Icma.az
close
up
RU
Orta məktəblərimizdə Çin dilinin tədrisi: Səmərəli olacaqmı?

Orta məktəblərimizdə Çin dilinin tədrisi: Səmərəli olacaqmı?

Oxu.az saytına istinadən Icma.az xəbər verir.

"Məktəblərdə Çin dilini tədris etmək istəyirik..." Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayevin VIII ADA Beynəlxalq Təhsil Konfransında Azərbaycan məktəblərində Çin dilinin tədrisi ilə bağlı səsləndirdiyi fikirlər geniş müzakirələrə səbəb olub. Nazir bildirib ki, hansısa müəllim xarici dil tədris etməsi üçün başqa ölkədən dəvət olunursa, lazımi əmək haqqı ilə təmin edilməlidir. Bu mənada, dili tədris edən kadrlar özümüzdə yetişməlidir.

Orta məktəblərimizdə Çin dilinin tədrisi ilə bağlı sosial platformalarda da müxtəlif rəylər yayılır. "Çin dünya siyasətində aparıcı mövqeyə malikdir, bu qərar məqsədəuyğundur"; "Bu qədər Çin dili bilən müəllimi haradan tapacağıq?"; "Hələ öz dilimizi düzgün tədris edək, sonra Çin dilinə keçərik"; "Məktəbdə tədris olunsa, həm də aşağı siniflərdən tədrisə başlasa nə gözəl!"; "Çin dili beynəlxalq dil deyil, bu dili öyrənən onu ancaq Çinə gedərkən danışacaq, əsas ingilis və rus dilləridir" və s.

Təbii ki, nazirin fikirləri təşəbbüs və ideya olaraq cəlbedicidir. Bəs həyata keçirilməsi necə? Kadr hazırlığı, dərs vəsaitlərinin hazırlanması üçün nə qədər vaxt lazımdır? Orta və ümumtəhsil məktəbləri səviyyəsində Çin dili tədris edən müəllimlərimiz varmı?

Oxu.Az "Kaspi" qəzetinin mövzuya dair məqaləsini təqdim edir:

İxtisaslı müəllim hazırlığına ehtiyac var

Qəbələ rayonu Vəndam qəsəbəsi E.Bəşirov adına 3 saylı tam orta məktəbin müəllimi Fəridə Ağayeva hesab edir ki, məktəblərdə Çin dilinin tədrisi ideyası müasir dövrün çağırışlarına cavab verən, gələcəyə yönəlmiş strateji təşəbbüsdür: "Çin dili bu gün sadəcə bir dil deyil - bu, texnologiya, elm, ticarət və beynəlxalq əlaqələr dilidir. Azərbaycanda bu dilin məktəb təhsilinə daxil edilməsi, xüsusilə bölgələrdə yaşayan şagirdlər üçün yeni imkanların açılması deməkdir. Məsələn, kənddə yaşayan bir şagirdin Çin dilini öyrənməsi, onun yalnız dil biliklərini deyil, eyni zamanda özgüvənini, gələcək arzularını və hətta ailəsinin təhsilə yanaşmasını da müsbət yöndə dəyişə bilər. Xüsusən, uşaqların son illər Çin, Koreya kimi ölkələrin mədəniyyətlərinə böyük maraq göstərdiklərini də nəzərə alsaq, bu, uşaqlar üçün də sevindirici bir nüans olar. Məktəb və şəxsi maraq dünyalarının üst-üstə düşməsi onların dərsə olan motivasiyasını da yüksəldər". F.Ağayeva hesab edir ki, bu təşəbbüsün uğurla həyata keçməsi üçün ilk növbədə, ixtisaslı müəllim hazırlığı təmin olunmalıdır: "Çin dili spesifik struktur və fərqli mədəni kontekst daşıdığı üçün onun tədrisində yalnız dil biliklərinə deyil, eyni zamanda pedaqoji metodikalara da xüsusi önəm verilməlidir. Müəllimlərin distant təlimlər, beynəlxalq təcrübə mübadilələri və müasir resurslarla təmin olunması bu istiqamətdə vacib addımlardandır". Müəllimin fikrincə, Çin dilinin məktəblərdə tədrisi yalnız böyük şəhərlərlə məhdudlaşmamalı, regionlarda - xüsusilə kənd yerlərində də paralel olaraq tətbiq olunmalıdır: "Təhsil bərabər imkanlar üzərində qurulmalıdır və hər bir uşaq - istər şəhərdə, istərsə də kənddə yaşasın, bu imkanlardan faydalana bilməlidir. Son dövrlərin təcrübəsi göstərir ki, kənd yerində yaşayan uşaqlar xarici dilləri öyrənməkdə maraqlıdırlar. Lakin Çin dili struktur hesabı ilə daha çətin olduğu üçün məktəblərdə keçirilməsi şagirdlərimiz üçün əlçatanlığı artırar. Nəticə etibarilə, Elm və Təhsil Nazirliyinin belə bir təşəbbüsü gündəmə gətirməsi, təkcə dil öyrətmək deyil, əslində gələcəyə sərmayə qoymaqdır".

