Süni intellektlə saxta qəza görüntüsü: Sığorta şirkətləri belə aldadılır

Dövrümüzün əsas və bəzi məsələlərdə təhlükəli mövzusu süni intellektdir.

Belə ki, hər gün sosial şəbəkələrdə süni intellekt vasitəsilə edilən dələduzluqlara rast gəlirik. Bunlardan biri də saxta qəza şəkilləri yaradılaraq sığorta şirkətlərinin aldadılmasıdır.

Mövzu ilə bağlı Bakıvaxtı.az-a açıqlama verən sığorta eksperti Vüsal Kərimov bildirib ki, son zamanlarda cəmiyyətdə yayılan süni intelekt vasitəsi ilə saxta sığorta hadisələri tərtib edilməsi ilə bağlı xüsusi narahatlıqlar var.

V.Kərimovun sözlərinə görə, bu halların baş verməsi təkcə sığorta şirkətlərinin zərərə uğraması ilə deyil, həm də etibarlılığını aşağı salmaq ehtimalı ilə nəticələnir.

Ekspert bildirib ki, bu zaman sığorta şirkətləri və hadisələri qeydiyyata alan qurumların üzərinə böyük məsuliyyət düşür. Ekspert izah edib ki, həmin dələduzluq etmək istəyən şəxslər sığorta şirkətlərini və sığorta hadisələrini qeydiyyata alan qurumların əməkdaşlarını bu və ya digər yollarla aldatmağa çalışacaqlar.

Müsahibimiz bildirib ki, Mülki Məcəllənin 923.1 maddəsinə əsasən sığorta hadisəsinin baş verməsi barədə sığortalı və ya sığorta olunan şəxs, yaxud faydalanan şəxs hadisədən xəbər tutduqdan dərhal sonra və ya mümkün olan ən qısa müddət ərzində sığortaçıya və ya onun nümayəndəsinə, eyni zamanda həmin hadisə barədə məlumatlandırılmalı olan səlahiyyətli dövlət orqanlarına hər hansı vasitə ilə xəbər verməlidir.

“Bundan əlavə Mülki Məcələnin 923.2. maddəsində sığorta hadisəsinin baş verməsi barədə sığortaçıya məlumat vermiş sığortalı və ya sığorta olunan şəxs, həmçinin faydalanan şəxs bu Məcəllənin 923.1 maddəsində nəzərdə tutulmuş səlahiyyətli dövlət orqanlarına həmin hadisə barədə xəbər verməmişdirsə, sığortaçı qeyd olunan orqanları bu hadisə barədə dərhal məlumatlandırmalı olması qeyd edilib. Mülki Məcəllənin 923.3. maddəsində sığortalı və ya sığorta olunan tərəfindən sığortaçının sığorta hadisəsinin baş verməsi barədə məlumatlandırmasından asılı olmayaraq sığortaçıya bu barədə məlumatlandırılmış səlahiyyətli dövlət orqanı xəbər verməli olması qeyd edilir. Əlavə olaraq Mülki Məcəllənin 923.4. maddəsində isə bu Məcəllənin 923.1 maddəsində üzərinə məlumatlandırma vəzifəsi qoyulan şəxslərdən başqa digər şəxslər, o cümlədən səlahiyyətli dövlət orqanları və müvafiq hallarda zərərçəkən tərəfindən də sığorta hadisəsinin baş verməsi haqqında hər hansı vasitə ilə sığortaçıya xəbər verilməsi, sığorta hadisəsi barədə məlumatlandırılma hesab edililməsi nəzərdə tutulub”,- deyə həmsöhbətimiz əlavə edib.

Vüsal Kərimov, sığorta eksperti

Vüsal Kərimov vurğulayıb ki, sığortalı və ya sığortaolunan şəxs baş vermiş hadisə barəsində dərhal sonra və ya ən qısa müddətdə həm sığorta şirkətinə, həm də hadisə barəsində məlumatlandırılmalı səlahiyyətli dövlət orqanına hadisəni qeydiyyata alınması üçün məlumat verməlidir. Əks təqdirdə Mülki Məcəllənin 935.1.1 maddəsinə əsasən Sığorta ödənişinin verilməsindən imtinaya əsas ola bilər:

“Bundan əlavə onu qeyd etmək istəyirəm ki, hazırda respublikamızın istənilən bölgəsində dövlətimiz tərəfindən quraşdırılan xüsusi kameralar vasitəsi ilə və hüquq mühafizə orqanlarının əməkdaşlarının xüsusi peşəkarlığı ilə baş verən hadisələri araşdırmaq, onların qarşısını almaq imkanı vardır. Zənnimcə, bu cür dələduzluq halların baş verməsi üçün həmin sığorta şirkətinin əməkdaşı və ya hadisəni qeydiyyata alan səlahiyyətli orqanın əməkdaşının əlbir olması nəticəsində ola bilmə ehtimalı ola bilər. Bu səbəbdəndə düşünürəm ki, bu kimi halların kütləvi halda, narahat doğuracaq şəkildə olması riski çox azdır”.

Dediyinə görə, bu halların baş verməməsi üçün sığorta şirkətlərinin əməkdaşları və hadisələri qeydiyyata alan dövlət qurumlarının əməkdaşları birgə əməkdaşlıq edərək hadisələri düzgün araşdırıb müsbət nəticə əldə edə bilərlər.

“Əlavə olaraq sığorta şirkətləri də, bu tip hadisələrin qarşısının alınması məqsədi ilə xüsusi alqoritmlərə əsaslanan saxta foto və video görüntüləri aşkarlayan proqram təminatları əldə edə bilərlər. Onu da qeyd etmək istəyirəm ki, sığorta şirkətlərinin əməkdaşları sığorta hadisəsi ilə bağlı tələb olunan sənədləri sorğu əsasında tələb edib o formada qəbul etməli və ya səlahiyyətli dövlət orqanın sənədləri daxil etdiyi rəsmi proqram təminatı vasitəsi ilə əldə etmələri tövsiyyə olunur”,- deyə Vüsal Kərimov fikrini tamamlayıb.

Mina Mikayılova