Metrostansiyalara kimlərin adları verilməlidir? SORĞU

“Azərbaycan Respublikasında 2025-ci ilin “Konstitusiya və Suverenlik İli” elan edilməsi ilə bağlı Tədbirlər Planı”nın təsdiq edilib. Prezident İlham Əliyev bununla bağlı Sərəncamı imzalayıb. “Tədbirlər Planın”da 

Konstitusiya və Suverenlik iliylə əlaqədar Bakıda metro stansiyalara yeni adlar verilməsi məsələsi də öz əksini tapıb. Sərəncamla təsdiq edilən Tədbirlər Planında nəzərdə tutulmuş tədbirlərin əlaqələndirilməsini və icrasına nəzarəti Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyası həyata keçirməli, Nazirlər Kabineti bu Sərəncamdan irəli gələn məsələləri həll etməlidir.

Bəs görəsən ziyalılar metrostansiyalara hansı yazıçıların, şairlərin, elm xadimlərinin və milli qəhrəmanların adlarının verilməsini istəyir? 

“Sherg.az”ın sorğusuna  ilk olaraq cavab verən millət vəkili Fazil Mustafa milli qəhrəmanların sayının çox olduğuna görə birinin adını verib, başqalarını verməməyin müəyyən şəxslərdə qıcıq yarandığını bildirib:

“Ona görə də bunu fərqləndirmək bir qədər çətindir. Belə olan halda daha fərqli kateqoriya üzərində düşünmək faydalıdır. Metrostansiyalara Azərbaycan tarixində, xüsusilə dövlət quruculuğunda böyük xidmətləri olan insanların adlarının verilməsi xoş olardı”.

Azərbaycan Mətbuat Şurasının sədri, "525-ci qəzet"in baş redaktoru Rəşad Məcid məsələylə bağlı söyləyib ki, müəyyən müzakirələr aparıldıqdan sonra müxtəlif təkliflərin içərisində ən yaxşıları seçilə bilər:

"Gənclik metrostansiyasının adını “Dədə Qorqud”la dəyişmək olar. Dədəd Qorqud bizim dastanlarımızda da hər kəsə ad verən bir şəxsiyyətdir. Həmçinin Gənclik metrostansiyası Dədə Qorqud parkının yaxınlığında yerləşir. İçərişəhər və Sahil metrosu kimi bəzi stansiyalara məkana uyğun adların verilməsi də mümkündür. Eyni zamanda Qərbi Azərbaycanla bağlı tarixi şəhərlərmizin adları da stansiyalara qoyula bilər. Nümunə olaraq Təbriz, Göyçə gölü, İrəvan, Zəngəzur və Xudafərin kimi adlarını göstərmək olar. Digər tərəfdən milli qəhrəmanların adlarına gəldikdə isə həmin isimlər həm də məkan və zaman kontekstində yaddaşları təzələməlidir”.

 "Kulis.az"ın baş redaktoru, yazıçı Ulucay Akif isə milli qəhrəmanlarımızdan birinin adı veriləcəksə, Mübariz İbrahimovu istədiyini vurğulayıb:

“Düşünürəm ki, Mübariz İbrahimovun bizi necə dirçəltdiyinin hələ tam fərqində deyilik. Şair və yazıçılardan seçim etməli olsam, "Səməd Vurğun stansiyası" qulağıma xoş gəlir. Yazıçılardan isə seçim edə bilmədim. Üzeyir Hacıbəyli adına da metrostansiya ola bilər. Eyni zamanda Lütfi Zadəni də deyə bilərəm. Stansiyaların sayını daha da artırsalar, nə seçim etməkdə çətinlik çəkərdik, nə də evdən-işə, işdən --evə gedəndə”.

Ağ Partiya sədri Tural Abbaslı isə yeni metrostansiyalara kimlərin adlarından verilməsindən öncə hansı şəxslərin adlarının götürülməsinə daha aktual yanaşılmalı olduğunu bildirib:

“Çünki tarixdə xain kimi tanınan bəzi şəxslərin adlarına hələ də parklar, küçələr və metrostansiylar qalmaqdadır. Məsələn Nəriman Nərimanov, Əliheydər Qarayev, Musabəyov və Ayna Sultanova kimi şəxslərin adları götürülməlidir. Sovetin tör-töküntülərinin adları bütün Azərbaycan üzrə ləğv edilməli və onun yerinə tarixi şəxsiyyətlərimizin, ədəbiyyatçılarımızın, milli şair və yazıçıların adları verilməlidir. Nadir Şah adına hansısa küçə və metrostansiya ilə rastlaşmamışam. Həmçinin xalq qurucularından Məmməd Əmin Rəsulzadənin və Nəsib bəy Yusifbəylinin adları qoyula bilər. Adlar çoxdur və onların hamısını saymaqla bitirmək olmaz. Ümumiyyətlə adların verilməsi həmin millətlərin tarixi yaddaşlarının unudulmaması baxımından vacibdir. Məsələn, Sorğu keçirsələr Nərimanovu hər kəs tanıyacaq, lakin Almaz İldırımı çoxu xatırlamayacaq. Bizim tariximizdə adları yaşadılmalı olan kifayət qədər kişilər və xanımlar var, bununla bağlı aidiyyəti qurumlar araşdırmalar aparmalıdır”.

Yazıçı Şərif Ağayar suala fərqli aspektdən vacab verib:

“Mən təklif edirəm stansiyaları və küçələri nömrələsinlər. Ad vermək şəxsiyyətə pərəstiş elementləridir”.