Türkdilli dövlətlərin mənəvi dünyasının təcəssümü

Mayın 24-də start götürmüş IV Türk Dünyası Ədəbiyyat və Kitab Festivalı bu gün sona yetəcək. Ötən günlərdə festivalda bir sıra maraqlı görüşlər, panellər, imza saatları, əyləncəli tədbirlər təşkil olunub.

AMEA Ədəbiyyat İnstitutunun təşkilatçılığı ilə festival çərçivəsində “Bəxtiyar Vahabzadə – 100 paneli” keçirilib. Tədbiri açan AMEA-nın prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli ölkə rəhbərinin “Bəxtiyar Vahabzadənin 100 illik yubileyinin qeyd edilməsi haqqında” 2025-ci il 21 fevral tarixli sərəncamının alimlərimiz üçün tədqiqat aparılması baxımından geniş imkanlar yaratdığını bildirib. Vurğulayıb ki, görkəmli şairin yubileyinin yüksək səviyyədə keçirilməsi məqsədilə akademiyanın elmi müəssisə və təşkilatlarında geniş tədbirlər planı icra edilir.

Bəxtiyar Vahabzadənin milli istiqlal düşüncəsi və azadlıq eşqi ilə yaşadığını deyən akademik, şairin hələ sovet hakimiyyəti illərində yazdığı “Gülüstan” poeması ilə bu ideyalarını tərənnüm etdiyini, ana dilimiz haqqındakı cəsarətli şeiri ilə milli özünüdərkin inkişafına çalışdığını söyləyib. Qeyd edib ki, Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi həm də Türk dünyasının birliyinə çalışıb və bu gün onun uğrunda mübarizə apardığı ideallar reallığa çevrilib. Artıq Azərbaycanın ərazi bütövlüyü və dövlət suverenliyi tam bərpa olunub, eyni zamanda, Azərbaycan Türk Dövlətləri Təşkilatının fəaliyyətində yaxından iştirak etməklə Türk dünyasının birliyinə misilsiz töhfələr verir.

“Bəxtiyar Vahabzadə – 100 paneli”ndə, həmçinin, AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun əməkdaşları – dosent Aygün Bağırlı, filologiya elmləri doktorları Vaqif Yusifli, Esmira Fuad və Əlizadə Əsgərli çıxış edərək Bəxtiyar Vahabzadənin yaradıcılığını incələyiblər.

Kitab bayramında maraqlı konsert də təşkil edilib. Nurəli Cavadovun dahi şair Əhməd Cavadın “Çırpınırdı Qara dəniz” şeirinə bəstələnmiş məşhur mahnını ifa etməsini tamaşaçılar və festival iştirakçıları alqışlarla qarşılayıblar. O, həmçinin, bir neçə Azərbaycan xalq və bəstəkar mahnılarını ifa edib. “Qubadan salamlar” adlı şeir saatı isə Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Quba bölməsinin sədri, tanınmış şair Ramiz Qusarçaylının yaradıcılığına həsr olundu. 28 May – Müstəqillik Gününə təsadüf edən görüşdə bayraqdar şairin “Azərbaycan bayrağı” şeirinə bəstələnmiş mahnını FHN Akademiyası Hərbi Orkestrinin solisti Anar İlhamlı (Məmmədbağırov) məharətlə ifa edib. Ramiz Qusarçaylı vətənpərvərlik ruhlu şeirləri ilə poeziyasevərlərin könüllərini oxşayıb.

Ədəbiyyat və kitab bayramında Festivalda Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Sumqayıt və Beyləqan Bölmələrinin təmsilçiləri Gülnarə Cəmaləddin, Məmmədyar Ziyadoğlu, Ağa Savalan Rövşən Qarabudaq və başqaları da gözəl çıxışları ilə yadda qalıblar. Festivalın diqqətçəkən ədəbi tədbirlərindən biri olan “Qəzəl saatı” da böyük maraqla qarşılanıb. Xanım şairlər Lilpar Cəmşidqızı, Xatirə Xatun və Gülarə Munis özünəməxsus poetik nəfəs və bədii ustalıqla klassik və çağdaş qəzəlləri səsləndiriblər.

Qəzəllərdə insan ruhunu oxşayan, milli-mənəvi dəyərləri əks etdirən obrazlar və poetik duyğular hər kəsə xoş anlar yaşadıb. “Bizim median” portalının masasında “Burulğan”, “Zərrə”, “Səssiz xatirə” kitablarının müəllifi, şair Gülər Eldarqızının imza günü keçirilib.

Qeyd edək ki, festivalın hər günü bir türk dövlətinin tarixi və ədəbiyyatına həsr olunub. Bu sıradan Qırğızıstan, Özbəkistan, Macarıstan, Qazaxıstan, Türkiyə, Türkmənistan və Şimali Kipr Türk Respublikalarının poeziya və nəsri barədə söhbətlər aparılıb, bədii nümunələr səsləndirilib, kitablar təqdim olunub.

Pavilyonlarda yerli nəşriyyatların çap etdiyi çoxsaylı bədii nümunələr də endirimli qiymətlərlə satışa çıxarılıb. Dəyərli poeziya və nəsr nümunələri satış qiymətlərindən 15–30 faiz aşağı olmaqla oxuculara təklif edilib və bu da oxucular üçün böyük fürsət olub. Uşaqlar üçün nəzərdə tutulan kitablar, yeni çıxmış əsərlər, hətta klassik ədəbiyyat nümunələrinə əlçatanlıq təmin olunub.

Tanınmış şair, “Azərbaycan” jurnalı Poeziya şöbəsinin müdiri, Əməkdar mədəniyyət işçisi Qəşəm Nəcəfzadənin ürək sözləri:

– Bir qələm adamı kimi, son vaxtlar müntəzəm keçirilən və gözəl ənənə halı alan bu kimi kitab bayramlarının keçirilməsini ürəkdən təqdir edirəm. Bakının müxtəlif məkanlarında, digər şəhərlərimizdə kitab sərgiləri, festivalları oxucuları cəlb edir, gənclərin mütaliə mədəniyyətinin artmasına stimul verir. Bir həftə davam edən 4-cü Türk Dünyası Ədəbiyyat və Kitab Festivalı da bu baxımdan istisna olmadı. Türkdilli dövlətlərin söz və qələm sahibləri, kitab naşirləri bir yerə toplaşıb fikir və təcrübə mübadilələri apardılar, şair və yazıçılar bir-birinə daha da yaxınlaşdılar, dostlaşdılar. Festivalın bir önəmli cəhəti də budur ki, oxucular kitab müəıllifləri ilə canlı ünsiyyətə girdilər, onlardan avtoqraflı kitabalar aldılar. Bir sözlə, festival hər kəsdə zəngin təəssürat yaratdı.

Nəhayət qeyd edək ki, bu il ilk dəfə olaraq Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Günü münasibətilə 1 iyun tarixində I Türk Dünyası Uşaq Festivalının da keçirilməsi nəzərdə tutulub.

Əli NƏCƏFXANLI
XQ