Süni intellektin qaranlıq üzü: Gerçəyi saxtadan necə ayıraq?

Daim inkişaf edən dünyamızda texnologiyanın gətirdiyi ən yeni səslərdən biri – süni intellekt artıq gündəlik həyatımızın ayrılmaz hissəsinə çevrilib. Nisbətən yeni meydana çıxmasına baxmayaraq, bu texnologiya qısa müddətdə insanlarda böyük maraq doğurub.

Texnologiyanın bu qədər sürətlə inkişaf etməsi sevindirici olsa da, təəssüf ki, ondan mənfi məqsədlərlə faydalananlar da az deyil. Süni intellektin inkişafı ilə bağlı həyatımıza daxil olan anlayışlardan biri isə “deepfake”lərdir.

İKT üzrə ekspert Elvin Abbasov Metbuat.az-a açıqlamasında bildirib ki, “deepfake” texnologiyasının əlçatanlığının artması ictimai və siyasi mühit üçün ciddi risklər yaradır:

“Bu texnologiya vasitəsilə gerçək olmayan, lakin inandırıcı görüntü və səslər hazırlanaraq dezinformasiya yaymaq, ictimai rəyi manipulyasiya etmək və hətta seçkilərə təsir göstərmək mümkündür. Bu, insanların gördüklərinə və eşitdiklərinə olan inamını zəiflədir, informasiya mühitində etimad böhranı yaradır. Mübarizə üçün üç istiqamət vacibdir: texnoloji alətlərdən istifadə edərək belə materialların aşkarlanması, hüquqi tənzimləmələrin gücləndirilməsi və ictimai maarifləndirmədir”.

Elvin Abbasov qeyd edib ki, deepfake” texnologiyasındareal həyatda fərqləndirmə hər kəs üçün çətin olsa da, üz cizgilərində süni hərəkətlər, səs tonunda uyğunsuzluqlar və fon elementlərində qeyri-təbiilik diqqəti çəkə bilər:

“Bu məsələdə medianın üzərinə düşən əsas məsuliyyət isə təsdiqlənməmiş materialların paylaşılmaması, ciddi fakt-yoxlama prosedurlarının tətbiqi və ictimaiyyəti maarifləndirməklə rəqəmsal savadlılığın artırılmasıdır. Beləliklə, “deepfake”in yaratdığı təhdidlər yalnız texnologiya deyil, həm də hüquqi və sosial yanaşmaların birgə tətbiqi ilə azaldıla bilər”.

Gülbəniz Hüseynli / Metbuat.az