Şopenhauer də dahidir ETİBAR ƏLİYEV YAZIR

Təəssüflər olsun ki, bizim Ali məktəblərdə “Klassik alman fəlsəfəsi” yetərincə tədris olunmur. Bu istiqamətin görkəmli nümayəndələrindən biri Artur Şopenhauerdir. Böyük filosof yazır:

“Yalnız indiki zaman həqiqi və gerçəkdir, o, real şəkildə dolu zamandır və bizim varlığımız yalnız indiki zamanda mövcuddur. Məhz buna görə də gümrah şəkildə ona tərəf addımlamaq, deməli, babat, birbaşa pislikdən, yaxud dərd-qüssədən azad saatlardan şüurlu şəkildə istifadə etmək lazımdır, yəni keçmişdə həyata keçməmiş arzularla və yaxud gələcək haqqında həyəcanlı xəyallarla qan qaraltmaq lazım deyil.

Elə bu məqsədlə də bilməliyik ki, bugünkü gün bir dəfə yaşanır və heç vaxt geri qayıtmır. Amma bizə elə gəlir ki, sanki o, sabah təkrar olunacaqdır. Lakin sabah yenə də yalnız bir dəfə yaşanan gün kimi gəlir. Hər bir gün həyatın bölünməz, buna görə əvəzolunmaz hissəsidir.

Biz həyatın üç ali səadətini zamanında başa düşmürük: sağlamlıq, gənclik və azadlıq. Nə qədər ki, onlar bizdə var, biz onları dərk etmir və dəyərini bilmirik və yalnız itirdikdən sonra onların qədrini bilirik. Həyatımızda hansı günün xoşbəxt gün olmasını bədbəxt günlər baş verəndə anlayırıq.

Bir çox şeylər isə bizə bəxşiş kimi verilib, onları özümüz qazanmırıq. Bunların birincisi istedad -qeyri-adi qabiliyyətdir. Bu hədiyyənin qədrini bilmək və ona layiq olmaq lazımdır. Belə hədiyyələrdən digəri sevməkdir. Heç bir məşq və cəhd kimisə sənə sevdirə bilməz. Vətən və ana sevgisi də bizə verilmiş bəxşişlərdəndir”.

Etibar Əliyev