Sosioloq ərini döyən qadınlara səsləndi: Kişinin gözü qarşısında...

Uzun illərdir ki, cəmiyyətdə qadına qarşı şiddət mövzusu gündəmdədir və bu halların qarşısının alınması üçün müxtəlif sosial çağırışlar edilir. Lakin son dövrlərdə fərqli bir mənzərə də ortaya çıxır – ailə içində zorakılığa məruz qalan təkcə qadınlar deyil, kişilər də bu problemdən əziyyət çəkirlər. Artıq bəzi qadınlar da öz ərlərinə qarşı fiziki və psixoloji zorakılıq göstərir. Bu hallar isə cəmiyyət tərəfindən birmənalı qarşılanmır, çox zaman ya zarafat kimi qəbul olunur, ya da ciddi problem kimi görülmür.

Bəs qadınların kişilərə qarşı şiddət göstərməsi halları niyə artır və bu hadisələrin cəmiyyətə kök salmasının əsas səbəbi nədir?

“Yeni Sabah” məsələni sosioloq Mail Yaqubla müzakirə edib. Ekspert sözügedən hallara belə münasibət bildirib: Dominos pizza

“Təəssüf ki, bəzi hallarda cəmiyyətdə gözlənilməz və ağrılı hadisələrlə qarşılaşırıq. Ənənəvi olaraq, istər dünyada, istərsə də ölkəmizdə daha çox kişilərin qadınlara qarşı zorakılığı müzakirə olunur. Bu, həm mənəvi, həm də fiziki zorakılıq formalarında özünü göstərir və uzun illərdir ki, sosial müzakirələrin əsas mövzusudur. Lakin məsələnin bir başqa — çox da görünməyən tərəfi də var: qadınların kişilərə qarşı göstərdiyi zorakılıq.

Bu cür hallar adətən mənəvi-psixoloji zorakılıq kimi özünü göstərir. Bəzi hallarda qadın, kişini təzyiq altında saxlamaq üçün emosional manipulyasiyalara əl atır. Məsələn, “əgər mənə bunu etməyə icazə verməsən, özümə qəsd edərəm” kimi ifadələr, psixoloji təsir vasitəsi kimi istifadə olunur. Bəzən qadın, kişinin ona qarşı olan sevgisindən və səmimi münasibətindən sui-istifadə edir. Bu isə nəticədə kişinin psixoloji durumuna, şəxsi həyatına və hətta hüquqi vəziyyətinə mənfi təsir göstərir”.

Müsahibimiz vurğulayıb ki, bunun qarşısını almaq üçün artıq cəmiyyətdə "qadın haqlıdır" və ya "kişi haqlıdır" kimi yanaşmalar aradan qaldırılmalı, məsələ insan faktoru üzərində qiymətləndirilməlidir:

“Zorakılıq edən şəxs, cinsindən asılı olmayaraq tənqid olunmalı və məsuliyyət daşımalıdır. Tənbeh deyərkən burada söhbət cəzalandırmadan yox, ictimai qınaq və tənqiddən gedir. Cəmiyyət olaraq yalnız bir tərəfi müdafiə etməklə ədalətli nəticələrə gələ bilmərik. Çünki zorakılıq cins tanımır — haqsız olan kimdirsə, onun davranışı ictimai şəkildə pislənməlidir.

Ən əsası isə odur ki, bu cür hallarda ailədaxili münasibətlərin sağlamlaşdırılması, insan hüquqlarının qorunması və qarşılıqlı hörmət mədəniyyətinin formalaşdırılması əsas hədəf olmalıdır. Cəmiyyətin inkişafı üçün hər kəs, istər qadın, istər kişi, eyni hüquq və məsuliyyət daşıdığını dərk etməlidir”.

Aytac Əliyeva