Pozulan nikahlar və gizli qalan səbəblər

Nikahların pozulması son illərin bəlasına çevrilmiş, cəmiyyəti narahat edən, son nəticəsi dağılan ailələr olan bir problemdir.

Bu, həqiqətən də, dövlətin dayaqlarını silkələyən, genofondumuza, əhalinin demoqrafik göstəricilərinə güclü təsir edən amillərdəndir. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə əhalinin hər 1000 nəfərinə nikahların sayı azalaraq 5,8-dən 4,8-ə düşüb, boşanmaların sayı isə 1,5-dən 2,1-ə qədər artıb.

Əksər hallarda başanmalar uzun və ağrılı sürən məhkəmə çəkişmələri, maddi və mənəvi travma, ayrılıq, əsəb gərginliyi deməkdir. Doğrudur, sivil şəkildə ayrılıb öz həyatlarını müstəqil şəkildə davam etdirən cütlüklər də vardır. Təəssüf ki, belələri azlıq təşkil edir. Hətta maddi çətinlikləri olmayan ailələr belə boşanmaq fikrinə gəldikdə, mal-mülk, daşınmaz əmlak, zinət əşyaları və nəhayət övladları ilə bağlı məhkəmə çəkişmələrinə başlayırlar.

"Müasir Cəmiyyət və Qadın Hüquqları" İctimai Birliyinin təsisçisi Xanım Əhmədzadə bildirmişdir ki, təşkilatımız bu kimi problemləri nəzərə alaraq “Nikahın pozulması səbəblərinin hüquqi təhlili”  adlı layihəni  icra edir. Layihənin donoru Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyidir.

Əsas məqsədimiz nikahın pozulmasının real səbəblərini hüquqi təhlil etmək, araşdırmaq və boşanmadan sonra tərəflər arasında yaranmış problemlərə hüquqi dəstək olmaqdır. Layihə çərçivəsində Bakının Hövsan, Əmircan kəndlərində maarifləndirmə tədbirləri keçirmişik, boşanma ilə bağlı hüquqi yardıma ehtiyacı olanlara dəstək olmuşuq.

Məlum olduğu kimi, boşanmalarda ən çox əziyyət çəkən tərəf uşaqlar olur. Çünki əksər hallarda hətta məhkəmə qaydasında ayrıldıqdan sonra da tərəflər bir-birinə qarşı aqressivliklərini davam etdirirlər. Ata çalışır ki, alimenti ödəməkdən yayınsın, ana da qarşılığında uşaqları ataya göstərməməyə cəhd edir. Nəticədə uşaqlar həm valideynlə görüşmək hüququndan, həm də normal maddi vəziyyətdə yaşamaqdan məhrum olurlar.

Nikahın pozulması ilə bağlı məhkəmədə iddia qaldıranların çoxu isə, “xasiyyətimiz tutmur”-deyirlər. Amma bu bəhanənin içində gizli saxlanılan, boşanmaya gətirib çıxaran çoxlu sayda deyilməyən səbəblər var.

Görüşdüyümüz, bizə boşanma ilə bağlı müraciət edənlərin əksəriyyəti problemlərinin kökündə maddi çətinliklərin, işsizliyin, zərərli vərdişlərin, kənar müdaxilələrin dayandığını bildirirlər. Hansı təhsiliniz var, hansısa sənət və ya ixtisas sahibisinizmi suallarına isə - “yoxdur” – cavabını verirlər.

Gəlin, etiraf edək, bu gün işəgötürənlər bakalavr təhsili olanla müqayisədə magist pilləsini bitirmiş mütəxəssisə daha çox üstünlük verir. Öz gücünə, imkanlarına güvənənlərin peşəsinə, təhsilinə, təcrübəsinə uyğun bir iş tapması elə də asan deyil. Heç bir təhsili, sənəti, peşəsi olmayanların iş tapması əlbəttə ki, çətin olacaq. O səbəbdən belə nəticəyə gəlirəm ki, nikahın pozulmasının əsas səbələrindən biri də, təhsilsizlikdir, bir peşəyə, sənətə yiyələnməməkdir.

Təbii ki, boşanan cütlüklərin hər kəsdən gizlətdikləri, bildirmədikləri ailədaxili münaiqşələri və səbəbləri həddən artıq çoxdur. Amma ailə dövlətin dayağı olduğu kimi, təhsil də ailənin möhkəmliyinə xidmət edən bir dayaqdır.

Azər, BakuPost