Yaşlandıqca niyə daha pis yatırıq və onu necə düzəldə bilərik?

Həkim-endokrinoloq Zuxra Pavlova özünün Telegram kanalında insanların yuxu keyfiyyətinin yaşla niyə pisləşdiyini izah edib. AzPost xarici mətbuata istinadla xəbər verir ki, yaşlı insanlar, ümumiyyətlə, daha səthi yatırlar. Bir neçə səbəb var: stress, pis yuxu rejimi, sağlamlıq problemləri və hormonal dəyişikliklər. Xroniki yuxu problemləri 65 yaşdan yuxarı əhalinin 70%-ni əhatə edir. Yaşlı insanlar daha çox tualetə getmək üçün gecə yuxudan oyanır, qadınlarda isə qızdırma və gecə tərləməsi müşahidə olunur. Onlarda yuxu apnesi (horlama) olma ehtimalı da yüksəkdir.

Yaşlı insanlarda yuxu keyfiyyətini necə yaxşılaşdırmaq olar? Yeni elmi işin müəllifləri ən təsirli üsulu tapdıqlarını iddia edirlər. Daha sürətli yuxuya getmək və daha dərin yatmaq üçün mütəmadi olaraq güc məşqləri etməlisiniz. Qarışıq məşq yuxu keyfiyyəti indeksini (GPSQI) cəmi 2,35 bal yaxşılaşdırdığı halda, aerobik məşqlər onu 4,35 bal, güc və müqavimət məşqləri isə 5,75 bal yaxşılaşdırıb.

Çəkilərlə məşqlər və ya öz bədən çəkisi ilə məşqlər uyğun gəlir. Əlbəttə ki, bütün yaşlı insanlar məhdud fiziki imkanlara görə onların öhdəsindən gələ bilməyəcəklər, ancaq rahat bir yük seçə bilərsiniz. Güc təhsili bütün təzahürlərində çətin olsa da, digər fəaliyyət növləri (daha asan olanlar) da təsirli olmasa da, yuxu keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına kömək edir.

“Müntəzəm yatmaq vaxtını qoruyun. Məsələn, həmişə axşam saat 22:00-da yatın. Gündüz yuxu vaxtınızı məhdudlaşdırın – tercihen yarım saatdan çox yatmayın. Saat 15:00-dan sonra yatmaq da yaxşı fikir deyil. Yatağa getməzdən əvvəl yataq otağını qaraldın – pərdələri çəkin, parlaq elektrik cihazlarını söndürün, qadcetləri əvvəlcədən qoyun. Gündə təxminən səkkiz saat yatın. Əgər yuxu problemləri bir neçə həftədən çox davam edərsə, həkimə müraciət etmək vacibdir”, – Pavlova qeyd edir.

Paylaş