Prezidentin bəyanatlarını Fransanın qlobal səhnədə tənəzzülü kontekstində görməliyik ANALİZ

Onlar kiminsə onlara ədalət öyrətməsinə alışmayıblar. Onlar öyrəşiblər ki, hamıya özləri dərs versinlər. Onlar alışıblar ki, qarşılarında baş əyirlər, müəyyən məsələlərdə onlardan xahiş edirlər, onlarla məsləhətləşirlər, onların icazəsi olmadan heç nə etmirlər. Beləcə keçmiş kolonial, indi isə bəzi neokolonial ölkələr bu tərzdə yaşamağa və düşünməyə alışıblar. Bu, onların şüurunda dərin kök salıb. Bunu Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev “Rossiya Seqodnya” beynəlxalq media qrupunun baş direktoru Dmitri Kiselyova müsahibəsində deyib. O bildirib ki, prinsipcə, bizim Fransa ilə heç vaxt problemimiz olmayıb. Hətta deyərdim ki, Fransa ilə hər hansı bir Avropa ölkəsindən daha çox əməkdaşlıq edirdik. Bu, Fransada Makronun hakimiyyətə gəlişinə qədər idi. Mənim atam 1993-cü ildə prezident seçildikdən sonra ilk rəsmi səfərini Fransaya edib. Çünki onlar birinci olaraq onu dəvət edirdilər. Mən prezident olduqda, 2003-cü ildə, həmçinin ilk ölkə olaraq Fransadan dəvət aldım və birinci səfərim bu ölkəyə oldu. Sonra biz fəal əməkdaşlıq edirdik, burada çoxlu fransız şirkəti işləyirdi. Bizdə Fransanın 13 şəhəri ilə qardaşlaşmış şəhərlər var. 

Siyasi şərhçi Aqşin Kərimov “Sherg.az”a söyləyib ki, Fransa Emmanuel Makronun uğursuz siyasəti nəticəsində dünya səhnəsində gücünü itirir:

“Parisin iddialı təsir rıçaqlarının azalmasında Azərbaycanın da mövqeyi və oynadığı rol danılmazdır. Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyev də bunu diplomatik-siyasi leksikonla qeyd edir. Bu mənada Prezident İlham Əliyevin bəyanatlarını Fransanın qlobal səhnədə və regional tabloda tənəzzülü kontekstində görməliyik. Bakı çalışır ki, Parisin Cənubi Qafqazın dizaynında, təhlükəsizlik konfiqurasiyasında ambisiyalı formada yeri olmasın. Cənab İlham Əliyev Fransaya əslində konstruktiv əməkdaşlıq və qaşılıqlı hörmətə əsaslanan münasibətlər sistemi təklif edir. Parisin bundan imtina edib Ermənistana hərbi-siyasi dəstək göstərəcəyi təqdirdə isə o, Azərbaycanın liderliyi ilə formalaşan regional quruluşlardan və formatlardan kənarda qalacaq. Digər tərəfdən Fransanın nüfuz itkisi təkcə Afrika ilə məhdudlaşmır, ümumilikdə o, elə NATO-nun özündə də etibar edilməyən faktiki status qazanıb. 

Beləliklə, Azərbaycan NATO ilə əməkdaşlığı dərinləşdirərkən və Cənubi Qafqazın təhlükəsizlik siyasətində dominant mövqedən çıxış edərkən Fransanın xarici siyasət doktrinası daha da parçalanır və o, uğursuzluq uçurumuna yuvarlanır. 

Fransa əslində Cənubi Qafqazda fəallıq iddialarını göstərməklə qlobal arenadakı proseslərə bu region üzərindən dərindən qarışmağa çalışır. Ancaq onun mövqeyi regional eskalasiyaya yönəldiyindən Azərbaycan strateji müttəfiqi Türkiyə və müxtəlif tərəfdaşları ilə Parisin məxfi gündəliyini aşındırmağa nail olur”.