"Çin dili çox spesifik fonetika və yazı sisteminə malikdir"

Salyan rayon Dayıkənd kənd A.Nağıyev adına tam orta məktəbin ingilis dili müəllimi Nuranə Xanmədovanın fikrincə, qloballaşma prosesləri və ölkəmizin beynəlxalq əlaqələrinin genişləndirilməsi müxtəlif xarici dillərin öyrənilməsinə olan marağı artırır: "Çin dilinin orta məktəblərdə tədrisinə effektiv şəkildə başlamaq üçün ilk və ən vacib addımlardan biri bu dili sərbəst bilən kadrların təhsilə cəlb olunmasıdır. Çin dili çox spesifik fonetika və yazı sisteminə malikdir. Prosesə ölkəmizdə Çin dilini akademik dərəcədə əldə etmiş, Çində təhsil almış, bu potensialı özündə əks etdirən şəxslər cəlb edilməlidir".

Müəllimlərimiz buna hazırdırlarmı?

"Hazırda ölkədə əsas xarici dil kimi ingilis və rus dilləri tədris olunur. Bununla paralel olaraq alman, fransız, italyan və ərəb dilləri də keçirilir. Sovet dönəmində də belə olub", - deyə təhsil məsələləri üzrə ekspert İlham Əhmədov bildirir: "Hər hansı bir dilin dünyada yayılması o dili daşıyan ölkənin dünya üzrə hegemonluğu ilə bağlıdır. Çin bu gün dünyada iqtisadi, siyasi, hərbi və s. sahələrdə qlobal bir qüvvədir. Azərbaycanla da iqtisadi, siyasi əlaqələri get-gedə güclənir. Bu baxımdan, Çin dilinin tədrisi bizim üçün fransız və ya italyan dilinin öyrənilməsindən daha önəmlidir. Yəni bizim bazarda aparıcı xarici dil ingilis, rus və Çin dili olacaq. Bu mənada ola bilsin ki, reallaşsın. Sadəcə, bizim müəllimlərimiz buna hazırdırmı? Biz rus və ingilis dilini uzun illərdir tədris edirik, amma tədrisi yüksək səviyyədə deyil. Əgər bu dili də belə tədris edəcəyiksə, heç başlamağa dəyməz". Ekspertin fikrincə, bu dil yeni olduğuna görə hələ müəllim, dərslik hazırlığı, metodika və s. məsələlərlə bağlı 10-15 il böyük problemlər olacaq: "Bu mənada bu dilin tədrisinin səmərə verəcəyinə inanmıram. Digər tərəfdən, indi texnologiyalar o qədər inkişaf edib ki, dili hər hansı cihazlar vasitəsilə də öyrənmək mümkündür. Çinin özündə hazırda elmi dil kimi ingilis dilindən istifadə olunur. Fikrimcə, "Çin dilini necə öyrədək?" sualındansa "riyaziyyatı, ana dilini, informatikanı necə öyrədək?" sualına cavab tapmaq lazımdır. Uşaqların gələcəyi fundamental elmlərdən asılıdır".

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:110
embedMənbə:https://oxu.az
archiveBu xəbər 13 İyul 2025 21:14 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see228

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see217

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see217

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see211

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see170

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see157

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see156

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see156

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see144

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see144

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see137

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see136

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see135

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see134

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see133

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see132

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see131

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see128

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see124

Almaniya XİN rəhbəri: “Eurofighter”lərin Türkiyəyə göndərilməsinə müsbət baxırıq

18 Oktyabr 2025 06:28see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri