Müəllimlərin sertifikasiyası təhsilin keyfiyyətində nəyi DƏYİŞDİ? ARAŞDIRMA

2022-ci ildən etibarən müəllimlər sertifkasiyaya cəlb olunurlar. Təhsilverənlərin sertifikatlaşdırılmasının keçirilməsində məqsəd ümumi təhsil müəssisələrində pedaqoji və idarəetmə fəaliyyəti ilə məşğul olan, ali və orta ixtisas təhsilinə malik təhsilverənlərin peşəkarlıq səviyyələrinin və peşə yararlılıqlarının yoxlanılması, onların peşəkar inkişafına nail olmaq və təlim ehtiyaclarını öyrənməkdir.

Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev jurnalsitlərə açıqlamasında 2022-2024-cü illərdə 64,5 min müəllimin sertifikasiya imtahanında iştirak etdiyini deyib. Nazir onlardan 31 min 852 nəfərin ibtidai sinif, 2023-2024-cü illərdə 9 min 892 nəfərin Azərbaycan dili və ədəbiyyat, 8807 nəfərin riyaziyyat, 13 min 957 nəfərin xarici dil müəllimi olduğunu diqqətə çatdırıb.

Qeyd edək ki, sertifikasiyadakı nəticələr müəllimlərin əmək haqlarına təsir edir. Nazirlər Kabinetinin 2022-ci il 18 avqust tarixli qərarına əsasən, dövlət ümumi təhsil müəssisələrinin təhsilverənlərinə sertifikatlaşdırmanın nəticəsinə uyğun olaraq tədris edilən dərs saatına görə test imtahanı mərhələsində nəticə göstərənlərin vəzifə maaşlarına əlavələr edilir.

Sertifikasiya prosesində bir neçə müəllimin müəllimlik bacarıqlarına sahib olmadığı üzə çıxdı. Bir neçə müəllim birinci mərhələdə, bir neçə müəllim ikinci mərhələdə belə arzuolunan nəticəni gəstərə bilmədiyi üçün onların əmək müqaviləsinə xitam verildi. 

Bəs müəllimlərin sertifikasiyası məktəblərdə, təlim-tədrisdə nəyi dəyişdi, təhsilin keyfiyyəti dəyişdimi?

Mövzu ilə bağlı Bizim.Media-ya danışan təhsil sahəsi üzrə ekspert Elmin Nuri deyib ki, bu proses keyfiyyətə təsir etməyib:

“Cavabın xeyr olması müəllimlərin sertifikasiyaya cəlb olunmasının mənfi tərəfləri kimi anlaşılmamalıdır. Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması müsabiqəsi təhsilin keyfiyyətini artırmaq üçün nəzərdə tutulan bir layihə deyil.

Bu, əksinə təhsilin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi, onun dəyərləndirilməsi üçün təşkil edilən bir müsabiqədir. Müsabiqə öz nəticələrinə əsasən müəyyən bir proqramın hazırlanmasına, keyfiyyətin artırılması üçün planlamanın aparılmasına rəvac verə, bunun üçün əsaslı təkan rolunu oynaya bilər. Sertifikatlaşmanın nəticələrinin tam bitməsindən sonra bunu gözləyirik”.

O bildirib ki, nəticə üçün tələsməməliyik:

“Çünki sertikatlaşdırma prosesi bir etap təşkil olunub. 2021-2026-cı illər arasındakı beş illik dövrü əhatə edir. Hələ proses başa çatmayıb. Yalnız beş illlik dövr bitəndən sonra, sertikatlaşmanın nəticəsi ilə bağlı əvvəldən axıra elmi statistik təhlilər aparandan sonra təhsilin keyfiyyətinin artırlması ilə bağlı müəyyən bir proqram hazırlamaq olar.

Demək olar ki, hər fənlə bağlı müsabiqə bitəndən sonra Elm və Təhsil Nazirliyi elmi-statsitik təhlillər hazırlayıb. Biz də bir neçəsinin müzakirəsində iştirak etmişik. Şahidi olmuşuq ki, həqiqətən də çox sanballı elmi-statistik təhlillər hazırlayaraq boşluqları göstəriblər. Həmin boşluqlarla bağlı müəyyən bir addımlar atılıb, qərarlar verilib. Bunun üçünsə vaxt lazımdır. Biz vaxtı gözləməliyik. Sertifikatlaşdırma təhsildə bir çox problemləri düzəltmək gücündədir. Amma mərhələli şəkildə...”.