Slovakiyada dil qanununa edilən dəyişiklik macarların hüquqları ilə bağlı narahatlıqlara yol açdı

Slovakiyanın dil qanunvericiliyinə təklif edilən dəyişiklik Bratislava və Budapeşt arasında diplomatik münasibətlərdə gərginliyə səbəb ola bilər.

Gununsesi.info euroneswə – ə istinadən xəbər  verir ki, Slovakiyada ictimai yerlərdə azlıqların dillərindən istifadəni məhdudlaşdıran qanun layihəsi ölkədəki macar əhalisinin hüquqları ilə bağlı narahatlıqları artırıb.

Yerli medianın məlumatına görə, Slovakiyanın mövcud dil qanununa təklif edilən düzəlişdə ictimai işarə və reklamlarda ilk növbədə slovakca mətnin olması və azlıqların dillərinin ictimai nəqliyyatda və poçt şöbələri kimi yerlərdə qadağan ediləcəyi bildirilir. Qanunvericiliyi pozan şəxslər 15 min avroya qədər cərimələnə bilər.

Slovakiya 2009-cu ildə də bənzər dəyişiklik edərək, Slovak dilini dövlət qulluqçuları üçün məcburi dilə çevirərək Macarıstanla diplomatik gərginliyə yol açmışdı.

İki keçmiş kommunist ölkə Slovakiyanın Macar azlığına baxışı və rəftarına görə dəfələrlə qarşı-qarşıya gəlmiş, lakin NATO və Aİ üzvləri arasındakı münasibətlər Macarıstan Baş naziri Viktor Orban və onun slovakiyalı həmkarı Robert Fikonun oxşar millətçi mövqeləri səbəbindən son zamanlarda yaxşılaşmışdır.

Slovakiyanın müxalifətçi deputatları və insan haqları üzrə ekspertlər bu son qanun layihəsinin 2009-cu il düzəlişindən daha sərt olduğunu və bunun biznesə zərər verə biləcəyindən, ölkənin rəqabət qabiliyyətini azaldacağından və Aİ-nin tənqidinə səbəb ola biləcəyindən narahat olduqlarını bildiriblər.

“Slovakiyanın Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən hazırlanan dil qanununa düzəliş absurddur, macar azlığına yönəlib və Slovakiyanı 1990-cı illərə qaytarır”, – Azadlıq və Həmrəylik Partiyasının deputatı Rene Parak son mətbuat konfransında deyib.

“Millətçiliklə yoğrulmuş bu qanun ölkə əhalisinin öz ana dillərində sərbəst şəkildə məlumat yaymaq və almaq hüquqlarını tez-tez məhdudlaşdırdı və hələ də məhdudlaşdırır” – o, əlavə edib.

Slovakiya Milli Partiyasından Slovakiyanın mədəniyyət naziri Martina Şimkoviçova bu cür narahatlıqları rədd edib və bildirib ki, düzəliş layihəsi “dövlət dilinin statusunu möhkəmləndirəcək və effektiv dövlət nəzarətini təmin edəcək”.

Macarıstanın xarici işlər naziri Peter Szijjarto yerli mətbuata verdiyi açıqlamada Slovakiya parlamentinin sədri Peter Jiqa ilə görüşdüyünü və Slovakiyanın dil qanununa edilən hər hansı dəyişikliyin ölkədəki macar azlığının hüquqlarına təsir etməyəcəyinə dair təminat aldığını bildirib.

Son siyahıyaalma məlumatlarına görə, Macarlar Slovakiyanın 5,4 milyonluq əhalisinin təxminən 8 faizini təşkil edir ki, bu da onları ölkənin ən böyük azlığı edir. Budapeşt I Dünya Müharibəsindən sonra dağılana qədər Slovakiyanı Avstriya-Macarıstan imperiyasının tərkibində idarə etdi.

Günel Həsənova

Gununsesi.info