Sülh sazişinin imzalanması 2025 ci ilin ikinci yarısına real görünür

Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər naziri - Bayramov və Mirzoyanın Antalya Diplomatiya Forumu çərçivəsindəki görüşü həm simvolik, həm də praktik baxımdan əhəmiyyətli bir hadisədir. Bu görüşü aşağıdakı əsas məqamlar üzərindən şərh etmək və gələcək üçün bəzi proqnozlar vermək olar:

Antalyadakı dialoq Ermənistan və Azərbaycanın sülh prosesinə verdiyi siyasi və diplomatik iradənin davam etdiyini göstərir. Görüşün Forum kimi çox tərəfli bir platformada baş tutması isə beynəlxalq vasitəçilərə və ictimaiyyətə "danışıqlar davam edir" mesajıdır.

Bayramov və Mirzoyan arasında əvvəlki görüşlərdə olduğu kimi, bu dəfə də sülh sazişinin mətninə dair texniki və hüquqi detallara toxunulduğu ehtimal olunur. ADF kimi forumlarda açıq qarşıdurmadan çox, sülhə yönəlik ritorika hakim olur, bu da müsbət əlamətdir.

Forumda hər iki tərəfin yüksək səviyyədə təmsil olunması və qarşılıqlı görüş keçirməsi, ictimaiyyətə və beynəlxalq tərəfdaşlara “normallaşma prosesi davam edir” mesajını verir. Bu həm də Ermənistan-Türkiyə, Azərbaycan-Ermənistan paralel normallaşmalarına da müsbət təsir edə bilər.

Beləliklə sülh sazişinin imzalanması 2025-ci ilin ikinci yarısına real görünür. Əgər tərəflər texniki detallar və sərhədlərin müəyyənləşməsi ilə bağlı razılaşa bilsələr, yay sonuna və ya payızın əvvəlində sülh müqaviləsinin imzalanması mümkündür.

Amma bir məsləni də vurğulayaq  ki, Zəngəzur dəhlizi məsələsi prosesdə gərginlik yarada bilər:

Mirzoyanın son açıqlamaları göstərir ki, yol məsələsində hələ fikir ayrılıqları var. Bu məsələ sülh müqaviləsinin son təsdiq mərhələsinə qədər danışıqların əsas mübahisə nöqtəsi olaraq qalacaq.

Bütün hallarda ən yüksək ehtimal odur ki, Türkiyə vasitəçilikdə aktiv rol oynaya bilər.

Forumun Antalyada keçirilməsi və Türkiyənin həm Ermənistanla, həm də Azərbaycanla dialoqu inkişaf etdirməsi onu potensial vasitəçi və ya zəmanətçi tərəf kimi önə çıxarır.

Nəhayyət sonda qeyd etmək olar ki, bu cür görüşlərdən sonra tərəflər öz ictimaiyyətlərinə "irəliləyiş var" mesajı verməyə başlayır. Bu da toplumlararası münasibətlərin uzunmüddətli bərpası üçün zəmin yaradır.