Icma.az
close
up
RU
Narazılığa səbəb olan kəskin bahalaşma Əhali necə dolansın?

Narazılığa səbəb olan kəskin bahalaşma Əhali necə dolansın?

Icma.az bildirir, Bakupost portalına istinadən.



Azərbaycanda qiymət artımları artıq sürpriz deyil. Hər ay, az qala hər həftə hansısa məhsul və xidmətlərin bahalaşdığının şahidi oluruq. İri şirkətlər istədikləri vaxt istədikləri sahədə tarifləri artırır, xidmət haqlarını yüksəldir, alıcının, istehlakçının, istifadəçinin cibinə girməyin yeni üsullarını tətbiq edirlər. Bir səhər oyanırıq və məlum olur ki, filan məhsulun və ya xidmətin qiyməti artıb. Qiymət artımından öncə nə ictimai müzakirə aparılır, nə iqtisadi əsaslandırma təqdim olunur, nə də izahat verilir. Sadəcə, yeni tariflər elan olunur və həyat davam edir – daha baha, daha ağır.

Ən bahalı internet, üstəgəl 40% artım

Rəqəmsal transformasiya çağında olduğumuzu deyirik. Amma bu transformasiyanın ən vacib infrastruktur elementi olan internet Azərbaycanda MDB məkanında ən baha xidmətlərdən biridir. Bunun üzərinə 2024-cü ildə Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyinin qərarı ilə 40 faizlik bahalaşma əlavə olundu. Buna qədər 40 Mbit/s sürət üçün qiymət 18 manat idi. Nazirliyin qərarı ilə minimal 100 Mb/s internetin qiyməti 25 manata qaldırıldı. Ekspertlər hesab edirlər ki, hamı üçün minimal sürəti 100 Mbit/s etməklə hansısa beynəlxalq reytinqlərdə yüksək yer qazanmağı vətəndaşlarımızın maraqlarından üstün tutmaq yolverilməzdir.

Beləliklə, heç bir əsas, sosial müdafiə tədbiri, güzəşt olmadan qiymət qaldırıldı, amma əksər istifadəçilər ödədikləri 25 manat müqabilində 100 Mb/s internet ala bilmədiklərindən şikayətçidirlər.

Mobil operatorlar – cibimizdəki avtomatlaşdırılmış xərclər

"Azərcell" kimi mobil operator son iki ildə iki dəfə qiymət artımına gedib. Belə ki, 19 fevral 2024-cü ildə şirət bəzi xidmət və tariflər (Buraxılmış zəng, Azercellim tarifi, günlük və aylıq internet paketləri) üzrə dəyişikliklər tətbiq etdi.

Bu artımlar çərçivəsində fakturasız (SimSim) və fakturalı xətt sisteminin abunəçilərinin istifadəsi üçün nəzərdə tutulmuş “Buraxılmış zəng” xidmətinə ƏDV daxil 0,20 AZN aylıq abunə haqqı tətbiq ediləcək.

Fakturasız (SimSim) xətt sisteminə aid nömrələr üçün nəzərdə tutulan “Azercellim” tarif paketində isə ölkədaxili zəngin 1 dəqiqəsi üçün 0,06 AZN tətbiq edildi.

Həmçinin fakturasız (SimSim) və fakturalı xətt sisteminə aid abunəçilərə "daha həcmli aylıq və günlük internet paketləri" adı altında daha bahalı xidmət təklif olundu.

Bu günlərdə isə “Azercell” son iki ayda aylıq minimum xərc tələbini 2 manata qaldırdı. Gələn aydan etibarən bu rəqəm 30 manata qədər yüksələcək.

Narazılıq, sosial şəbəkələrdə etirazlara baxmayaraq, mobil operatorlar qiymət artımı siyasətini davam etdirirlər. İctimai rəy heç nəyi dəyişə bilmir.

ƏDV-nin vergi fəndinə çevrilməsi

Vergi Xidməti uzun müddət “ƏDV geri al” layihəsi ilə vətəndaşda sistemə inam yaratmışdı. Amma bu il tətbiq edilən yeni qaydalarla, ƏDV yalnız alıcının adına kəsilən çek üçün qaytarılır. Bu isə ticarət mərkəzlərində, apteklərdə, restoranlarda real ƏDV qaytarmanın qarşısını alır.

Ərzaq qiymətlərini monopoliyalar müəyyən edir

Azərbaycanda ərzaq qiymətlərində bahalaşmanı iqtisadi əsaslarla izah etmək mümkün deyil. İdxalçı və topdansatış şirkətlər bazara nəyi hansı qiymətə bazara çıxarmağı buraxmaq istədiklərinə qərar verirlər. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, təkcə bu ilin ilk 5 ayında ərzaq məhsullarında 20 faizədək bahalaşma baş verib. Əslində isə bazardakı real artım daha yüksəkdir.

Təkcə son bir ildə kərə yağının qiymətində fantastik artım qeydə alınıb. Belə ki, Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, 2024-cü ilin yanvar ayında yerli kərə yağının 1 kiloqramının orta pərakəndə satış qiyməti 18,91 manat idisə, may ayında bu rəqəm 19,36 manata yüksələrək 2,3% artım göstərib. Xaricdən gələn yağlarda isə bu artım daha da yüksəkdir, qiymətlər 1 kq üçün 23-34 manat arasında dəyişir: “President” yağı (1 kq, 82%) 34, Türkiyə istehsalı “Pınar” yağı (1 kq) - 28.55, Almaniya istehsalı olan “Gerda” (1 kq) isə 27.50, “Best Cow” yağı (1 kq) - 23.19, “Westgold” (1 kq) - 23.90, Zellandiyanın “Colden Crown” yağı (1 kq) - 22.90 manata...

Ən böyük çatışmazlıq: ictimai nəzarət və şəffaf müzakirələrin yoxluğu...

Məsələ təkcə qiymət və tariflərin artmasında deyil. Əsas problem, bu artımların ictimai nəzarət və şəffaf müzakirələrdən kənarda baş verməsidir.

Qiymət artımı bir sosial-iqtisadi proses kimi hər zaman mümkündür, amma vacib olan budur: qərarlar ədalətli, əsaslandırılmış və cavabdehlik çərçivəsində həyata keçirilməlidir.


Aysel,
BakuPost


Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:117
embedMənbə:https://www.bakupost.az
archiveBu xəbər 03 İyun 2025 14:38 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see248

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see216

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see202

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see195

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see192

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see164

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see150

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see149

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see148

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see142

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see139

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see136

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see130

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see128

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see128

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see127

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see127

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see126

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see125

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri