"Neftin 1 dollar ucuzlaşmasından gündə 500 min dollar itiririk" İqtisadçı

“Məlum olduğu kimi, neftin qiyməti 70 dollara qədər enib. ABŞ-ın OPEK+dən istəkləri də bu məsələdə təsirini göstərməyə başlayır. OPEK+ ölkələri aprel ayından başlayaraq hasilatı artırmağa başlayacaqlar, könüllü şəkildə getdikləri hasilat azalmasını geri çəkəcəklər. Bu isə mərhələli şəkildə bazara 2,2 mln. barel neftin əlavə olaraq daxil olması deməkdir. İki borudan asılı olan Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün gələcəkdə problemlər yaranacağı açıq görünür. Doğrudur, neftin qiymətinə günlük yox, ortalama baxmaq lazımdır. Hələlik 2025-ci ilin ilk 2 ayında orta qiymət 80 dollara yaxın olub. Amma, martın sonuna kimi bu rəqəm 72-73 dollara, apreldə isə 70 dollardan aşağı düşə bilər. Bu isə o deməkdir ki, 2025-ci ilin ilk yarısını büdcədə nəzərdə tutulan neftin ortalama 70 dollar səviyyəsinə yaxın tamamlasaq da, 2025-ci ilin ikinci yarısında qiymətlər 70 dollardan aşağı düşə, ilin sonuna orta qiymət 60-65 dollar koridorunda sabitləşə bilər ki, bu da ölkəmiz üçün heç də yaxşı deyil”.

Bunu Bakupost.az -a REAL sədri, iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli deyib.

O bildirib ki, ilin iki ayını götürsək, “Azeri Light"ın ortalama qiymət 70 dollardan yuxarı olub. Burada vacib məqamlardan biri, neftin qiymətinin yalnız iqtisadi amillərlə deyil, həm də qlobal proseslərlə bağlı olmasıdır. Əgər eniş tendensiyası davam edərsə, bu, müxtəlif sahələrdə müəyyən çətinliklərə səbəb ola bilər. Lakin bazarda tarazlıq və ya mümkün müdaxilələr nəticəsində vəziyyətin hansı istiqamətə dəyişəcəyi hələlik tam dəqiq deyil.

İqtisadçının sözlərinə görə, neftin qiymətinin hər 1 dollar düşməsi, günlük olaraq Azərbaycanın valyuta gəlirlərinin 500 min dollar azalması deməkdir. Yəni, ilin sonuna illik ortalama qiymət 65 dollar olsa, bu gündə 2,5 mln., ayda 75 mln., ilə isə 900 mln. dollar daha az valyuta daxil olması deməkdir. Amma, bu da son deyil, neft şirkətlərinin qiymətin enməsinə görə qazancları, gəlirləri, mənfəəti azalacaq ki, bu da onların vergi şəklində büdcəyə ödədiyi vəsaitin düşməsinə səbəb olacaq:

“Neftin qiymətinin aşağı düşməsi bizim valyuta gəlirlərimizi azaldan faktora çevrilir. Azərbaycan neftinin ortalama qiyməti təxminən 78 -79 dollar civarındadır ki, bu kifayət qədər komfortludur. Ortalama qiymət 70-dən aşağı düşəndən sonra Azərbaycanda problem başlayacaq. Bu o deməkdir ki, hətta mart ayında 70 dollara düşsə və yaxud da aprel ayında 65 dollara da düşsə, may ayında bizim yenə də ortalama qiymətimiz 70 dolların üstündə olacaq. Maydan başlayaraq, qiymətin aşağı düşməsi tendensiyası davam edərsə, bu, artıq ciddi problemdir və Azərbaycanda ciddi problemlərə, dövlət gəlirlərində valyuta daxilolmalarının azalmasına gətirib çıxaracaq”.

Sevinc,

BakuPost