“Qaraciyər sirrozu vaxtında diaqnoz və sağlam həyatla qarşısı alınan təhlükə” ŞƏRH EDİLDİ

"Qaraciyər sirrozu, insan orqanizmində həyati əhəmiyyət daşıyan orqanlardan biri olan qaraciyərin toxumasının zədələnməsi və bu zədələnmiş toxumanın yerinin çapıq (fibroz) toxuması ilə əvəz olunması nəticəsində yaranan ciddi bir xəstəlikdir". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında Səhiyyə Nazirliyinin həkim eskperti Zakir Quliyev deyib.

Onun sözlərinə görə, bu proses qaraciyərin əsas funksiyalarının tədricən zəifləməsinə, orqanizmin ümumi fəaliyyətinə mənfi təsir göstərən ağır fəsadların yaranmasına gətirib çıxarır: "Sirrozun yaranmasına bir çox amillər səbəb ola bilər. Ən geniş yayılmış səbəblər sırasında spirtli içkilərin uzunmüddətli qəbulu, virus mənşəli hepatitlər (xüsusilə hepatit B və C), autoimmun hepatit, bəzi infeksiyalar, ürək çatışmazlığı və qaraciyərin piylənməsi (yağlanması) göstərilir. Bu amillər nəticəsində normal qaraciyər hüceyrələri zədələnir, onların yerini çapıq toxuması tutur və bu, orqanın bərpa olunma qabiliyyətini azaldır.

Xəstəliyin əlamətləri hər bir insanda fərqli şəkildə özünü göstərə bilər. Bəzi hallarda xəstəlik uzun müddət simptomsuz gedir və yalnız irəliləmiş mərhələdə aşkar olunur. Sirrozun ən təhlükəli ağırlaşmalarından biri qanaxmadır, xüsusilə də mədə-bağırsaq sistemindən olan daxili qanaxmalar həyati təhlükə yarada bilər. Digər ağırlaşmalar sırasında hepatoensefalopatiya (qaraciyər funksiyasının pozulması nəticəsində yaranan şüur pozuntuları), assit (qarın boşluğunda maye toplanması) və qaraciyər xərçəngi (hepatosellular karsinoma) qeyd olunur.

Qaraciyər sirrozunun qarşısını almaq üçün bir sıra profilaktik tədbirlər vacibdir. Əvvəla, spirtli içkilərdən tamamilə uzaq durmaq, sağlam qidalanmaq və artıq çəki ilə mübarizə aparmaq lazımdır. Bundan əlavə, hepatit viruslarına qarşı mütəmadi tibbi müayinədən keçmək, vaxtında müalicə almaq və qaraciyər funksiyasını göstərən analizləri (ALT, AST, GGT və s.) periodik şəkildə yoxlatdırmaq tövsiyə olunur. Nəticə etibarilə, qaraciyər sirrozu tədricən inkişaf edən, lakin vaxtında diaqnoz və düzgün müalicə ilə nəzarət altında saxlana bilən xəstəlikdir. Mütəmadi tibbi nəzarət, sağlam həyat tərzi və düzgün profilaktika bu xəstəliyin ağırlaşmalarının qarşısını almaqda əsas rol oynayır".