Süni intellektin inkişafı cəmiyyəti hansı təhlükələrə ata bilər? EKSPERTDƏN AÇIQLAMA FOTO

Son illərdə Azərbaycanda süni intellekt texnologiyalarına maraq artıb. Dövlət qurumları və bizneslər bu texnologiyadan məlumat analizi, avtomatlaşdırma və müşahidə sistemlərində istifadə edirlər. Vətəndaşlar isə gündəlik işlərdə və şəxsi məsələlərdə süni intellektə əsaslanan alətlərdən yararlanırlar.

Bu, bir tərəfdən rahatlıq və effektivlik gətirsə də, digər tərəfdən yanlış istifadə hallarında risklər yarada bilər. Xüsusilə süni intellektin dediklərinə şərtsiz inanmaq təhlükəlidir. Ona görə də bu texnologiyanın düzgün istifadəsi və məlumatların yoxlanması vacibdir.

Bəs Azərbaycanda süni intellektin yayılması daha çox fayda gətirir, yoxsa təhlükə yaradır?

Mövzu ilə bağlı İKT üzrə mütəxəssis Elvin Abbasov Avtosfer.az-a açıqlamsında bildirib ki, bununla bağlı deyə bilərik ki, hazırda Azərbaycanda bir çox dövlət qurumları və biznes strukturları müxtəlif internet alətlərindən və süni intellekt əsaslı texnologiyalardan kiçik layihələr və tədbirlər çərçivəsində istifadə edirlər:

“Məlumatların təhlili, müşahidə kameralarından gələn görüntülərin analizi, böyük məlumat kütlələrinin emalı, statistik hesabatların hazırlanması, məlumatların uyğunlaşdırılması və proseslərin avtomatlaşdırılması kimi sahələrdə süni intellekt texnologiyalarından yararlanırlar.
Dövlət bir neçə ildir ki, bu sahədə pilot və lokal miqyaslı layihələr həyata keçirir. Həmçinin, bizneslər də artıq daxili idarəetmə sistemlərində süni intellektə əsaslanan həllərdən istifadə etməyə başlayıblar.

Vətəndaşlar arasında da süni intellektə, xüsusən də süni dil modellərinə maraq artıb. Dövlət qurumlarında əməkdaşlar, biznes sahibləri və adi insanlar şəxsi məsələlərini həll etmək üçün bu texnologiyalardan istifadə edirlər. Məsələn, CV hazırlanması, məktubların tərtibi, sənəd analizi kimi işlərdə süni intellekt alətlərindən faydalanırlar. Bu, müsbət və təqdirəlayiq haldır.

Lakin burada vacib məqam ondan ibarətdir ki, vətəndaşlar başa düşməlidirlər: süni intellekt nədir, hansı sahələrdə faydalı ola bilər və hansı hallarda səhv və ya yanlış məlumat verə bilər.

Bəzən görürük ki, insanlar süni intellekt alətlərini həkim, müəllim və ya hüquqşünas kimi qəbul edirlər. Bəzi insanlar isə bu texnologiyaların dediyi hər şeyi sorğusuz-sualsız qəbul edirlər. Bu isə ciddi problemlər yarada bilər”.

Ekspert, həmçinin, qeyd edib ki, vətəndaş anlamalıdır ki, süni intellektin verdiyi məlumatlar hansı mənbəyə əsaslanır, bu məlumatlar nə dərəcədə doğrudur, necə dəqiqləşdirilə bilər? Məsələn, bəzi insanlar süni intellektdən pəhriz proqramı alır, bəzi insanlar isə ondan texniki cihazlar alarkən məsləhət istəyirlər. Bu hallarda, süni intellektin dediklərinə tam inanmaq düzgün deyil, məlumatın doğruluğunu yoxlamaq vacibdir.

Süni intellekt faydalı bir alətdir, amma ondan necə istifadə etməyi, verdiyi məlumatı necə yoxlamağı bilməliyik. Əgər vətəndaşlar bu texnologiya barədə daha geniş biliklərə sahib olsalar, süni intellektdən maksimum fayda əldə edə bilərlər.

Eltac Zülfüqaroğlu