüksəldir və insulin cavabını artırır. Bu da həm qara ciyər yağlanması, həm də insulin müqaviməti riskini artırır.

Elmi araşdırmalar da göstərir ki, gündəlik rasionda bu tip qidaların çox olması qaraciyər iltihabının yaranmasına və nəticədə qaraciyər xərçəngi kimi ağır patologiyalara zəmin yarada bilər. Xüsusilə də bağırsaq mikrobiotasının balansı pozulduqda, immun sistemin zəiflədiyi müşahidə olunur. Bu isə xərçəng hüceyrələrinin vaxtında aşkarlanıb zərərsizləşdirilməsinə mane olur.

Mən hər zaman tövsiyə edirəm ki, insanlar mümkün qədər tam taxıl məhsullarına üstünlük versinlər. Qəhvəyi düyü, qarabaşaq, arpa, yulaf və tam buğda çörəyi yesinlər. Bu qidalar orqanizmi liflə təmin edir, bağırsaq florasını qoruyur və həm maddələr mübadiləsini, həm də immun sistemini dəstəkləyir. Qidalanma təkcə çəki ilə bağlı məsələ deyil – bu, həm də sağlam hüceyrə mühitinin qorunmasıdır”.