Münaqişələrdə vasitəçi, dünyada artan təsir dairəsi: Türkiyəyə yaranan ehtiyacın PƏRDƏARXASI

Türkiyə son illərdə dünyada liderlik mövqeyini daha da inkişaf etdirir. Son olaraq Hindistan-Pakistan münaqişəsində əldə edilən atəşkəs razılaşmasında vasitəçi, Rusiya-Ukrayna atəşkəs danışıqları üçün ev sahibi olmaq təklifi, Qəzzadakı proseslərdə HƏMAS-ABŞ birbaşa danışıqlarında aktor kimi çıxış etməsi Ankaranı önəmli və vazkeçilməz tərəfə çevirib. Bəs Türkiyəyə yaranan ehtiyacın pərdəarxası məqamları nədən ibarətdir?

Türkiyənin "Yeni Akit" qəzetinin Ankara bürosunun xəbərlər departamentinin rəhbəri Muhammet Kutlu Oxu.Az-a açıqlamasında bildirib ki, Türkiyə son illərdə Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın rəhbərliyi ilə əzilən xalqları və ölkələri qorumaq, dünyada sülhü bərqərar etmək vəzifəsini öz üzərinə götürüb:

"Liviyada, Suriyada, Somalidə, Sudanda və İraqda imperialistlərin oyunlarını boşa çıxaran Türkiyə son olaraq Hindistan-Pakistan müharibəsində qardaş Pakistanın yanında yer alaraq, qısa müddətdə atəşkəs elan edilməsinə səbəb olub. Türkiyənin gərgin səyləri sayəsində ABŞ İsrailə dəstəyini azaldıb. Bu, üç ayda ilk dəfə ərzaq maşınlarının dünən səhər saatlarından Qəzzaya daxil olması ilə nəticələnib. Ümid edirik ki, Türkiyə iki qonşumuz - Rusiya və Ukrayna arasında da sülhə müsbət töhfə verəcək. Çünki Ankaranın olduğu yerdə sülh var. Ona görə də Türkiyənin güclənməsi dünyanın daha dinc olması deməkdir".

"İllərdir davam edən Rusiya-Ukrayna müharibəsi nəinki ətraf regionlarda dağıdıcı təsirini göstərdi, Avropa İttifaqına da ölümcül zərbə vurdu. ABŞ-nin keçmiş prezidenti Co Baydenin Volodimir Zelenskidən istifadə edərək irəlilətdiyi müharibə səbəbindən onlarla ölkənin iqtisadiyyatı az qala iflasa uğrayıb. Odur ki, Baydenin israr etdiyi bu müharibə Avropaya da, Rusiyaya da, Ukraynaya da və digər region ölkələrinə də qeyri-sabitlik gətirib.

Bayden administrasiyasının hakimiyyətdən getməsindən sonra iqtidara gələn Donald Tramp müharibəyə son qoymaq üçün proses başladıb və təbii olaraq, bu prosesi xarici siyasətinin prioritetlərindən biri kimi görür. Bu istiqamətdə atəşkəs danışıqları üçün Türkiyənin seçilməsi də onu deməyə əsas verir ki, Ankara dünyada çox təsirli və güclü bir aktor olaraq hər fürsətdə sülhə töhfə verir. İstanbul danışıqları ilə "Taxıl dəhlizi" sazişinin əldə edilməsinə vasitəçilik edən Türkiyə dünyanı qida böhranından, hətta aclıqdan xilas etdi. Yenə Türkiyə ABŞ ilə birlikdə cümə axşamı İstanbulda keçirilməsi planlaşdırılan atəşkəs və sülh danışıqlarına rəhbərlik edəcək. Ukrayna ilə 30 günlük atəşkəs razılaşması və sülh danışıqlarında iştirak edəcəklərini açıqlayan Rusiya Prezidenti Vladimir Putin də məsələyə müsbət yanaşır. Görünür, ölkəsinin dörddəbiri Rusiya, mədənləri isə ABŞ tərəfindən ələ keçirilən Zelenski artıq bu mənasız müharibənin davamlı olmadığını qəbul edir ki, İstanbula gedərək Putini gözləyəcəyini açıqlayıb. İnanıram ki, Türkiyə və ABŞ-nin təşviqi ilə bu dəfə iki ölkə arasında daimi atəşkəs və sonradan sülh mümkün olacaq", - deyə müsahibimiz əlavə edib.

Mərahim Nəsib