Niyə bütün təkərlər qaradır? Tarixi fakt

Avtomobil təkərləri rezinin möhkəmliyini artırmaq və istismar müddətini uzatmaq üçün tərkibinə karbon qarası əlavə edildiyinə görə qaradır.

Milli.Az xəbər verir ki, ilk avtomobil təkərləri XIX əsrin sonlarında təbii rezindən hazırlanırdı və açıq rəngli idi. 1888-ci ildə Con Boyd Danlopun pnevmatik təkəri icad etməsindən sonra rezin təkərlər geniş yayılmağa başladı. Lakin bu təkərlər tez aşınır, günəş işığının təsiri ilə çatlayır və qısa müddətdə sıradan çıxırdı.

Rezinə karbon qarasının əlavə edilməsi 1910-1915-ci illərdən etibarən tətbiq olunmağa başladı. Məhz bu dövrdə aparılan sənaye sınaqları göstərdi ki, karbon qarası təkərin möhkəmliyini 4-5 dəfə artırır. 1920-ci illərdə isə bu maddə avtomobil təkərlərinin istehsalında standart tərkib hissəsinə çevrildi və təkərlər kütləvi şəkildə qara rəngdə istehsal olunmağa başladı.

Karbon qarası bir neçə mühüm funksiyanı yerinə yetirir. O, rezini mexaniki zədələrə qarşı daha davamlı edir, aşınmanı azaldır və təkərin yol ilə tutumunu yaxşılaşdırır. Eyni zamanda ultrabənövşəyi şüaların rezini parçalama təsirini zəiflədir və istiliyi bərabər paylayaraq təkərin həddindən artıq qızmasının qarşısını alır. Bu xüsusiyyətlər təkərin həm təhlükəsizliyini, həm də istismar müddətini artırır.

Qeyd edək ki, müasir avtomobil təkərlərinin təxminən 30-35 faizi karbon qarasından ibarət olur. Açıq və ya rəngli təkərlərin istehsalı texniki baxımdan mümkün olsa da, onların möhkəmliyi və xidmət müddəti qara təkərlərlə müqayisədə xeyli aşağıdır. Buna görə də avtomobil sənayesində qara təkərlər bu gün də dəyişməz standart olaraq qalır.

İsmayıl
Milli.Az