Ölüm son deyil Alimlər “üçüncü vəziyyəti” tapdılar

Alimlər həyat və ölüm arasındakı "Üçüncü Yolu" kəşf ediblər.

“Medicina” xəbər verir ki, Həyat və ölüm, bioloji orqanizmin mövcudluğunun yeganə qütbləri deyil. Alimlər üçüncü keçidiy kəşf ediblər. Bu, tibbdə böyük bir irəliləyiş vəd edir.

Vaşinqton Universitetinin professoru Peter Noble və Kaliforniya City of Hope Milli Tibb Mərkəzindən Aleks Pojitkovun sözlərinə görə, bir orqanizmin ölümündən sonra onun hüceyrələri qida, oksigen, bioelektrik və ya biokimyəvi siqnalların mövcudluğunda iştirak edə bilər.

Məsələn, elm adamları ölü qurbağaların dəri hüceyrələrinin laboratoriyada sınaq qabına uyğunlaşa bildiyini və kortəbii olaraq "ksenobotlar" adlanan çoxhüceyrəli orqanizmlərə çevrildiyini aşkar etdilər.

Onlar həmçinin bildirdilər ki, ağciyər hüceyrələri bədənin ölümündən sonra "antropobotlar" adlanan miniatür çoxhüceyrəli orqanizmlər şəklində yaşaya bilir.

Beləliklə, Noble və Pozhitkovun tədqiqatları hüceyrələrin və orqanizmlərin yalnız bir, əvvəlcədən müəyyən edilmiş şəkildə təkamül etmələri ideyasına qarşı çıxır. Alimlər deyirlər ki, toxumaların orqanizmin ölümündən sonra yaşayıb fəaliyyət göstərə bilməsi bir sıra amillərlə müəyyən edilir. Bunlar ətraf mühit şəraiti, metabolik fəaliyyət və qorunma üsullarıdır.

Fərqli hüceyrə növlərinin fərqli yaşama müddəti var. Məsələn, insanlarda ağ qan hüceyrələri adətən ölümdən sonra 60-86 saat ərzində məhv olur, siçan skelet hüceyrələri 14 gün ərzində bərpa oluna bilər, qoyun və keçi fibroblastları heyvanların ölümündən təxminən bir ay sonra implantasiya edilə bilər.

Bu sahədə tədqiqatlar 15 ildən artıqdır ki, davam edir. 2017-ci ildə alimlər siçanlarda və balıqlarda ölümdən sonra minə yaxın genin fəaliyyət göstərdiyini aşkar ediblər.

Aygün Musayeva