“Qadınların iqlim və enerji siyasətində iştirak imkanları artıb” Könül Nurullayeva

“Hazırda dövlət qulluğunda qadınların təmsilçiliyi 30 faiz səviyyəsindədir. Bu göstərici əvvəlki illərlə müqayisədə artım dinamikası nümayiş etdirir ki, bu da ölkədə gender bərabərliyinin təmin olunması istiqamətində müsbət meyllərin mövcudluğunu göstərir”. SİA xəbər verir ki, bu sözləri Milli Məclisin deputatı Könül Nurullayeva Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin 2024-cü il üzrə məlumatının müzakirəsi zamanı çıxışında belə deyib. O, bildirib ki, ölkəmizdə gender balansına yönəlik səyləri nəzərə alaraq, rəhbər vəzifələrdə gender balansının təmin olunması məqsədilə dövlət və bələdiyyə strukturlarında gender kvotalarının tətbiqi müzakirə olunmalıdır.

Erkən nikahlara da toxunan deputat qeyd edib ki, mövcud statistika bu sahədə azalma tendensiyasının müşahidə olunduğunu göstərir. Lakin, erkən nikah halları müəyyən bölgələrdə yenə də aktuallığını qoruyur: “Təəssüf ki, erkən nikahlar təkcə uşaqların təhsil və inkişaf hüquqlarını pozmur, həm də onların gələcək həyatlarına ciddi zərbə vurur. Erkən nikahlarla mübarizə məqsədilə regionlarda hədəfli maarifləndirmə kampaniyaları genişləndirilməli, məktəblərdə bu məsələyə dair mütəmadi təlimlər keçirilməlidir".

Deputat məişət zorakılığı ilə bağlı vəziyyətə də diqqət çəkib. Bildirib ki, məişət zorakılığı hallarında zərərçəkmişlə zorakılıq törədən arasında barışdırma mexanizminin aradan qaldırılması müsbət bir addım kimi qiymətləndirilə bilər: “Bu dəyişiklik zorakılığın cəzasız qalmasının və təkrarlanmasının qarşısını almağa, eyni zamanda zərərçəkmiş şəxslərin hüquqlarının daha effektiv qorunmasına xidmət edir. Hazırda məişət zorakılığına qarşı mübarizə çərçivəsində mühafizə orderlərinin tətbiqi praktikası da genişlənmişdir. Xüsusilə icra hakimiyyətləri tərəfindən əvvəllər 30 gün müddətinə verilən mühafizə orderlərinin artıq 60 gün müddətinə tənzimlənməsi zərərçəkmiş şəxslərin təhlükəsizliyinin təmin olunması baxımından mühüm və müsbət bir addım hesab olunur. Bu yanaşma, zorakılıq hallarına qarşı daha təsirli müdafiə mexanizmlərinin tətbiqini və zərərçəkmişlərin hüquqlarının real şəkildə qorunmasını təmin edir. Lakin mövcud müsbət dinamikanın davamlılığını təmin etmək məqsədilə kompleks tədbirlərin davam etdirilməsi zəruridir. Belə ki, bu sahədə hüquqi mexanizmlərlə yanaşı, sosial müdafiə, psixoloji dəstək və sığınacaq imkanları da genişləndirilməlidir".

K.Nurullayeva gender bərabərsizliyi və iqlim dəyişikliyi məsələlərinə də toxunub. Onun sözlərinə görə, ölkəmizdə iqlim dəyişikliklərinin kənd təsərrüfatı, su ehtiyatları və ekosistemlər üzərindəki təsirləri xüsusilə bölgələrdə yaşayan qadınların həyatına birbaşa təsir göstərir: “Qadınlar, xüsusən də kənd yerlərində, ailənin ərzaq təminatı, su və enerji resurslarının idarə olunmasında mühüm rol oynayırlar və bu da onları iqlim dəyişikliklərinə qarşı daha həssas edir. Sevindirici haldır ki, Energetika Nazirliyində çalışan əməkdaşların 47 faizini qadınlar təşkil edir və bu, qadınların iqlim və enerji siyasətlərində iştirakına imkan yaradır. Lakin qadınların iqlim siyasətində və qərarvermə proseslərində daha geniş iştirakını təmin etmək, genderə həssas strategiyalar hazırlamaq və bu sahədə maarifləndirməni artırmaq üçün işlər görülməlidir. Bu istiqamətdə irəliləyişin davamı üçün regionlarda qadınların iştirakı ilə iqlimə davamlılıq mövzusunda təlim proqramlarının təşkili və onların yerli layihələrin hazırlanmasına cəlb olunması məqsədəuyğundur".

“Qadınların və uşaqların hüquqlarının təmin olunması, onların sosial rifahı və cəmiyyətdə tam iştirak imkanlarının yaradılması mühüm əhəmiyyət kəsb edir” deyən K.Nurullayeva qeyd edib ki, bu sahədə birgə əməkdaşlıq və qətiyyətli addımlar vacibdir: “Qanunlar təkmilləşdirilərkən bu başlıqları nəzərə alaraq addımlar atmaq lazımdır. Amma ən önəmlisi qanunların işləmə mexanizminin düzgün hədəfə yönəlik formalaşdırılması və onların icrasına nəzarət mexanizmlərinin gücləndirilməsi çox vacibdir. Və ümumilikdə, bu yalnız qanunvericilik məsələsi deyil, sosial ədalət prinsipidir".