Icma.az
close
up
RU
“Spirit”: ABŞ ın ən bahalı bombardmançısı

“Spirit”: ABŞ ın ən bahalı bombardmançısı

Xalq qazeti portalından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər yayır.

B‑2 — 18 ton silah daşıyır, radarlarda görünmür və 16 nüvə bombasını hədəfə çatdırıb geri qayıda bilir

ABŞ-ın “Northrop B-2 Spirit” bombardmançısı müasir dövrün ən mürəkkəb, bahalı və texnoloji cəhətdən inkişaf etmiş hərbi təyyarələrindən biridir. Bu unikal hava gəmisi radarlarda demək olar ki, görünmür, nüvə və yüksək dəqiqlikli silah sistemləri daşıyır və 9600 km məsafəni yanacaq doldurmadan qət edə bilir.

ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin istifadəsində olan bu təyyarə sonuncu dəfə 2025-ci ildə İranda nüvə obyektlərinə endirilmiş zərbələrdə iştirak edib. Daha əvvəl isə Yuqoslaviya, Əfqanıstan, İraq, Liviya və Yəmən kimi münaqişə bölgələrində dəfələrlə istifadə olunub.

 Əsas xüsusiyyətlər

·         “Uçan qanad” sxemi ilə hazırlanmış ilk ağır seriyalı təyyarə

·         18 ton yükdaşıma qabiliyyəti: 16 nüvə bombası və ya 80 adi bomba

·         Radarlara görünməzlik – stels texnologiyası və xüsusi forması sayəsində

·         9600 km məsafəni yanacaq doldurmadan uçmaq imkanı

·         Cəmi 21 ədəd istehsal olunub

·         Dəyəri – 1998-ci il qiymətlərinə görə 1,16 milyard dollar, bu gün üçün 2–2,5 milyard dollar

Texnologiyanın zirvəsi: B‑2 Spirit necə işləyir?

“Spirit”in korpusu radiosiqnalları udan xüsusi kompozit materialdan hazırlanıb. Mühərrikləri korpusun içərisinə yerləşdirilib və S-şəkilli hava kanalları vasitəsilə qidalanır. Bu, həm infraqırmızı görünməni azaldır, həm də radar əks-sədasını minimuma endirir. 

Əlavə olaraq, B‑2 Spirit iki pilotla idarə olunur və 15 min metrə qədər hündürlüyə qalxa bilir. Təyyarə nüvə silahları, yüksək dəqiqlikli JDAM bombaları, klaster sursatlar və qanadlı raketlərlə təchiz edilə bilər. Hər döyüş missiyası üçün yüklənən silah arsenalı taktiki məqsədə uyğun seçilir.

İstehsal və xidmət tarixi

Layihə 1979-cu ildə “perspektiv strateji bombardmançı” proqramı çərçivəsində başladı. Finalda Northrop/Boeing konsorsiumu Lockheed/Rockwell komandası üzərində qələbə qazandı. İlk prototip 1988-ci ildə təqdim edildi, və 1989-cu ildə ilk uçuşunu həyata keçirdi.

Bütün B‑2-lər Kaliforniyanın Palmdale şəhərində istehsal olunub və hazırda Missuri ştatındakı Uaytmen hərbi bazasında yerləşdirilir.

Döyüş tarixçəsindən seçmələr

·         1999 – Yuqoslaviya: 50 döyüş uçuşu, 600-dən çox yüksək dəqiqlikli bomba

·         2001 – Əfqanıstan: 44 saatlıq fasiləsiz uçuş

·         2003 – İraq: Uaytmen və Diego-Qarsiya bazalarından 49 döyüş uçuşu

·         2011 – Liviya: ABŞ-dan havalanaraq Afrikada zərbə endirdi və geri qayıtdı

·         2017 – Liviya: 100-dən çox idarə olunan bomba ilə terrorçulara zərbə

·         2024 – Yəmən: yeraltı silah anbarlarına hədəfli hücum

·         2025 – İran: nüvə obyektlərinə GBU-57 ağır bombaları ilə zərbə

Müasirlik və modifikasiyalar

B‑2 Spirit 2008–2024 illəri arasında bir neçə dəfə təkmilləşdirilib:

·         Silah sistemlərinin yenilənməsi – hərəkətli hədəflərə qarşı daha dəqiq zərbə

·         Yeni radar sistemi AN/APQ‑181 – daha geniş tezlik diapazonu və dəqiqlik

·         Yeni rabitə və naviqasiya sistemləri – təhlükəsiz peyk əlaqəsi

·         Materialların dəyişdirilməsi – vibrasiya və istiliyə qarşı davamlılıq

Dünyanın ən bahalı təyyarəsi

Rəsmi məlumatlara görə, bir ədəd B‑2 Spirit bombardmançısının dəyəri 1,16 milyard ABŞ dollarıdır (1998 qiymətləri ilə). Bu rəqəm bu gün üçün təxminən 2–2,5 milyard dollara bərabərdir və onu dünyanın ən bahalı hərbi təyyarəsi statusuna yüksəldir.

Simvolik adlar və gələcəyə baxış

Prototip təyyarə “Spirit of America” adını daşıyırdı. Digər B‑2-lər isə adətən ABŞ ştatlarının adını daşıyır: “Spirit of Missouri”, “Spirit of California” və s. ABŞ Müdafiə Nazirliyi yaxın gələcəkdə B‑2 Spirit-lərin yerini B-21 Raider bombardmançıları ilə əvəzləməyi planlaşdırır. Amma hazırda “Spirit” hələ də ABŞ-ın strateji üstünlüyünün havadakı simvoludur.

S.ELAY

XQ

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:64
embedMənbə:https://xalqqazeti.az
archiveBu xəbər 06 İyul 2025 22:09 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Vaqif Poeziya Günləri milli bir şifrədir Aqşin Yenisey

17 İyul 2025 05:32see142

Biz dəyərlərimizlə bir birimizə bağlıyıq

17 İyul 2025 10:35see133

Velosipedlərin parklanması üçün konstruksiyaların alınmasına bu qədər vəsait sərf ediləcək

17 İyul 2025 12:51see126

Putin Zelenskini görüşə çağırır, Ukrayna lideri isə “yox”deyir PƏRDƏARXASI MƏQAMLAR KONKRET

18 İyul 2025 15:15see118

Azərbaycan, Türkiyə və Amerika İsrailə təzyiq göstərəcəklər Sərdar Cəlaloğlu

17 İyul 2025 16:11see117

Çində imtahanda aşağı bal topladığına görə oğlan evdən qovuldu

18 İyul 2025 02:01see116

Liderlər Şuşanın Daşaltı kəndində GÖRÜNTÜLƏR

17 İyul 2025 12:12see115

“Qardaşlıq, mehriban qonşuluq və əməkdaşlıq”

17 İyul 2025 07:44see115

Bakıda ikimərtəbəli evdə GÜCLÜ YANĞIN

17 İyul 2025 12:42see114

66 yaşlı ingilisin əməli cəzasız qalmayıb...

18 İyul 2025 21:37see114

Orban: Ukrayna münaqişəsinin həlli üçün Putin və Tramp arasında görüşün keçirilməsi zəruridir

18 İyul 2025 02:19see114

Paşinyan Dövlət Nəzarət Xidmətinin rəhbərini istefaya göndərdi

17 İyul 2025 16:54see113

Dondurma adı ilə buzlanmış süd satılır AÇIQLAMA

17 İyul 2025 18:19see113

“Qarabağ” “Barselona”nın sabiq hücumçusu ilə danışıqlar aparır EKSKLÜZİV

17 İyul 2025 10:04see112

12 milli, 4 klub Sumqayıta gəlir Dünya Qadın Seriyası

17 İyul 2025 12:09see112

Berdiməhəmmədovun səfəri regional əməkdaşlığa töhfə verəcək” MÜNASİBƏT BİLDİRİLDİ

17 İyul 2025 12:38see112

Dollarla bağlı rezonans doğuran tələb Dəyişikliklər ola bilər

17 İyul 2025 09:10see112

Mbappe ilə bağlı araşdırmalar aparılır Polisə rüşvət verib?

17 İyul 2025 12:03see112

Prezident və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Natəvan, Bülbül və Üzeyir Hacıbəylinin güllələnmiş heykəllərinə baxıb

17 İyul 2025 13:34see111

Naxçıvanın enerji sistemi yenidən qurulur

17 İyul 2025 11:44see110
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri